هنگامی که به دشتهای گلوگیاهی ایران مینگریم و پهنههایی را به یاد میآوریم که انبوه از گلهای خوشبوی نرگساند، ناخودآگاه به یاد نرگسهای فارس میافتیم و آنها را «نرگس شیراز» مینامیم؛ در حالی که آن گلهای نرگسِ فریبا، در کازرون میرویند. نرگسزار کازرون در استان فارس را باید بهتر شناخت و از عطر خوش آن، بوی زندگی را شنید!
بخش بسیار زیادی از گلهای نرگسی استان فارس در بخش بالاده و جرهی شهرستان کازرون میروید. آن دو جا، مالامال از دشتهایی است که رخساری از گل نرگس گرفتهاند و بهراستی که تماشایی و دیدنیاند. به همین سبب است که کازرون در جایگاه نخست کشت گل نرگس ایران جای دارد.
گل نرگس را باید نویدبخش آمدن بهار دانست. آنها در روزهای پایانی پاییز میرویند و نوید آمدن بهاری میدهند که سرانجام، پس از گذر از روزهای سرد پاییزی و زمستانی، خواهد رسید و همهجا را آکنده از گل و گیاه و سبزی خواهد کرد. گسترهی نرگسزارهای کازرون نزدیک به 200 هکتار است؛ به سخن دیگر، دویستهکتار دلربایی و زیبایی! از یک سده پیش تاکنون در آن هکتارها دیمزار، گل نرگس کاشته شده است و یکی از کممانندترین رویشگاههای گلزاری ایران را پدیدآورده است. در فصل زمستان، نرگسها با گلهای چندتایی خود نمایان میشوند و تا نیمههای بهمنماه شادی میبخشند؛ تا گفته باشند که: چشمبهراه بهار بمانید که همه شادی است و تازگی و نقش در نقش ِ گل! در آن ماههای گلدهی نرگسها، جنوب و خاور استان فارس غوغایی از گل است: از کازرون تا فراشبند، از داراب تا جهرم و خفر و دیگر گسترهها، هر جای زمین گرمسیری و نیمهگرمسیری فارس را در آن دو ماه نگاه کنیم، نشانی از گلهای نرگس خواهیم یافت. حتا در ماه اسفند نیز میتوان ردی از نرگسها را دید که به شوق دیدن بهار، خود را تا کرانههای سال نو کشیدهاند!
گفتیم که جره و بالاده دو بخش از شهرستان کازرون است که نرگسزارهای دلپذیری دارد. آن دو بخش کمتر از 200 کیلومتر از شیراز دور هستند و گردشگران و دوستدارن طبیعت را در زمان برداشت گلهای نرگس، بهسوی خود میکشند تا بهرهای از زیستبوم خوشآبورنگ خود را به دیگران هم برسانند. در ماههای دی و بهمن، در جره و بالاده انبوهی از گردشگران را میتوان دید که راهی آن سو شدهاند؛ هرچند همهگیری کرونا در این سالها از شمار بازدیدکنندگان دشت نرگسزار کازرون کاسته است.
نرگسهای کازرون ویژگیهایی دارند که در جاهای دیگر یافتنی نیست؛ آن ویژگیها به ساقهی ستبر نرگسهای کازرون، بوی خوش افزونتر آنها و شمار بیشتر غنچههای گل بازمیگردد. همهی نرگسهای کازرون نیز بهشیوهی دیمزاری کاشته میشوند. در فصل سرد که درختان خشک و بیبرگاند، نرگسهای کازرون سربرمیآورند و نو شدن را میآموزانند! این نیز ویژگی دیگر نرگسهاییست که کازرون را دلخواه میسازد.
هر سال، در زمان برداشت گلهای نرگس، جشنوارهای در روستای جره برگزار میشد. در سال 1397 سیصدمیلیون شاخه گل از نرگسزارهای کازرون برداشت شد و جشنواره را رونق دیگری داد. در آن سال در 500 هکتار از زمینهای استان فارس گل نرگس کِاشته شده بود.
این را هم به دانستههایمان افزوده کنیم که نه تنها در فارس بلکه در استانهای گلستان، مازندران، لرستان، سمنان، خوزستان، ایلام، کرمان، البرز و تهران نیز گل نرگس کِشت میشود، اما بیگمان هیچکدام از آن نرگسها به پای نرگسهای کازرون نمیرسند!
گفتهاند که گل نرگس نماد امید و ستایش و دلیری است و نشانهای از دلگرم بودن به زندگانی دراز و خوش هم هست. گل نرگس نماد عشق یکسویه (یکطرفه) هم دانسته شده است. در زمان همدردی با کسی، رسم است که گل نرگس به او پیشکش کنند. در باور مردم چنین است که اگر یک شاخه گل نرگس بخرید، خیلی خوششانس نخواهید بود، اما خرید یک دسته گل نرگس خوشاقبالی و شادی و خوشبختی بههمراه دارد. اینها باورهایی است که ما هم شنیدهایم؛ راست و ناراستش را باید از کازرونیها پرسید که هر نشانهای از زندگیشان آمیخته با بوی خوش و رنگ دلانگیز گل نرگس است!
*با بهرهجویی از: گزارش خبرگزاری «ایرنا» و تارنمای «جشننامه».
