امروز گوش ایزد از ماه آبان سال 3758 زرتشتی، روز پرهیز از خوردن گوشت، پنجشنبه هشتم آبان‌ماه 1399 خورشیدی، 29 اکتبر 2020میلادی
در چنین روزی اکتبر 1909 میلادی، دانشمند پارسی دکتر «اچ. جهانگیر بابا» پدر نیروی اتمی هند، بنیادگذار برق اتمی هند، زاده شد.
دکتر «اچ. جهانگیر بابا» دانشمند ایرانی تبارِ اتمی هند در یک خانواده پارسی در شهر بمبئی (مومبای) زاده شد. وی که دانش‌آموخته‌ی انگلستان در دانش فیزیک بود در دوران تحصیل توانست به کشف بخش‌های ناپیدای پرتوهای اتمی دست‌یابد. جهانگیر پس از فراغت از تحصیل، در آستانه‌ی جنگ جهانی دوم به هند بازگشت و به پژوهش‌های خود در رشته فیزیک اتمی ادامه داد و تلاش کرد تا در بنیاد تاتا (وابسته به پارسیان هند) یک پژوهشگاه اتمی با هدف ساختن کارخانه‌ی برق اتمی بنیاد شود.
دکتر بابا که پیش از نخستین آزمایش اتمی آمریکا به طرز ساخت سلاح اتمی پی برده بود پس از برقراری استقلال هند، نهرو نخست‌وزیر این کشوررا به تدریج وادار به پذیرش طرح خود کرد که هند باید در علم و تکنولوژی استقلال کامل داشته باشد. نهرو در سال 1962 پس از اینکه مرز شمالی هند مورد یورش چینی‌ها قرار گرفت طرح اتمی دکتر بابا را پذیرفت و هند دارای دندان اتمی شد. دکتر بابا سپس‌ترها به ریاست انستیتوی انرژی اتمی هند گمارده شد و در این سمت، مقدمات اتمی کردن کامل هند را فراهم ساخت.
دکتر جهانگیر بابا در اوج پیروزی و ناموری، 24 ژانویه 1966 در رخداد سقوط یک جت بوئینگ ایرایندیا از نوع 707 در کوه‌های آلپ (سویس) کشته شد. در این سانحه 116 تن دیگر هم کشته شدند.
دکتر بابا هنگام مرگ 57 سال داشت. وی برای شرکت در یک نشست سازمان ملل درباره انرژی اتمی رهسپار اروپا بود که در رخداد هوایی کشته شد.
نیاکان این پارسیان زمانی از میهن خود ایران به هند کوچ کردند.
روز «گوش» نام این ایزد در اوستا «گئوش» آمده به چم «جهان». چهاردهمین روز هر ماه با این ایزد در پیوند است. ایزد گوش نگهبان همه جهان هستی است. این روز یکی از چهار روز پرهیز از خوردن گوشت است. زرتشتیان این روز را «نبر» می‌نامند و از کشتن حیوانات و خوردن گوشت خودداری می‌کنند. گویند در این روز باید جشن گرفت.
من ز بهر سماع خواهم گوش
بی‌سماعم مدار در هر حال
امروز، روز «گوش ایزد» چهاردهمین روز از گاهشمار زرتشتی است. بنابر گاهشمار زرتشتی که دیرینگی آن به روزگار پیش از اسلام می‌رسد، هر ماه، ٣٠ روز دارد و هر کدام از این ٣٠ روز، نامی و امروز، روزی است که نامش «گوش» است. گوش، یک ایزد است و عنوان ایزد برای آن‌چیزهایی کاربری دارد که ستودنی هستند، یعنی داده‌های نیک اهورایی که در خور ستایشند. گوش‌ایزد، ستودنی است آن اندازه که حتا یکی از یشت‌های اوستا، به این ایزد ویژه شده است. «گوش‌یشت» یا «درواسپ‌یشت»، آن یشتی است که در‌آن از «گوش‌ایزد» سخن رفته است.
واژه‌ی «گِوش» یا «گئوش» بارها در «گات‌ها» (سروده‌های اشوزرتشت)، در «اوستا» و در نوشته‌های پهلوی آمده است. واژه‌ی گئوش همچون واژگان بسیار دیگری که معناهایی گوناگون دارند، چند معنا دارد که بی‌گمان باید در جمله معنایش کرد. این واژه به معنای «گیتی» و «مجموعه‌ی آفرینش» و از سویی دیگر به معنای «گاو» است، البته این معنا یعنی گاو نیز در استوره‌های ایرانی، همان «آفریده» یا گیتی است. گوش یا گئوش در اوستا هم به معنی گاو و هم به معنی گیتی آمده است. «اورو» نیز که به معنی روان است همراه با واژه‌ی گئوش، معنی روان جهان یا روان گاو را می‌رساند. «گئوش‌ارورون» نگاهدار گله‌ها و چارپایان سودمند است. گاو در استوره‌ها، نماد گیتی است و از دیدگاه فلسفی نماد زندگی دنیوی و خاکی است.
بنابر باور ایرانیان گوش‌ایزد، پاسدار و نگهبان جانداران سودمند است که این خویشکاری با معنای این ایزد، هم‌خوانی دارد. یعنی آزردن جانداران سودمند به نوعی به معنای آزار آفرینش، به معنای آزار گیتی‌ست.
ایزد گوش برای پاسداری از جانداران سودمند، به همراهیِ «ماه ایزد» و «رام‌ایزد» به یاریِ «وهمن امشاسپند» می‌شتابد. پس ماه ایزد، رام‌ایزد و گوش‌ایزد، یارانِ «وهمن امشاسپند» در این خویشکاری هستند.
زرتشتیان از دیرباز در این ۴ روز از ریختن خون جانوران و از خوردن گوشت آن‌ها پرهیز می‌کنند و این کار برای نگهبانی از شمار جانوری و سلامتی انسان‌ها انجام می‌شود.
پرهیز از کشتن و خوردن جانوران همچون یک قرارداد کلی است برای آن‌که در این ۴ روز، جانوران در امان باشند.
تصور کنید که این قرارداد از این دایره‌ی کوچک (هازمان زرتشتی) فراتر رود و جهانیان در این ۴ روز بر خود بایسته بدانند که از کشتن جانوران و خوردن خوراک‌های گوشتی بپرهیزند؛ بی‌گمان که آمار کشتار جانوران به اندازه‌ی بسیاری پایین خواهد آمد و از سویی برای انسان‌ها تمرینی خواهد بود برای خوردن خوراک‌های گیاهی.
روز «گوش‌ایزد» همچون یک تلنگر، هر ماه، به ما «مجموعه‌ی آفرینش» را یادآوری می‌کند. گوش‌ایزد، همچون رام‌ایزد و ماه ایزد و وهمن‌امشاسپند، تلنگری است تا «گیتی» را از یاد نبریم و یادمان نرود که بخشی از این مجموعه هستیم، اگر بخشی از هستی را بیازاریم، آزرده خواهیم شد. گویند در این روز باید جشن گرفت.
سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش
گوش‌روز ای نگار مشکین خال
گوش بربط بگیر و نیک بمال
من ز بهر سماع خواهم گوش
بی‌سماعم مدار در هر حال
اندرزنامه آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)
پرورش گوش اورون کن، گاو به ورز آموز.
اندرزنامه آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار:
به (گوش) اندرون گاو ساله، به مرز / ببند و بیامرز بر گاو، ورز
یاد روز هشتم آبان‌ماه:
-در سال 1293 خورشیدی، دولت احمدشاه قاجار، اعلام بی طرفی خود را در جنگ جهانی اول اعلام کرد.
