بی‌گمان یادگارنویسی بر روی سازه‌های تاریخی نشانه‌ای آشکار از ناآگاهی ملی است. کسانی که دست به چنین کاری می‌زنند نه تاریخ سرزمین خود را می‌شناسند و نه ارزش سازه‌های کهن را می‌دانند. این پدیده‌ی جهانی «وندالیسم» نام دارد و در رده‌ی نابهنجاری‌های اجتماعی بخش‌بندی می‌شود.
در شهریورماه سال گذشته، رویدادی در گردشگری خبرساز شد که برای ما نیز می‌تواند آموزنده باشد. گردشگری آمریکایی که سرگرم دیدن سازه‌های تاریخی شهر رُم بود، چند لحظه‌ای روی پله‌ی یکی از حوض‌های فواره‌ای تاریخی منطقه‌ی مونتنی (ساخته‌شده در سال 1589 میلادی) نشست و سرگرم خوردن بستنی شد. بی‌درنگ پلیس او را دستگیر و به جُرم بی‌اعتنایی به آثار تاریخی ایتالیا، 450 یورو جریمه کرد (خبرگزاری ایسنا). این قانونی است که از سال 1946 میلادی در شهر رُم تصویب شده است و نشستن بر روی پله‌های تاریخی را جُرم می‌داند.
بارها دیده یا شنیده‌ایم برخی در ایران زمان دیدن آثار تاریخی در رفتاری خودخواهانه و ناپسند، نام خود را بر روی آن‌ها می‌نویسند و تاریخ بازدیدشان را بر پیکره‌ی سازه‌ها و بناهایی که از گذشته‌های بسیار دور به‌جا مانده است ثبت می‌کنند و زخم می‌زنند.
گفته شده است که موزه‌ی بزرگ «متروپولیتن» شهر نیویورک در آمریکا، سالانه چهار میلیون بازدیدکننده دارد، اما حتا یکبار هم دیده نشده که بازدیدکنندگان به آثار موزه دست بزنند؛ در حالی که هیچ حفاظ و نواری هم دور آثار کشیده نشده است (گزارش ایسنا- 18 دی 1394). اما کدام اثر تاریخی ایران را می‌شناسید که از آسیب یادگارنویسی‌ها در امان مانده باشد؟ حتا آثار بسیار پُرآوازه‌ای که در برابر دید همگان هست، از این آسیب‌ها زخم‌ها بر تَن و پیکرشان دارند (مانند یادگارنویسی روی ستون‌های تخت‌جمشید، پایه‌های پُل‌های تاریخی اصفهان، میدان نقش جهان و چارتاقی نیاسر).
وندالیسم، پدیده‌ی ویران‌ساز جهانی
به چنان رفتار زیان‌باری که برشمردیم، «وندالیسم» (ویران‌کردن آثار تاریخی و دارایی‌های همگانی) می‌گویند و در قانون‌های بین‌المللی در شمار بزهکاری‌ها جای می‌دهند. برخی وندالیسم را رفتاری بیمارگونه برمی‌شمارند که به ویرانی اندوخته‌های یک فرهنگ می‌انجامد. این نامگذاری به تباری تاریخی در میان ژرمن‌ها بازمی‌گردد که وندال نام داشتند و کارشان تاخت‌وتازهای گسترده در سراسر اروپا بود.
آنچه در بالا آمده است بخشی از گزارشی‌ست با عنوان «سازه‌های تاریخی جایی برای یادگاری‌نویسی نیست» به خامه‌ی نگار جمشیدنژاد که در تازه‌ترین شماره‌ی امرداد چاپ شده است.
متن کامل این گزارش را در رویه‌ی دوم (رویداد) شماره‌ی 478 بخوانید.
«امرداد» شماره‌ی 478 از دوشنبه، 13 آذرماه 1402 خورشیدی، به شوند دشواری‌های پخش همچنان در نمایندگی‌ها و چند دکه در تهران در دسترس خوانندگان خواهد بود.
خوانندگان می‌توانند برای دسترسی به هفته‌نامه‌ی امرداد افزون‌بر نمایندگی‌ها از راه‌های زیر نیز بهره ببرند.
فروش اینترنتی فایل پی‌دی‌اف شماره‌ی 478 هفته‌نامه امرداد
فروش اینترنتی نسخه‌ی چاپی شماره‌ی 478 امرداد
اشتراک ایمیلی هفته‌نامه‌ی امرداد
نشانی نمایندگی‌ها و دکه‌های فروش امرداد در تهران
برای دریافت فایل اکسل نمایه امرداد کلیک کنید
برای آگاهی بیش‌تر با شماره‌های: 31 و 30 – 88325329 – 021 تماس بگیرید.
2 پاسخ
با درود ، شوربختانه اگر در حال نوشتن هم ،به این بی خردان گوشزد کنی ! حافظان ان محل بجای پشتیبانی ازت ، بهت گیر میدهن که تو چکاره ای که میگی ! برای من در تخت جمشید رخ داد که نزدیک بود من بجای مجرم دستگیر شوم . ناگفته نماند که خیلی دوستانه و خواهش کردم که با چاقو ننویسید که نشود پاک کرد و سنگ از بین برود .اینجا برای فرزندانش است .
خرد نگه دارمان باد
اگر گم شود رأی و گنجِ خرد
بر آید ز ما هر دمی دیو و دد
…