امروز امرداد امشاسپند از ماه آبان سال 3758 زرتشتی، پنجشنبه یکم آبان ماه 1399 خورشیدی، 22 اکتبر 2020 میلادی
جعفر قلی‌خان بختیاری، نامبُردار به سردار اسعد سوم، فرزند علی قلی‌خان بختیاری، از مردان بسیار نامدار روزگار مشروطیت، بود. سردار اسعد در روزگار احمدشاه قاجار چند بار در کابینه‌های گوناگون وزیر شد. در روزگار پهلوی نخست نیز دو بار به وزارت جنگ رسید. تا آنکه در یکم آبان‌ماه سال 1313 خورشیدی کشته شد.
یكم آبان‌ماه با نام یكی از این فرزندان سرافراز میهن آراسته شده «سردار اسعد بختیاری»، نامی كه گفتن آن نیز حس میهن‌دوستی را در یادهایمان جانی تازه می‌دهد و با نامش حس غرور لذت‌بخشی را تجربه می‌كنیم…
علی‌قلی‌خان بختیاری در سال ١٢٣٦ خورشیدی در شهر جونقان، چهارمحال بختیاری چشم به جهان گشود. او از سران ایل بختیاری بود كه سپس‌تر فرماندهی فاتحان تهران و از مردان برجسته‌ی دوران مشروطه به‌شمار می‌آید كه با گشوده شدن دروازه‌های تهران به دوران پرتنش و افسوس‌بر‌انگیز محمدعلی شاه قاجار پایان داد و زمینه‌ای شد برای پایه‌ریزی انقلاب مشروطه.
وی پس از پیروزی به سِمت وزیر داخله و در دوره‌ای وزیر جنگ برگزیده شد.
این سردار بزرگ و پور دلاور ایران‌زمین، در خانواده‌ای پرورش یافته كه دختران آن نیز شیرزنانی بودند كه برای میهن دلاوری‌‌ها كردند. بی‌بی مریم، شیرزنی‌ست که به درستی نماد یک ایران بانوست و این سبك پرورش آزادگان بختیاری‌ست که از آن‌ها چنین سرافرازانی ساخت.
سردار اسعد گشایش دروازه‌های تهران را با پشتیبانی، تلاش و هوش خواهر بزرگوارش و به همراه تفنگ‌داران دلاورش بود كه به‌دست آورد و این پیروزی‌ها را رقم زد.
پس از این جانبازی‌ها و فداكاری‌ها مزه‌ی زندان ناصرالدین‌شاه را نیز چشید و پس از یکسال به‌دستور اتابک، از زندان آزاد شد و به فرماندهی سواران بختیاری گمارده شد.
سردار اسعد، در روز یكم آبان 1313 خورشیدی به گونه‌ی پرسش‌برانگیزی درگذشت و در حالی كه تابوتش روی توپ نظامی برده می‌شد به آغوش مام میهن سپرده شد تا خستگی همه‌ی این سال‌ها تلاش را از تن به در کند و سپاسداری مردمش را از آن آغوش پرمهر دریافت کند.
خویشکاری امشاسپند امرداد در جهان استومند(مادی) نگهبانی از گیاهان روی زمین و سرسبز و بارور نگاه داشتن آنهاست و با توجه به این که وی نماد جاودانگی و بی‌مرگی و جوانی همیشگی است، مسعود سعد سلمان گوید: «روز امرداد مژده داد بدان / که جهان شد به طبع باز جوان»
در بندهش درباره‌ی این امشاسپندبانو می‌خوانیم : «امرداد بی‌مرگ سرور گیاهان بی‌شمار است زیرا او را به گیتی گیاه خویش است. گیاهان را رویاند و رمه گوسفند را افزاید؛ زیرا همه دام‌ها از او خورند و زیست کنند. به فَرَشکَرت(تازه کردن جهان)، سوشیانت و نوسازی جهان نیز اَنوش از امرداد آرایند. اگر کسی گیاه را رامش و خرمی بخشد یا بیازارد، آن‌گاه امرداد از او آسوده یا آزرده می‌شود.
امشاسپند امرداد همیشه با خورداد امشاسپند (نگهبان آب) همراه است. در جهان خاکی، نگهبانی گیاهان و رستنی‌ها به او سپرده شده است.
روز امرداد مژده داد بداند
که جهان شد به طبع باز خواند
آمرتات: جاودانگی، ماندگار و بی‌مرگی نام هفتمین روز از هر ماه در گاهشمار زرتشتی و نام پنچمین ماه است. آ، واگ (واژه) نفی هست، مٓر: به چم مردن و مرگ، تات. پسوند امرداد به پارسی آمده است. در آفرینش نگهبان گیاهان و رستنی هست ، دو گام امشاسپندان خورداد و اَمرداد به هم پیوسته هستند. آدمی بتواند این دو رده از زندگی را به وارستگی برساند و به رسایی برسد خودبه‌خود به بی‌مرگی و جاودانگی هم خواهد رسید. اهورامزدا خوشی خورداد و جاودانگی امرداد را به کسی می‌بخشد که در دنیا اندیشه و گفتار و کردارش نیک باشد. چه نیکوست در این روز به آینده اندیشیدن و برای آینده برنامه‌ریزی کردن.
در اوستا امرتات و در فارسی امرداد بنابراین امرداد یعنی بی مرگی و آسیب ندیدنی یا جاودانی. پس واژه “مرداد” در ادب مزدیسنا جایی ندارد. امرداد یکی از امشاسپندان است که نگهبانی گیاهان با اوست. همیشه با امشاسپند هه اُروتات یا خورداد هستند.
در گاهشمار سی‌روزه‌ی زرتشتیان هنگامی که نام روز و ماه برابر می‌شود آن روز را جشن می‌گیرند. فرارسیدن روز امرداد در ماه امرداد را جشن امردادگان می‌نامند. گل نماد امرداد امشاسپند”گل زنبق” است.
در گات ها ، یسنا ۵١ ، بند ٧ می‌خوانیم:
کس به هفت رده، اهورامزدا، روان، نیک اندیشی، بهترین راستی، شهریاری مینوی، آرمان سپند، رسایی وبالندگی بی‌مرگی، جاودانگی برسد و بر راه آیین راستی مى‌رود، از بخشایش دو مینویی اهورامزدا به پاداش خواهد رسید خوشی خورداد و جاودانگی امرداد را دارا مى شود.
«مسعود سعد» می‌سراید:
روز امرداد مژده داد بداند
که جهان شد به طبع باز خواند
سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش
روز امرداد مژده داد بدان
که جهان شد به طبع باز جوان
عدل بارید بر جهان یک سر
دولت و ملک شهریار جهان
اندرزنامه آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)
دار و درخت بنشان
اندرزنامه آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار:
به (خورداد) جوی نوین کن روان/ امرداد بیخ نو اندر نشان
یک پاسخ
درود بر روح پرفتوح سردار