جاده‌ی فیلبند؛ میان پوششی از ابر

هنگامی که از جاده‌ای گذر می‌کنیم که به روستای «فیلبند» می‌رسد گویی میان ابرهایی که از هر سو ما را دربرگرفته‌اند، مانده‌ایم و رهسپار جایی هستیم که چشم‌انداز دور آن پیدا نیست. از این‌رو جاده‌‌ی فیلبند یکی از رویایی‌ترین و رازناک‌ترین جاده‌های ایران دانسته می‌شود.
در استان مازندران، در جایی که بلندی‌های «چلاو» با هوای خوش و روح‌‌نوازش دیده می‌شود، روستایی به نام فیلبند هست که پایان جاده به آن‌ سو می‌رسد. ابرها روستا در درون خود گرفته‌اند و کوهپایه‌ای که در سبزینگی کم‌مانند است، در تماشا و دیدنی‌بودن، شگفت‌آور به چشم می‌آید. طبیعت هر آن‌چه خواستنی و آرزوکردنی است به این روستا و پیرامون آن بخشیده است و جاده‌ای که به آن‌جا می‌رسد تا چشم می‌بیند سرشار از آن زیبایی‌های طبیعت است.
فیلبند در نیمی از سال پنهان در میان ابرهاست. مردمان‌اش به این سبب و نیز سرمای تاب‌سوز زمستان، دهکده را رها می‌کنند و در فصل بهار و تابستان به آن بازمی‌گردند. بلندای این روستا از سطح دریا 2300 متر است و از این دید در میان دهکده‌های بخش خاوری استان مازندران بلندترین جا شناخته می‌شود. فیلبند را «بام مازندران» نیز نامیده‌اند.
جاده‌ای که به چنان روستای دلپذیری راه می‌بَرد، از جنوب شهر آمل آغاز می‌شود و از کنار رودخانه‌ی هزار می‌گذرد و پس از نزدیک به 60 کیلومتر، به فیلبند می‌رسد؛ روستایی که در گویش بومی‌ها «جایی که خستگی به پایان می‌رسد» معنا می‌دهد. این که جاده‌ی هراز تا چه اندازه زیباست، سخنی است که نیاز به یادآوری ندارد. ادامه‌ی آن نیز تا به فیلبند به همان اندازه دل‌انگیز و دیدنی است؛ هر چند آکنده از پیچ‌وخَم‌ها نیز هست و پُرخطر. برای رسیدن از آمل به فیلبند چیزی نزدیک به چهار ساعت زمان نیاز هست، به آن شرط که زیبایی‌های جای‌جای جاده وادارمان نکند که درنگ کنیم و بایستیم و سراپا چشم شویم و بنگریم و بنگریم!
جاده‌ی فرعی‌ای که از هراز به سوی فیلبند می‌رود، 18 کیلومتری است. در نخستین توقف‌گاه به روستای «پاشاکلا» خواهیم رسید و سپس دهکده‌ی «سنگ‌چال» را خواهیم دید و هشت کیلومتر که به حرکت خود ادامه بدهیم، فیلبند نمایان خواهد شد. تنها باید دقت کرد که در زمان بارندگی از این جاده، به سبب لغزندگی آن، گذر نکنیم. از سوی دیگر، سنگلاخ‌ها نیز گذر از پایان جاده‌ی فیلبند را سخت‌تر می‌سازند. پس ما با راهی روبه‌رو هستیم که گذر از آن چندان ساده و آسان‌یاب نیست.
در هر جای جاده‌ی فیلبند درختان و گیاهان پُرشماری را خواهیم دید که طراوات و تازگی‌ای به محیط پیرامون‌مان بخشیده‌اند. هوا نیز خوش و عطرآگین است. اما نباید از تجربه‌ی هوای اندکی گرم‌تر، در ادامه‌ی مسیر، شگفت‌زده شد. این از ویژگی راه فیلبند است که هوا یکسان نمی‌ماند. حتا می‌توان در ادامه‌ی راه درختانی را دید که مانند خزان‌زده‌ها زرد و پاییزی شده‌اند. با این همه، هنوز شگفتی‌های دیگری در راه است. در نزدیکی روستای فیلبند انبوهی از بلندی‌ها را می‌بینیم که از برف پوشیده شده‌اند! بارش باران و برف و تگرگ نیز از دیدنی‌های دیگر این جاده‌ی سراسر زیبایی است. به‌راستی که در کمتر جاده‌ای این همه رنگارنگی و چهارفصلی طبیعت را تجربه خواهیم کرد. از این‌روست که راه فیلبند همواره یکی از مقصدهای گردشگری بوده است. این را نیز بگوییم که از فیلبند تا ساحل محمودآباد 80 کیلومتر فاصله است و راهی بدان‌سو وجود دارد که پیمودن آن تجربه‌ی دیگری از لذت سفر است.

باز هم یادآوری کنیم که در میانه‌ی پاییز تا پایان زمستان، فیلبند خالی از باشنده است و سرمای آن، چنان سخت و گزنده است که کمتر گردشگری هوای رفتن به فیلبند را در فصل سرد سال به ذهن خود راه می‌دهد. برف‌های فراوان و گِل‌ولای جاده نیز گذر از آن‌جا را کم‌وبیش ناشدنی می‌سازد. اما فصل تابستان روستا و پیرامون آن بی‌اندازه زیبا و دلپذیر است. نه خبری از سرمای تاب‌سوز زمستان هست و نه از گرمای تند تابستان.
گفتنی است که راه مال‌رو دیگری که بومی‌ها به آن «کرمیناپی» می‌گویند، از روستای «دیوا» در همان حوالی وجود دارد که پایان آن به فیلبند خواهد رسید. این جاده که از میان جنگل می‌گذرد، 30 کیلومتر است.

*با بهره‌جویی از: تارنماهای «کجارو»؛ «کایت» و «ویکی‌پدیا».