لوگو امرداد
امروز ماه ایزد دوازدهمین روز گاهشمار زرتشتی؛ ششم آذرماه خورشیدی

زادروز جمشید مشایخی؛ چهره ماندگار سینمای ایران

N3679133 6960654امروز ماه ایزد و آذرماه، نَبُر، روز پرهیز از خوردن گوشت، دوازدهم آذرماه سال ۳۷۵۹ زرتشتی، شنبه ششم آذرماه ۱۴۰۰ خورشیدی، ۲7 نوامبر  ۲۰۲۱ میلاد

ششم آذرماه زادروز جمشید مشایخی چهره ماندگار سینمای ایران است. هنرمند سرشناسی که در درازای بیش از نیم سده فعالیت هنری‌اش در عرصه سینما، نمایش و تلویزیون آثار به یادماندنی را پدید آورد.

جمشید مشایخی در ششمین دوره چهره های ماندگار به عنوان چهره ماندگار سینمای ایران برگزیده شد و در آبان ماه سال ۸۵ در پاریس به خاطر ۵ دهه فعالیت هنری از او سپاسداری شد. جمشید مشایخی در سال ۱۳۶۳، برای بازی در دو فیلم گل‌های داوودی و کمال الملک، برنده‌ی سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد جشنواره فیلم فجر ایران شد. رضا تفنگچی و خوشنویس، دو نقشی که او در مجموعه هزاردستان به کارگردانی علی حاتمی ایفا کرد هنوز در یاد بسیاری از مردم این کشور جاودانه باقی مانده است. برنده تندیس بهترین بازیگر نقش مکمل مرد در هفتمین دوره‌ی جشن خانه‌ی سینما برای ایفای نقش در فیلم بانوی من در سال ۱۳۸۲، نامزد دریافت تندیس بهترین بازیگر نقش اول مرد در سومین دوره جشن خانه سینما برای ایفای نقش در فیلم کمیته مجازات 1378 و برنده جایزه‌ی بهترین بازیگر مرد برای بازی در فیلم پدربزرگ در جشنواره بینالمللی فیلم پیونگیانگ کره جنوبی، از دیگر افتخارات اوست. بازی وی در نقش انسان‌های بی‌رحم و همچنین نقش‌های تاریخی همچون «شازده احتجاب» «کمال الملک» نشانگر توانایی بازیگری اوست. او در سال ۱۳۳۶ به استخدام اداره تازه تاسیس هنرهای دراماتیک درآمد. نخستین نقش در سینمای ایران را به سال ۱۳۴۲ در فیلم «جلد مار» ایفا کرد اما نقش او (خان دائی) در فیلم قصر ساخته مسعود کمیایی بود که جمشید مشایخی را به عنوان «مرد جاافتاده سینمای ایران» به همه معرفی کرد. وی دارای نشان درجه یک فرهنگ و هنر بود. او پس از انقلاب هم در سینما حضوری چشمگیرتر داشت.
مشایخی در سال ۹۳ به‌عنوان سفیر سلامت چشم و بینایی و در سال ۹۴ به‌عنوان سفیر سلامت از سوی وزارت بهداشت و دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تهران معرفی و به وی تندیس سلامت پیشکش شد.
جمشید مشایخی 13 فروردین 1398 در ۸۴ سالگی درگذشت و در قطعه هنرمندان به‌خاک سپرده شد. شورای شهر تهران با تصویب طرحی، نام خیابان «ج» واقع در محل زندگی مشایخی را به‌نام وی تغییر داد و مراسم رونمایی از سردیس و پلاک خیابان او در ۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۸ انجام شد.
نادر، شناخته‌شده‌ترین فرزند مشایخی رهبر ارکستر تهران است و سال‌ها در اتریش موسیقی خواند و ارکستر‌های مختلفی را رهبری کرد. سام مشایخی ادامه دهنده راه پدر است و نازنین مشایخی در آمریکا به حرفه‌ی آموزگاری می‌پردازد.

ماه ایزدماه به اوستایی «ماونگَ» مانند خورشید ستودنی است. در اساتیر، ماه سازنده‌ی نژاد ستوران شناخته شده است. در ماه‌یشت این ایزد آموزگار گیاه و رستنی خوانده می‌شود. این روز یکی از چهار روز پرهیز از خوردن گوشت است. زرتشتیان این روز را « نبر» می‌نامند و از کشتن حیوانات و خوردن گوشت خوداری می‌کنند. در این روز اوستای «ماه‌ نیایش» از  سوی زرتشتیان خوانده می‌شود.

دوازدهمین روز از ماه سی‎روزه‌ی زرتشتی «ماه» و سی روز از سال ماه نامیده می‌شود. ماه نام سیاره‌ای هست كه در فرهنگستان ادب پارسی به همان ماونكهه نوشته و خوانده مى‌شود. ماونگهه در اوستا آمده یشت هفتم به ماه است. در ماه نیایش از ماه یشت گفته شده است.

در اوستا سازنده‌یِ تخمه و نژاد جانوران و آدمی هست و در اوستا پرورش گیاه و رستنی هست. نَبُر به چمار (:معنای) كشتار نكردن جانوران  در این روزها  و پرهیز از خوردن گوشت است. پرهیز از خوردن گوشت در خوراک خود برای چهار روز در ماه می‌دارند. در درازای روز (روزه)  كار ناپسند می شمارند، اما در هر ماه و تنها در چهار روز به نام‌های بهمن، دومین روزِ ماه، «ماه»، دوازدهمین روزِ ماه ، گوش، چهاردهمین روز به ماه و رام، بیست‌ویكم به ماه زرتشتی و مزدیسنا هست .

 در اوستا نگهداری از چارپایان آمده و سفارش شده است، جانورانی که از  كشتار آن‌ها پرهیز شده، سگ و گربه و بره و بز و اسب … و هرگاه پیر شدند، از آنها بدرستی نگهداری كنند.

در مزدیسنا از كشتن جانوران ویرانگر و موذی سفارش شده …

 

سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش

ماه ‌روز ای به روی خوب چو ماه

باده لعل مشک‌بوی بخواه

گشت روشن چو ماه بزم كه گشت

نام این روز ماه و روی تو ماه

 

اندرزنامه آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)

می خور و با دوستان گفت و گو کن

 

اندرزنامه آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار:

بخور باده با دوستان، روز (ماه) / ز ماه خدای، آمد کارخواه

به اشتراک گذاری
Telegram
WhatsApp
Facebook
Twitter

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

تازه‌ترین ها
1403-09-18