لوگو امرداد
امروز مانتره‌سپند ایزد؛ بیست‌ونهم مهرماه زرتشتی برابر با 23 مهرماه خورشیدی

سالروز کلنگ‌زدن راه‌آهن‌ سراسری ایران

راه آهن تهرانامروز مانتره‌سپند ایزد از ماه مهر سال 3758 زرتشتی، چهارشنبه 23 مهرماه 1399 خورشیدی، 14 اکتبر 2020 میلادی

در ۲۳ مهرماه ۱۳۰۶ نخستین کلنگ ساختمان راه‌آهن سراسری در تهران محل کنونی ایستگاه تهران برزمین زده شد و از همان زمان به‌گونه‌ی رسمی ساختمان راه‌آهن از سه نقطه جنوب و مرکز و شمال از سوی کشور آلمان آغاز شد.

چهارم شهریورماه 1399 خورشیدی راه‌آهن سراسری ایران 82 ساله شد. لایحه ساخت آن چهارم اسفندماه ۱۳۰۵ خورشیدی به تصویب نمایندگان مجلس شورای ملی رسیده بود؛ ۲۳ مهرماه ۱۳۰۶ نخستین کلنگ ساختمان راه‌آهن سراسری در محل کنونی ایستگاه تهران بر زمین زده شد. چهارم شهریورماه ۱۳۱۷ خورشیدی رضاشاه و محمدرضا پهلوی در آیینی که مهندسان سازنده‌ی راه‌آهن هم در آن شرکت کردند، پیوستن راه‌آهن شمال و جنوب در ایستگاه چشمه سپید در نزدیکی اراک را جشن گرفتند. در این جشن رضاشاه گفت که با احداث راه‌آهن سراسری ایران آرزوی هشتاد ساله ایرانیان برآورده شد و با سپاس از مهندس ساکسیلد و شرکت کامپساکس دانمارکی گفت که آن‌ها با درستکاری، وفاداری، وجدان کاری و کوشش بی‌همانند این پروژه‌ی بزرگ را به پایان رساندند.
راه‌آهن سراسری ایران نام راه‌آهنی است که بندرشاپور بندر، امام‌خمینی کنونی در ساحل خلیج فارس را به بندرشاه، بندر‌ترکمن کنونی، در ساحل دریای مازندران پیوند می‌دهد. بسیاری از کارشناسان برجسته‌ی معماری، ساخت پل ورسک در مسیر راه‌آهن شمال را شاهکار می‌دانند. آرمان و اندیشه‌ی ساخت این راه‌آهن از سده‌ی نوزده زمینه‌سازی می‌شد. از سوی دولت‌هایی چون روسیه اقدامات سیاسی و اقتصادی و پیگیری برای ساخت آن انجام می‌‌گرفت و گاهی نیز باز می‌ایستاد. ویژگی‌های گنجینه‌های زیست‌بوم، آب و هوای سرزمین ایران، سیاست جغرافیایی را (:موقعیت ژئوپولیتیک) برای رقابت کشورهای استعماری در ایران به‌ویژه در دوران جنگ‌های جهانی، برای جابجایی نیروهای نظامی پیش می‌آورد و باعث کشمکش‌هایی بر سر ساخت این راه‌آهن بود. هزینه‌ی ساخت راه‌آهن برپایه‌ی مصوبه‌ی مجلس و مالیات بر روی نمک، قند و چای تامین شد. سرانجام راه‌آهن سراسری در زمان رضا شاه، پادشاهی پهلوی نخست، از جنوب تا شمال ایران کشیده شد. این راه‌آهن در درازنای اصلاحات ارضی محمدرضا، پادشاهی دوم پهلوی در سال ۱۳۴۲ به عنوان بخشی از «انقلاب سفید» راه‌آهن سراسری برای پیوند تهران به مشهد، تبریز و اصفهان ادامه داده شد. نخستین خط راه‌آهن نوین ایران در دوران رضا شاه پهلوی از شاهی (قائم‌شهر کنونی) تا بندر شاه (بندر ترکمن امروزی) در سال ۱۳۰۸ حرکت کرد.

mantraes

ای دلارام روز مار‌اسپند

دست بی‌جام لعل مِی، مپسند

بیست و نهمین روز ماه، مانتره‌سپند دو بخش دارد؛ نخست مانتره یا منتره به معنای سخن اندیشه برانگیز و دوم سپند یعنی مقدس. در اوستا «مانترَسپِنتَ»، فارسی میانه «اَمَهرَسپنت» و فارسی امروز «ماراسپند» و «مانترسپند» آمده است. وی ایزد و نگاهبان آب است. ایزد ماراسپند نگهبان گاه و روز و خرد و گوش‌ها و چشم‌هاست. مانتره‌سپند به چم گفتار نیک، پاک و سپندینه و سخن فزونی بخش است.

اشوزرتشت سرودهای خود گات‌ها را مانتره که همان سخن اندیشه‌برانگیز است نامید. مانتره در سراسر اوستا ستوده شده است. مانترسپند ایزد درمانگری ست و به چم آرام بخش روان‌ها هم آماده است و شفا می‌بخشد قلب‌های خسته انسان در رنج را.

مانتره در سراسر اوستا ستوده شده است. مانترسپند ایزد درمانگری است و به چَم آرام‌بخش روان‌ها هم آمده است و قلب‌های خسته‌ی انسان‌ها را در رنج و سختی شفا می‌بخشد.

«مانتره» یکی از واژه‌های بنیادین گاهانست. این کلمه از ریشه من به چم اندیشیدن و در کل به چم وسیله اندیشه کردن و یا موجب اندیشه برانگیزی آمده است. اما روان‌ترین ترجمه کلام اندیشه برانگیز است. اشوزرتشت در گات‌ها، سرودهای خود (گاهان) را مانتره می‌نامد. همچنین در اوستا ، او ِستاهای «اَشِم وُهو» و «یَـتااَهو = اهونـَوَر» به نام مانتره شناخته می‌شوند. سراینده مانتره نیز «مانترن» نامیده می‌شود.

 ویژگی‌های مانتره :

درمان بخشی

در گاهان در هات ۴۴ بند ۱۶ ،

از درمان بخشی و به عبارتی همان جنبه روان شناسی مانتره اشاره شده است.

الهام گونه بودن:

اشوزرتشت فردی است که با الهام از جهان ِ پیرامون خویش (چه درون و چه محیط) به تعالی رسید ، وی مانتره را هم نوعی الهام (چه درونی و چه از محیط) می‌داند.

موسیقیایی بودن:

یکی از شروط مانتره بودن ِ یک سخن ، موسیقایی بودن آن است.

توانایی اهورایی مانتره:

در گاهان برای تاثیر کلام مانتره بر اقشار مردم و سعادت آن‌ها بسیار گفته شده است.

از آن چه که در متون اصلی دین ِ ما گات‌ها و قسمت‌های اصلی اوستا بر می‌آید، مانتره جزئی از نوای خداوندی است که به مانند «فرَوَهَر» در وجود هر آدمی قرار داده شده است و در اصل توانایی اندیشه برانگیزی است و از آن جایی که خداوند «مبدا خرد» است، پس مانتره هم توانایی اندیشمندی و اندیشه برانگیزی است، که یک انسان از آن بهره‌مند می‌شود و نیز مانتره کلامی است از همین نوع که از مانتره ِ وجودی انسان به صدا در می‌آید و به مانتره وجودی انسان دیگری می‌رسد و آن را بر می‌انگیزد.

چه نیکو و زیباست در این روز خواندن گاتها. پیدایی و روایی دین نیک اندر جهان به دست مانترسپند است و می‌توان نیکی دین را به وسیله مانترسپند از آن خویش کرد. گویند هر کس در این روز زاده شود دلیر باشد.

نماد این روز «کرکم» یا همان گل زعفران است

سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش

ای دلارام روز مار‌اسپند

دست بی‌جام لعل مِی، مپسند

خرمی در جهانِ خرم بین

شادمانی کن و به ناز بخند

اندرزنامه آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)

جامه افزای و دوز و پوش و زن به زنی کن که فرزند تیز ویر ( باهوش) و نیک زاید.

اندرزنامه آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار:

زن تازه در (ماراسفند) گیر / که فرزند نیک آید و تیز ویر

به اشتراک گذاری
Telegram
WhatsApp
Facebook
Twitter

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

تازه‌ترین ها
1403-02-04