امروز آسمان ایزد از ماه شهریور سال 3758 زرتشتی، دومین روز از گهنبار چهره پیته‌شهیم گاه، شنبه 22 شهریورماه 1399 خورشیدی، 12 سپتامبر 2020 میلادی
12 سپتامبر سال 492 پیش از میلاد، «مردونیا ــ مردونیه» سپهبد هخامنشی، تراکیه-اروپایی را در گستره‌ی فرمانروایی ایران درآورد.
«مردونیا ــ مردونیه» ژنرال ایرانی كه از سوی داریوش بزرگ برای چاره‌اندیشی آشوب سرزمین ایونی (یونانی نژادهای آناتولی و جزایر دریای اژه) گمارده شده بود بر تراكیه چیره شد. تراكیا، سرزمین گسترده در اروپای جنوبی است كه غرب و شرق و جنوب آن را سه دریای سیاه، اژه و مرمره کران‌مند و مرزبسته می‌كنند و اینک در سه كشور تركیه، بلغارستان و یونان جا گرفته است، استانبول اروپا در تراكیه قرار دارد. مردونیا كه داماد داریوش بزرگ هخامنشی بود پس از گذر از هلس پونت (داردانل) تراكیه را دردست گرفت. تراكیه تا زمان فیلیپ دوم (پدر اسكندر) به مدت ده‌ها سال بخشی از گستره‌ی ایران بود. مردونیه، در اصل از جانب داریوش مامور شده بود كه مساله‌ی ایونی را كه مردمش ناسازگار با فرمانداران گمارده شده از سوی ایران شورش كرده بودند و این شورش به نوبت پنج سال درازا كشیده بود برای همیشه چاره‌اندیشی كند. مردونیه در پی راستی‌جویی خود در محل، آگاه شد كه ایونی‌ها خواهان فرماندار گزینشی هستند. بنابراین، دمكراتیک شدن این سرزمین پذیرفت و خود انتخابات شهرها و جزایر ایونی بازرسی و بازبینی كرد. وی همچنین دریافت كه بخشی از شورش، نتیجه شوراندن ایونی‌ها از سوی آتنی‌ها است و برای چاره‌اندیشی این مساله، از هلس پونیت گذشت و بر تراكیه چیره شد.
آسمان‌روز ای چو ماه آسمان
باده نوش و دار دل را شادمان
بیست‌وهفتمین روز از هر ماه در گاهشمار مزدیسنی آسمان نامیده می‌شود. آسمان از آفریده‌های اهورایی و ایزد نگهدارنده‌ی سپهر. واژه‌ی آسمان در اوستا به صورت اسن، اسمن، در پارسی میانه و در پازند به صورت آسمان آمده است. این واژه در اوستا به چم (:معنی) سنگ نیز به کار رفته است. آسمان نخستین آفریده‌ی اهورامزدا پیش از جهان مادی است که آغاز و انجام آن نادیدنی است. (یشت‌ها فروردین یشت بند۳) و در اوستا ستوده شده است.آفرینش دیگر پدیده‌ها با آسمان در پیوند است. به این معنی که اهورامزدا از گوهر آسمان آب و از آب زمین را آفرید. و به یاری آسمان شادی را آفرید. “که در دوران آمیختگی که ”روزگار ماست” آفریدگان به شادی زندگی کنند. ایرانیان باستان آسمان را هفت پایه می‌دانستند. نخست ابر پایه‌ی دیگر سپهر اختران، سه دیگر ستارگان آلوده نشده، چهارم بهشت که ماه بدان پایه ایستد، ششم گاه امشاسپندان، هفتم روشنایی بیکران که جای اورمزد است. در برخی منابع برای آسمان فقط سه پایه، ستاره پایه و ماه پایه و خورشید پایه نام برده شده است اما در ادبیات پهلوی از هفت طبقه‌ی آسمان یاد شده است. همکاران آسمان، شهریور، خور و مهر و انارم ”انغر روشن ”می‌باشند.
آسمان نخستین گیتیایی اهورامزداست و در گهنبار میدیوزرم آفریده شده است. آسمان از آفریده های بسیار زیبا و ستودنی اهورامزداست. آسمان برای ایرانیان باستان سرچشمه نور و گرمای خورشید بوده و همان گونه که خورشید نیایش می شده، آسمان هم ستوده می شده است.
در شاهنامه آمده است:
« مه بهمن و آسمان روز بود / که فالم بدین نامه پیروز بود».
سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش
آسمان‌روز ای چو ماه آسمان / باده نوش و دار دل را شادمان
جان ز باده شاد کن زیرا که عقل / باده را بیند همی شادی جان
هر زمان باده خور ای تازه چو گل / تازه کن شادی به باده هر زمان
