امروز پیروز و فرخ روز سروش ایزد، 17 خوردادماه سال 3759 زرتشتی، شنبه 15 خوردادماه 1400 خورشیدی، پنجم ژوئن 2021 میلادی
1483 سال پیش، ژوئن سال 538 میلادی، ارتش ایران (دوران پادشاهی خسروانوشیروان ساسانی) شهر آنتیوک (آنتیوخ ـ انتاکیه) ـ نه چندان دور از خلیج اسکندرون را از روم شرقی پس گرفت.
در سال 526 میلادی در منطقه آنتیوک یک زمین لرزه بسیارشدید روی داده بود و 250 هزار تن از ساکنان شهر را کشته بود. آنتیوک در نیمه سدهی چهارم پیش از میلاد از سوی سلوکوس جانشین اسکندر مقدونی ساخته شده است. این شهر و کرانهی آن در اکتبر سال 637 به دست نیروی تازی به فرماندهی خالد بن ولید و مالک اشتر افتاد که پیش از این دمشق را بهدست آورده بودند و روم شرقی را در نبرد «یرموک» شکست داده بودند. در سدهی یازدهم میلادی افزونبر صلیبیون، یک بار ارمنیان و باردیگر سلجوقیان آنتیوک را تصرف کردند. در ژوئن 1098 میلادی صلیبیون آنتیوک را پس از تصرف ویران ساختند و کشتار گروهی کردند به گونهای که دیگر به حالت اول بازنگشت و اینک شهری کوچک و دارای کمتر از چهل هزار جمعیت است.
روز هفدهم از هر ماه در گاهشمار زرتشتی به نام سروش ایزد پیوند یافته است. سروش به چم (:معنی) گوش دادن و فرمان بردن است به خواست خدایی و ما آن را نیوشایی معنا کردهایم تا نزدیکتر به اصل باشیم.
اینک من سروش ترا که
از همه بزرگتر است، میطلبم
تا به آرمان خود رسم
و زندگانی درازی به دست آورم
و به شهریاری منش نیک در آمده
و به راه راستی گام زده ،
به جایگاهی رسم که مزدا اهورا میباشد. (۳۳_۵)
اشو زرتشت میگوید:
کسی را که مزدا دوست دارد ، نیوشایی و منش نیک به او روی میآورد (۴۴_۱۶)
زرتشت میخواهد به دستیاری نیوشایی به خواست و آرمان خود برسد (۳۳_۵)
نیوشایی راهی است که به اهورامزدای توانا میرود (۲۸_۵)
نیوشایی راه رستگاری را ، هم برای رستگار و هم برای دروغکار ، همواره روشن میسازد (۴۳_۱۲)
از این گفتهها به ویژه آنجایی که نیوشایی با منش نیک است، بر میآید، که فرمانبرداری زرتشت کورکورانه نیست بلکه از روی اندیشه و با دلی پر از مهر است.