امروز فرخ و پیروز روز سروش ایزد و فروردین‌ماه سال 3759 زرتشتی، سه‌شنبه 17 فروردین‌ماه 1400 خورشیدی، ششم آوریل 2021 میلادی
17 روز پس از نوروز، ارتش داریوش بزرگ، چهارمین شاهنشاه هخامنشی، با گذر از دریای مرمره، اروپای جنوب شرقی را به تصرف درآوردند.
بوغابیش (بگابیش) سپهبد پارسی با 81 هزار سرباز، سال 514 پیش از میلاد، گذر از دریای مرمره را آغاز كرد تا در اروپای جنوب‌شرقی، اقوام غیرمتمدن را از نزدیكی قلمرو ایران براند. داریوش، شاه وقت در آن زمان در شمال شرقی ایران بود و بوغابیش را مامور آن سوی مرزهای شمال‌غربی كشور كرده بود.
ژنرال بوغابیش در این لشكركشی، در مدتی كمتر از دو سال مناطقی را در اروپا كه در شمال دریای اژه (سرزمین‌های میان دریای سیاه و جمهوری مقدونیه امروز) جا گرفته‌اند، تصرف كرد و اقوام غیرمتمدن را به آن سوی دانوب راند. افزون بر آن، سرزمینی را در دلتای دانوب و شمال آن (رومانی امروز) بر قلمرو ایران افزود و به پیشروی به سوی اوکراین امروز ادامه داد.
تاریخ‌نویسان یونان باستان در نوشته‌های خود به توصیف رسته‌های سپاه بوغابیش پرداخته و به تخصّصی بودن یگان‌ها كه برایشان تازگی داشت توجه ویژه كرده بودند. این تاریخ‌نویسان در شرح پیادگان نیزه‌دار ارتش وقت ایران نوشته‌اند كه سربازان پیاده ایران دارای لباس بلند و متحدالشكل هستند و تیردان سربازان این رسته در پشت شانه آنان قراردارد. این توصیف با مجسمه سربازان كه در آغاز سده‌ی 20 در اكتشافات باستانشناسی شوش به دست آمده است برابری می‌کند و نشانه از پیشرفته بودن ایران 25 سده‌ی پیش، تنها اَبَرقدرت جهان وقت، است. حفر راه آبی که دریای سرخ را به رود نیل و از آن سو به دریای مدیترانه پیوند می‌داد از دیگر کارهای داریوش بزرگ است. (برگرفته از تارنمای روزنامک، نوشیروان کیهانی‌زاده)
روز هفدهم از هر ماه در گاهشمار زرتشتی به نام سروش ایزد پیوند یافته است. سروش به چم (:معنی) گوش دادن و فرمان بردن است به خواست خدایی و ما آن را نیوشایی معنا کرده‌ایم تا نزدیکتر به اصل باشیم.
اینک من سروش ترا که
از همه بزرگتر است، می‌طلبم
تا به آرمان خود رسم
و زندگانی درازی به دست آورم
و به شهریاری منش نیک در آمده
و به راه راستی گام زده،
به جایگاهی رسم که مزدا اهورا می‌باشد. (۳۳_۵)
اشو زرتشت می‌گوید:
کسی را که مزدا دوست دارد ، نیوشایی و منش نیک به او روی می‌آورد (۴۴_۱۶)
زرتشت می‌خواهد به دستیاری نیوشایی به خواست و آرمان خود برسد (۳۳_۵)
نیوشایی راهی است که به اهورامزدای توانا می‌رود (۲۸_۵)
نیوشایی راه رستگاری را ، هم برای رستگار و هم برای دروغکار ، همواره روشن می‌سازد (۴۳_۱۲)
از این گفته‌ها به ویژه آنجایی که نیوشایی با منش نیک است، بر می‌آید، که فرمانبرداری زرتشت کورکورانه نیست بلکه از روی اندیشه و با دلی پر از مهر است .
یاد روز 17 فروردین‌ماه:
- نخستين دوربين دستی سال 1889 میلادی به بازار آمد.
- تفلون سال 1938 میلادی ساخته شد و در دسته‌ی توليدات شيميايی قرار گرفت.
