لوگو امرداد
امروز تیر ایزد؛ سیزدهم آبان‌ماه زرتشتی

چاپ نخستین شماره نشریه دینی فرهنگی وهومن در چنین روزی

چاپ نخستین شماره نشریه دینی فرهنگی وهومن در چنین روزیامروز تیر ایزد از ماه آبان سال 3757 زرتشتی، سه‌شنبه هفتم آبان‌ماه 1398 خورشیدی، 29 اکتبر 2019 میلادی

در چنین روزی، هفتم آبان‌ماه 1370 خورشیدی شماره‌ی نخست«وهومن»، نشریه‌ی دینی و فرهنگی زرتشتیان چاپ شد.

مجله‌ای به نام (وهومن) به صاحب‌امتیازی افلاتون ضیافت و سردبیری بوذرجمهر پرخیده از سال 1370 خورشیدی چاپ شد. «وهومن»، نشریه‌ی فرهنگی، دینی و تاریخی زرتشتیان ایران بود که پس از دوازده سال انتشار و با چاپ بیست‌وچهارمین شماره‌ی پیاپی در مهرماه 1382 به کار خود پایان داد.  «وهومن» واژه‌ای است به چم (:معنی) نیک‌اندیشی و نیک‌منشی است.  

در مهرماه 1331 خورشیدی، نشریه‌ی «وهومن» به صاحب‌امتیازی اردشیر وفاداری و به سردبیری پرویز شهریاری در قطع روزنامه‌ای کار خود را آغاز کرد. این هفته‌نامه در چهار رویه، دو سال پس از چاپ نخستین شماره‌ی مجله‌ی «هوخت»، چاپ شد. مجله‌ی وهومن دو روز پیش از كودتای ٢٨ امردادماه 1332 به عمر کوتاه خود پایان داد.

 

تیر ایزد سیزدهمین روز از ماه زرتشتی

«تیر» یا «تیشتر» ایزد باران است و به  یاری او کشتزارها سیراب از باران می‌شوند. این ایزد نگهبان ستوران است. در اوستا، «تیریشت» در نیایش ایزد باران است. ستاره «عطارد» تیر نامیده می‌شود و همچنین تیری که در کمان می‌گذارند و پرتاب می‌کنند. ایرانیان باستان هنگام خشک‌سالی در این روز آیین ویژه‌ای برگزار می‌کردند و برای باریدن باران و پیروزی تیرایزد بر دیو خشکسالی (اپوش) به دشت می‌رفتند و اوستای تیریشت می‌خواندند. 

ای نگار تیر بالا روز تیر

خیز و جام باده ده بر لحن زیر

روز «تیر ایزد» سیزدهمین روز هرماه و چهارمین ماه هر سال، در گاهشمار زرتشتی و چهارمین ماه از سال «تیر» نام گرفته است. تیر یا تیشتر، ایزد باران بوده و به یاری او کشتزارها سیراب از باران می‌شوند، همچنین نگهبان ستوران است. در اوستا «تیریشت» در نیایش ایزد باران است. ستاره عطارد تیر نامیده می‌شود و نیز تیری که در کمان نهند و بجهانند. ایرانیان باستان هنگام خشکسالی در این روز آیین ویژه‌ای برگزار می‌کردند و برای خواهش باران و پیروزی تیر ایزد بر دیو خشکسالی(اپوش) به در و دشت می‌رفتند و تیریشت می‌خواندند.

بخشی از یشت‌های اوستا درباره‌ی این ایزد است. تیر نام ستاره‌ای است كه امروزه آن ‌را «‌شعرای یمانی» یا به لاتین «سیریوس» (Silius) می‌نامیم.

نماد گل تیر ایزد “گل بنفشه” است.

 سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش

ای نگار تیر بالا روز تیر

خیز و جام باده ده بر لحن زیر

عاشقی در پرده‌ی عشاق گوی

راه‌های طبع خواه دل‌پذیر

 

اندرزنامه آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)

کودک به تیراندازی و نبرد و سواری آموختن فرست.

اندرزنامه آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار:

بفرمای بر کودکان روز (تیر) /نبرد و سواری و پرتاب

یاد روز هفتم آبان‌ماه:

-بیست‌ونهم اكتبر روز جهانی كوروش (سایرس دی) نام گذاری شده است كه از دیرباز پارسیان، یهودیان، دوستداران حقوق بشر و هواداران اداره جهان به صورت ملل مشترک المنافع آن را گرامی داشته و رعایت می‌كنند. برخی نوشته‌اند که کوروش بزرگ بنیادگذار ایران در همین روز به دنیا آمده بود و زادروز اوست ولی سندی در این زمینه ارائه نشده است.
این روز به مناسبت تكمیل تصرف پایتخت بابل به دست ارتش پارسیان (29 اكتبر سال 539 پیش از میلاد) و پایان دوران ستمگری در دنیای باستان و اعلام حقوق انسان برقرار شده است.

دو هزار و 558 سال پیش در همان ماه (اکتبر ـ آبان) اعلامیه تاریخی كوروش بزرگ در تعریف حقوق افراد و ملل و چگونگی تأمین آن انتشار یافت كه پایه و نخستین سنگ بنای یک دولت مشترک المنافع جهانی و هر سازمان بین‌المللی به‌شمار می‌آید. حقوق بشر از دیدگاه کوروش که همان زمان مکتوب شده است موجود است و «استوانه کوروش Cyrus Cylinder» نامیده می‌شود.

 

به اشتراک گذاری
Telegram
WhatsApp
Facebook
Twitter

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

تازه‌ترین ها
1403-02-09