در دوم امردادماه هر سال، نوروز و سال نو در گاه‌شمار طبری آغاز می‌شود. از سویی دیگر، زرتشتیان در روستای مزرعه کلانتر یزد نیز هنوز به آیینی کهن، آغاز سال نوی یزدگردی و آیین پنجه را در این گاه‌شمار باستانی از 27 تیرماه گرامی می‌دارند. زرتشتیان کشور هندوستان نیز به یاد سرزمینی که از آن کوچیده‌اند هنوز از گاه‌شمار یزدگردی پیروی کرده و نوروز را در تابستان جشن می‌گیرند! «نوروزبل»، یا همان جشن نوروز در گاه‌شمار دیلمی که گاه‌شمار باستانی مردم گیلان است نیز در 13 تا 17 امردادماه جای دارد.
اینکه چرا در بسیاری از گاهشمارهای باستانی ایران نوروز به جای آغاز بهار در میان تابستان است پرسشی است که پاسخ آن را باید در خود گاه‌شمارها جست.
اگر با دیده‌ی جان در گاه‌شمارها بنگری هزارتوی پر پیچ‌وخم تاریخ را پیش چشمت نمایان می‌کنند. تو را با خود به فراز و نشیبی می‌برند که نیاکان خردمندت در این پهنه‌ی پرهیاهو پشت سرگذاشتند. گاهشمارهای ایرانی به سنگ‌نبشته‌ها می‌مانند از یک سو رخدادهای تاریخ را بازگو می‌کنند، از دیگر سو خودشان نیز رنگ تاریخ می‌گیرند و بخشی از آن می‌شوند! گاه رنگ می‌بازند و همه یا بخشی از خود را از دست می‌دهند و گاه ناخوانا می‌شوند! گاهی در پستوی خانه‌ها پنهان می‌شوند و با واگویه‌های مادربزرگ‌ها سربر می‌آورند! گاهی در بیغوله‌ی ویرانه‌ای زیر غبار فراموشی از یادها می‌روند و به نابودی می‌گرایند.
به رشته درآوردن و سامان دادن گاه‌شمار از ارزشمندترین کوشش‌های همیشگی ایرانیان، برای همبستگی ملی بوده است. بیشتر این کوشش‌ها بر این پایه استوار بوده‌اند که گاه‌شمار با زمان طبیعی و رویدادهای نجومی، هماهنگ باشد. این کوشش‌ها سامانه‌های گاه‌شماری بسیاری را پدید آوردند، فهرست نسخه‌های خطی احمد منزوی خود به تنهایی نشان‌دهنده بیش از دو هزار نسخه سالنامه خطی منتشر نشده به زبان فارسی است.
آنچه در بالا آمده است بخشی از نوشتاری‌ست با عنوان «نوروزهای تابستانی در گاهشمارهای باستانی»، به خامه‌ی بامداد اهورایی که در تازه‌ترین شماره‌ی امرداد چاپ شده است.
متن کامل این نوشتار را در رویه‌ی سوم (مردم) شماره‌ی 456 امرداد بخوانید.
«امرداد» شماره‌ی 457 از سه‌شنبه، 21 تیرماه، 1401 خورشیدی، در روزنامه‌فروشی‌ها و نمایندگی‌های امرداد در دسترس خوانندگان قرار گرفت.
خوانندگان می‌توانند برای دسترسی به هفته‌نامه‌ی امرداد افزون‌بر نمایندگی‌ها و روزنامه‌فروشی‌ها از راه‌های زیر نیز بهره ببرند.
یک پاسخ
درود و‌سپاس‌از زحمات شما دوستان برای پاسداشت میراث ارزشمند نیاکان ، نوروز و آیینهای باستانی‌و شاد ایران زمین . من در ونکوور زندگی میکنم و تلاش میکنم تا معلوماتم درباره جشن‌ها و مراسمهای دوران باستان افزون بشه . از شما درخواست کمک میکنم تا منابع معتبر در این موضوع به من معرفی و اگر دارید با من به اشتراک بگذارید . من هم با هموطنان در کانادا و امریکا در تماس مستقیم هستم و با آنها به اشتراک خواهم گذاشت . بادا آیینهای ارزشمند نیاکانمان در این برهه از زمان نور و‌روشنایی در قلبهای مردم سرزمینم بتاباند و امید را در دلها نهادینه کند .