امروز ماه ایزد از ماه مهر سال 3758 زرتشتی، نَبُر، روز پرهیز از خوردن گوشت، یکشنبه ششم مهرماه 1399 خورشیدی، 27 سپتامبر 2020 میلادی
از سال ۱۹۸۰ سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) سازمان ملل متحد روز ۲۷ سپتامبر را به عنوان روز گردشگری و جهانگردی نامگذاری شده است. امسال هم مانند گذشته این روز در گوشه و کنار جهان گرامی داشته میشود.
در این روز، فصل سفر به نیمکرهی جنوبی آغاز شده و فصل سفر به نیمکرهی شمالی پایان مییابد. این موضوع باعث میشود تا بسیاری از مردم در سراسر جهان در چنین روزی به سفر و گشتوگذار بیندیشند. آرمان از نامگذاری این روز، افزایش آگاهی جوامع بینالمللی در مورد اهمیت جهانگرد و تأثیر صنعت گردشگری بر اجتماع، فرهنگ، سیاست و اقتصاد است. در سومین نشست این آژانس در سال ۱۹۷۹ که در کشور اسپانیا برگزار شد UNWTO تصمیم گرفت تا روزی را به عنوان روز جهانی گردشگری و توریسم انتخاب کند. روز ۲۷ سپتامبر که سالگرد پذیرش و تصویب اساسنامه سازمان جهانی گردشگری بود به عنوان روز جهانی توریسم انتخاب و این روز به گونهی رسمی از سال ۱۹۸۰ آگاهیرسانی شد. سازمان جهانی گردشگری که بخشی از سازمان ملل متحد است، وظیفهی تبلیغ و گسترش گردشگری و توریسم پایدار و جهانی را در دستور کار قرار داده است. هرسال سازمان جهانی گردشگری در روز ۲۷ سپتامبر کشورهای گوناگون را فرامیخواند تا به میزبانی یک کشور گردهم آمده و دربارهی توریسم و گردشگری با یکدیگر به هماندیشی بپردازند.
از سال ۱۹۸۰ سازمان جهانی گردشگری شعاری را که به فراخور زمان دارای الگوهای گسترش گردشگری است را برمیگزیند. امسال سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) کار سختی برای گزینش شعار سال داشت. از سویی همهگیری بیماری کووید ۱۹ در سراسر دنیا گردشگری را به گوشه کشانده و از سویی دیگر یونسکو بر رونق روستاها پافشاری داشت. سرانجام «گردشگری و توسعهی روستایی» به عنوان شعار سال ۲۰۲۰ برگزیده شد. شعاری که با شرایط روز همهگیری ویروس کرونا و تاثیر آن بر صنعت گردشگری و تعطیلی فعالیتهای آن در سراسر جهان، همخوانی ندارد.
تاریخچهی جهانگردی را، میتوان به گذشتههای دور نسبت داد. چنانكه در دوران ایران باستان، برخی از یونانیان و رومیان به ایران سفر میكردند. پارهای از آنان چون “هردوت” و “گزنفون” سفرنامههائی پیرامون دیدار از ایران نوشتهاند. در دوران بعد از آن نیز، نخستین كسی كه از باخترزمین به ایران سفر كرد و سفرنامههائی در این باره نوشت بنیامین تودلای اسپانیائی بود كه در سال 1159 میلادی به كشورهای مختلف از جمله ایران سفر كرده است.
ابن بطوطه، ناصر خسرو، ماركوپولو را میتوان از گردشگرانی در گذشتههای دور نام برد که با جسارت و بیباکی، سختی و دشواریها را به جان میخریدند و در سفری درازمدت در بیابانها و صحراها و از میان راههای پرخطر میگذشتند تا به شهر و دیاری برسند.
ماه روز ای به روی خوب چو ماه
باده لعل مشکبوی بخواه
دوازدهمین روز از ماه سیروزهی زرتشتی «ماه» و سی روز از سال ماه نامیده میشود. ماه نام سیارهای هست که در فرهنگستان ادب پارسی به همان ماونکهه نوشته و خوانده مىشود. ماونگهه در اوستا آمده یشت هفتم به ماه است. در ماه نیایش از ماه یشت گفته شده است.
در اوستا سازندهیِ تخمه و نژاد جانوران و آدمی هست و در اوستا پرورش گیاه و رستنی هست. نَبُر به چمار (:معنای) کشتار نکردن جانوران در این روزها و پرهیز از خوردن گوشت است. پرهیز از خوردن گوشت در خوراک خود برای چهار روز در ماه میدارند. در درازای روز (روزه) کار ناپسند می شمارند، اما در هر ماه و تنها در چهار روز به نامهای بهمن، دومین روزِ ماه، «ماه»، دوازدهمین روزِ ماه ، گوش، چهاردهمین روز به ماه و رام، بیستویکم به ماه زرتشتی و مزدیسنا هست .
در اوستا نگهداری از چارپایان آمده و سفارش شده است، جانورانی که از کشتار آنها پرهیز شده، سگ و گربه و بره و بز و اسب … و هرگاه پیر شدند، از آنها بدرستی نگهداری کنند.
در مزدیسنا از کشتن جانوران ویرانگر و موذی سفارش شده …
سرودهی مسعود سعد سلمان، بر پایهی کتاب بندهش
ماه روز ای به روی خوب چو ماه
باده لعل مشکبوی بخواه
گشت روشن چو ماه بزم که گشت
نام این روز ماه و روی تو ماه
اندرزنامه آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)
می خور و با دوستان گفت و گو کن
اندرزنامه آذرباد مهر اسپندان در سرودهی استاد ملکالشعرای بهار:
بخور باده با دوستان، روز (ماه) / ز ماه خدای، آمد کارخواه