زیبایی راه‌های کم‌رفت‌وآمد بیش‌تر زمان‌ها پنهان می‌ماند و از آن‌ها کمتر سخن گفته می‌شود؛ مانند جاده‌ای که یک‌سوی آن شهر شاهرود در استان سمنان است و سوی دیگرش شهر گرگان در استان گلستان. این جاده به شلوغی جاده‌های دیگرِ شمال کشور نیست، اما در زیبایی و تماشایی بودن در شمار همان راه‌های دل‌فریب است.
گذر از جاده‌ی شاهرود- گرگان مسافتی 154 کیلومتری است. راهی که پیچ‌وخَم دارد و عبور از گردنه‌های آن خالی از هراس نیست. اما آن‌چه این جاده را در شمار زیباترین راه‌های ایران جای می‌دهد، نه پیچ‌های آن، بلکه طبیعت چشمگیر و سِحرکننده‌ای است که در سراسر راه نمایان است.
این جاده به نام «توسکستان» هم شناخته می‌شود. از میان جنگلی انبوه می‌گذرد و با گذر از آن پوشش گیاهی دگرگونی آشکاری می‌یابد. بدین معنا که در بخش جهان‌نمای جاده، طبیعت چهره‌ای دیگر می‌گیرد. جهان‌نما گستره‌ای حفاظت شده و دهکده‌ای در استان گلستان است که گذرندگان از راه شاهرود- گرگان آن را خواهند دید. آن‌جا ییلاقی کمتر دست‌خورده و بسیار دل‌انگیز است و یکی از دیدنی‌های جاده است. نکته‌ی درخور توجه این جاده آن است که از شاهرود تا جهان‌نما غالب درختان از گونه‌ی توسکا است و از آن پس تا پایان راه و رسیدن به گرگان، بیش‌تر درختان اُرس دیده می‌شوند.
در این جاده روستاها و جاهای گوناگونی را می‌توان دید. از شاهرود تا شهر مُجِن 35 کیلومتر راه است. از دیدنی‌های مُجِن یکی آبشار هفت‌اشکوبه‌ای «اوستا» است و قندیل‌های تماشایی‌اش. از مهرازی مُجن نیز نباید غافل شد که آمیخته‌ای از روش‌های سنتی و سازهای نو است. مُجِن آکنده از درختان آلبالو، سیب، گیلاس و دیگر میوه‌هاست.
نزدیک به پنج کیلومتر که راه را ادامه بدهیم به گستره‌ی «فرح‌زاد» خواهیم رسید. پهنه‌ای که خوش آب‌وهواست و چشمه‌ای زلال و خُنک دارد. از دور نیز قله‌ی «شاهوار» پیداست. شاهوار بلندترین کوه استان سمنان است. دشت زیبای «سرعلی‌آباد» در همان حوالی است. این گستره آب‌وهوایی سرد و خشک دارد و در فصل زمستان سرمایَش گزنده است، اما در بهار میانه (:معتدل) است. یکی از گردشگاه‌های زمستانی گرگانی‌ها همین سرعلی‌آباد است.
ادامه‌ی جاده به روستای «سرآسیاب» می‌رسد. چند دهکده و روستای دیگر از چشم‌اندازهای دیگر این بخش از جاده است. اما آن‌چه بیش‌تر از همه یادکردنی است، جنگل توسکستان است. توسکستان پاره‌ای از جنگل هزاران ساله‌ی هیرکانی شمرده می‌شود. گستره‌ی توسکستان 40 هزار هکتاری است. 35 کیلومتر از جاده‌ی شاهرود- گرگان از میان این جنگل حیرت‌انگیز می‌گذرد. شدنی نیست که از این راه گذر کنیم و فریفته‌ی زیبایی‌های آن نشویم. هرجا را نگاه کنیم نقش سِحرآمیز طبیعتی را خواهیم دید که به‌راستی کمتر نمونه دارد. از همین‌روست که جاده‌ی شاهرود- گرگان زیبا شناخته می‌شود.
بخش توسکستان جاده مانند پیوندگاهی است که استان کویری سمنان را به استان گرگان در پیرامون دریای کاسپین (خزر) می‌رساند. بنابراین شگفت‌زده نخواهیم شد اگر دگرگونی‌های زیست‌بومی و طبیعت را در دو سوی جاده ببینیم. 15 کیلومتر مانده به گرگان، بخش توسکستان جاده به‌پایان می‌رسد.
به سبب فراوانی درختان توسکا است که این جنگل و راه را توسکستان می‌نامند. همان درختان انبوه جنگلی است که هوای توسکستان را تا بدان اندازه خوش و ملایم کرده است. پیش از رسیدن به سرعلی‌آباد دو بخش زیبا پیش روی ماست؛ یکی چشمه‌باغی دیدنی است و دیگری آبشاری بلند. 9 کیلومتر پس از گذر از روستای توسکستان، به این آبشار می‌رسیم. هوای پیرامون آن، حتا در فصل گرم سال، نیز سرد و خنک است. به هر روی، این بخش از جاده‌ی شاهرود- گرگان در فصل زمستان به سبب بارش‌های بسیار و برف و کولاک، زمان‌هایی بسته می‌شود و گذر از آن به‌آسانی شدنی نیست.
نمی‌توان گردشگری در ایران را بدون دیدن و راه‌سپاری جاده‌ی شاهرود- گرگان و گذر از دل جنگل توسکستان تمام شده دانست. آن‌جا شگفتی‌های بسیاری از طبیعت و جلوه‌های آن برای گردشگران و مسافران دارد و تماشای هر بارِ آن آرزوی دوباره دیدنش را در دل زنده می‌کند. سفرهای گردشگری با دیدن چنین جاده‌هایی است که خاطره‌ساز می‌شوند!
*با بهره‌جویی از: تارنماهای «جامونه»؛ «لحظه‌ی آخر»؛ «ویکی‌پدیا»
