امروز فرخ روز ماه ایزد از ماه آذر سال 3758 زرتشتی، ششم آذرماه 1399 خورشیدی، 26 نوامبر 2020 میلادی
ششم آذرماه ۱۳۲۲ خورشیدی زمانی که قوای متفقین ایران را به اشغال خود درآورده بودند، کنفرانسی در تهران با شرکت فرانکلین روزولت رییس جمهور آمریکا، وینستون چرچیل نخست وزیر انگلستان و مارشال استالین نخست وزیر شوروی تشکیل شد که هدف آن برنامه‌ریزی برای بازکردن جبهه‌ی دوم در غرب اروپا و شکست آلمان بود.
به گزارش مجله تاریخ فرادید، در جریان جنگ جهانی دوم کشورهای بزرگ متفق که در جنگ ناسازگار با دولت‌های محور در کنار یکدیگر قرار داشتند، سه کنفرانس مهم در تهران، یالتا و پتسدام در راستای طراحی نقشه‌های جنگی و استراتژی نظامی و نیز اوضاع جهان پس از پایان جنگ برگزار کردند.
کنفرانس تهران در ششم آذر ۱۳۲۲ به مدت سه روز برگزار و در آن پیرامون نقشه‌های جنگی متفقین تا شکست کامل آلمان تصمیم‌گیری شد. انتخاب تهران برای تشکیل اجلاس رهبران متفقین از مصوبه‌های وزیران خارجه آمریکا، انگلیس و شوروی در مسکو بود.
از آنجا که وضعیت جبهه شرقی بحرانی بود، استالین از پرواز هوایی به تهران می‌ترسید و تمام تلاش خود را کرد تا کنفرانس را در شرق خاک شوروی برگزار کند اما روزولت و چرچیل موافق نبودند، روزولت وضعیت جسمانی نامساعد خود را بهانه کرد و چرچیل نیز از خطرناک بودن برگزاری کنفرانس در خاک شوروی سخن گفت.
سرانجام کنفرانس در ساعت ۱۶ روز ۲۸ نوامبر ۱۹۴۳ میلادی در سفارت شوروی در تهران آغاز شد. از نکات قابل توجه میزبانی ایران در این کنفرانس آن بود که شاه به دیدار سران امریکا و انگلیس رفت و در این دیدار خواست که تبعيدگاه پدرش را به شوند بدی آب و هوای جزيره موريس جابجا کنند که این درخواست پذیرفته شد و رضاشاه به ژوهانسبورگ آفريقای جنوبی انتقال يافت و در چندی پس از آن در آنجا درگذشت.
در شب ۲۹ نوامبر سران سه کشور یک شام دوستانه با هم ترتیب دادند؛ در این میهمانی چرچیل یک شمشیر تشریفاتی سلطنتی به استالین داد و آن را به مردم استالینگراد و سربازان روسی که برای دفاع از شهر استالینگراد جنگیدند هدیه کرد.
اين بزرگترين کنفرانسی بود که تا آن تاريخ در ايران تشکيل شده بود و به همين مناسبت شهرداری تهران سه خيابان را در پايتخت به نام رهبران سه کشور نامگذاری کرد.
دوازدهمین روز از ماه سیروزهی زرتشتی «ماه» و سی روز از سال ماه نامیده می‌شود. ماه نام سیاره‌ای هست که در فرهنگستان ادب پارسی به همان ماونکهه نوشته و خوانده مى‌شود. ماونگهه در اوستا آمده یشت هفتم به ماه است. در ماه نیایش از ماه یشت گفته شده است.
در اوستا سازنده‌یِ تخمه و نژاد جانوران و آدمی هست و در اوستا پرورش گیاه و رستنی هست. نَبُر به چمار (:معنای) کشتار نکردن جانوران در این روزها و پرهیز از خوردن گوشت است. پرهیز از خوردن گوشت در خوراک خود برای چهار روز در ماه می‌دارند. در درازای روز (روزه) کار ناپسند می شمارند، اما در هر ماه و تنها در چهار روز به نام‌های بهمن، دومین روزِ ماه، «ماه»، دوازدهمین روزِ ماه ، گوش، چهاردهمین روز به ماه و رام، بیست‌ویکم به ماه زرتشتی و مزدیسنا هست .
در اوستا نگهداری از چارپایان آمده و سفارش شده است، جانورانی که از کشتار آنها پرهیز شده، سگ و گربه و بره و بز و اسب … و هرگاه پیر شدند، از آنها بدرستی نگهداری کنند.
در مزدیسنا از کشتن جانوران ویرانگر و موذی سفارش شده …
سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش
ماه روز ای به روی خوب چو ماه
باده لعل مشک‌بوی بخواه
گشت روشن چو ماه بزم که گشت
نام این روز ماه و روی تو ماه
اندرزنامه آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)
می خور و با دوستان گفت و گو کن
اندرزنامه آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار:
بخور باده با دوستان، روز (ماه) / ز ماه خدای، آمد کارخواه
