امروز پیروز و فرخ روز خورداد امشاسپند و اردیبهشت‌ماه از سال 3760 زرتشتی، پنجم اردیبهشت‌ماه 1401 خورشیدی، 25 آوریل 2022 میلادی
جلیل ضیاپور زاده‌ی پنجم اردیبهشت ۱۲۹۹ نقاش، استاد دانشگاه، پژوهشگر و نویسنده، از او به عنوان «پدر نقاشی مدرن ایران» یاد میشود. نقاشی‌های جلیل ضیاپور دارای شیوه‌ای شخصی و به دور از تقلید است، به گفته‌ی بزرگان هنر نقاشی هر یک از آثار ضیاپور نه تنها پشتوانه ملی فرهنگی، بلکه ثروت ملی به‌شمار می‌رود.
جلیل ضیاپور با داشتن یک شیوه‌ی شخصی و به دور از تقلید به‌عنوان پدر نقاشی مدرن ایران شناخته میشود. جلیل ضیاپور با بهره‌گیری از اشکال هندسی و هنر تزیینی که برگرفته از دست‌مایه‌های ایرانی است و نیز تقسیم‌بندی‌هایی که به روش کوبیسم انجام داده، برای نخستین‌بار طرح نوینی را در هنر مدرن ایران رقم زده است. آثار این هنرمند به دارا بودن درونه‌های اصیل ایرانی، ساده‌سازی در فیگورها، پای‌بندی به سطوح سنتی به همراه خطوط هندسی، آگاهی بر ترکیب‌بندی و به طور کلی شیوه‌ی خاص نقاشی‌اش شناخته میشود. او جدا از آن که نقاشی پیشرو و پرچمدار نهضت نوگرایی بوده‌است، فعالیت‌های پژوهشی گسترده‌ای را نیز در زمینه مردم‌شناسی، بررسی و شناخت زبان، فرهنگ عامه، پوشاک و نقش‌های زینتی مناطق گوناگون ایران داشته‌است که نتایج آنها به عنوان کتاب مرجع این رشته از علوم هم اینک در دانشگاه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. ضیاءپور در طول فعالیت هنری و فرهنگی خود، به ایراد بیش از ۸۵ سخنرانی، ارائه بیش از ۷۰ مقاله فرهنگی و هنری، تألیف ۲۸ جلد کتاب در زمینه‌های پوشاک ایرانیان، هنر، تاریخ و همچنین خلق نزدیک به ۴۰ اثر نقاشی و دو مجسمه پرداخته‌است. او از پایه‌گذاران انجمن هنری خروس جنگی بود. ضیاپور پس از بازگشت از فرانسه به ایران -۱۳۲۸- با همفکرانش انجمن هنری خروس جنگی بنیاد گذاشت مجمعی پیشرو در زمینه طرح عرصه‌های هنر نو به‌ویژه ادبیات، تیاتر، موسیقی و نقاشی بود و نیز مجله‌ای با همین نام چاپ کرد. محل انجمن آتلیه ضیاپور در خیابان تخت جمشید بود. وی هدف انجمن خروس جنگی را «مبارزه در برابر کهنه‌پرستی و سنت‌گرایی به دور از واقعیات زمانه» بیان کرد. او از سال ۱۳۳۱ از سوی اداره کل هنرهای زیبای کشور دعوت به کار شد و به فعالیت‌های فرهنگی-هنری، مشاغل و بنیان‌گذاری هنرستان‌های هنرهای تجسمی دخترانه و پسرانه تهران و دانشکده‌ی هنرهای تزئینی، ریاست موزه مردم‌شناسی و… پرداخت. سال ۱۳۵۷ از خدمات دولتی بازنشسته شد و از آن زمان تا روزهای پایانی زندگی به پژوهش، تالیف و تدریس در دانشکده‌های هنرهای دراماتیک و هنرهای تزئینی، دانشگاه مجتمع هنر اسلامی، تربیت مدرس و الزهرا پرداخت. استاد جلیل ضیاپور پنجم اردیبهشت‌ماه ۱۲۹۹ خورشیدی در بندر انزلی زاده شد. ایشان پس از به پایان رساندن تحصیلات مقدماتی در محل زادگاه، در سال ۱۳۱۷ برای ادامه و فراگیری علوم مورد علاقه رهسپار تهران میشود و هم زمان با ورودشان در امتحانات مربوط به رشته موسیقی شرکت میکند و با به دست آوردن رتبه لازم در نخستین گام‌ها‌ی کسب علم و دانش، فراگیری هنر موسیقی را آغاز میکند. جلیل ضیاپور، در سن ۷۹ سالگی ۳۰ آذر ۱۳۷۸ پس از سپری نمودن دوره سخت بیماری در اثر نارسایی قلبی درگذشت و در قطعه‌ی هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد.
خورداد نام ششمین روز از هر ماه در گاهشمار زرتشتی است. پنجمین امشاسپند و پاس دارنده‌ی آب‌ها و سرسبزی است. خورداد در اوستا «هـَئوروَتات» و در پهلوی «خُردات» یا «هُردات» به معنی رسایی و کمال است که در گات‌ها یکی از فروزه‌های اهورا مزدا و در اوستای نو نام یکی از هفت امشاسپند و نماد رسایی اهورا مزدا است. بخش هئوروه که صفت است به چم رسا، همه، درست و کامل. بخش دوم تات که پسوند است برای اسم، بنابراین هئوروتات به چم کمال و رسایی است. خورداد نماینده رسایی و کمال اهورامزداست.
خورداد، امشاسپند بانویی است که نگهداری از آب‌ها در این جهان، خویشکاری اوست و کسان را در چیرگی بر تشنگی یاری میکند از این روی در آیین، به هنگام نوشیدن آب از او به نیکی یاد میشود و در گیتی به نگهبانی آب گماشته شده است.ایزدان تیر و باد و فروردین از همکاران خورداد هستند.
در گات‌ها، از خورداد و امرداد پیوسته در کنار یکدیگر یاد میشود و در اوستای نو نیز این دو امشاسپند، پاسدارنده آب‌ها و گیاهان‌اند که به یاری مردمان می‌آیند و تشنگی و گرسنگی را شکست می‌دهند.
در یسنا، هات ۴۷، آمده‌است که اهورامزدا رسایی خورداد و جاودانگی امرداد را به کسی خواهد بخشید که اندیشه و گفتار و کردارش برابر آیین راستی است.
در متن‌های کهن امشاسپند خورداد: چهارمین یشت از یشت‌های بیست و یک گانه‌ی اوستا، ویژه ستایش و نیایش امشاسپند بانو خورداد است که در آن یشت از زبان اهورا مزدا یادآور میشود که «… یاری و رستگاری و رامش و بهروزی خورداد را برای مردمان اشون بیافریدم…» و سپس تاکید میشود هر آن کس که خورداد را بستاید همانند آن است که همه امشاسپندان را ستایش کرده‌است. در بندهش نیز درباره خورداد آمده‌است : «… است؛ او از آفرینش گیتی، آب را به خویش پذیرفت..»، چنین گوید: هستی، زایش و پرورش همه موجودات مادی جهان از آب است و زمین را نیز آبادانی از اوست…»
