ثبت جهانی جشن سده از فرخندهترین رویدادهای فرهنگی سال 1402 خورشیدی است. جشنی برآمده از اندیشهی نیاکان ما که با فرهنگ دیرپای این سرزمین گره خورده است و بازگوی پیوند ناگستنی انسان با زیستبوم و طبیعت است. با ثبت جهانی این آیین بیگمان خویشکاری ما و مسوولان و بهویژه سرپرستان میراث فرهنگی در زندهنگاهداشتن و برپایی باشکوه آن بهگونهی ملی بیش از پیش است.
احمد محیط طباطبایی، فرنشین (:رییس) کمیته ملی موزههای ایران (ایکوم) در گفتوگو با امرداد، در اینباره گفت: نه تنها به جشن سده، بلکه به هر میراث ناملموسی که به ثبت جهانی میرسد، باید از دو دید نگریسته شود: نخست اینکه هنگامی که یک میراث ثبت میشود، یعنی هنوز زنده است، اما میراثی که فراموش شده و به شیوهی آن رفتار نمیشود، دیگر میراث ناملموس زنده به شمار نمیآید. برای نمونه، هنگامی که شیوهی ساخت کاریز (:قنات) را ثبت میکنند، یعنی این کار هنوز ادامه دارد. نوروز نیز نمونهای دیگر از این میراث زنده است.
دو اینکه پس از ثبت یک میراث باید برای گسترش آن برنامه داشت. به سخن دیگر، با ثبت هر میراثی باید سازمان میراث فرهنگی برنامه و روند پایداری و ادامهی آن را درپیش بگیرد. اینکه چنین کاری شده است یا نه؟ من در جریان نیستم، اما باید آن را پی گرفت و پیگیری کرد.
از سوی دیگر، آیینها بهویژه آیینهایی که برپایهی شرایط بومی و اقلیمی یک سرزمین شکل میگیرند، با شرایط روز همساز و با زمانهی خود سازگار میشوند. ما رویدادهایی را برپایهی شرایط طبیعی و اقلیمی داریم که سبب نزدیکی مردم به یکدیگر و نشانهی پیوندشان باهم و وابستگیشان به سرزمین خود است. هر اندازه که آیینهای مردم در نقطهی زیستیشان بیشتر و گوناگونتر باشد، نشانهی پویایی و زندهبودن آن هازمان (:جامعه) است. ما باید از هر آیینی برای نزدیکی و همگرایی ملی بهره ببریم.
وی افزود: جشن سده آیینی فراتر از دوران ساسانیان یا ایرانیان زرتشتی است که در آن روزگار زندگی میکردند. آیینی است که به دورانی بسیار کهن برمیگردد. نیاکان ما زندگی خود را با این آیینها سامان میدادند. سده جشن آغاز گرمشدن زمین پس از گذر از روزهای سرد زمستانی و رسیدن به آغاز بهار است و گذشتگان ما این رویداد را بزرگ میدانستند.
آنچه در بالا آمده است بخشی از گفتوگوییست از نگار جمشیدنژاد با استاد احمد محیططباطبایی، فرنشین ایکوم، با عنوان «سده نماد فرهنگ امید در میان ایرانیان است»، که در تازهترین شمارهی امرداد چاپ شده است.
متن کامل اینگفتوگو را در رویهی دوم (رویداد) شماره 480 امرداد بخوانید.
«امرداد» شمارهی 480 با عنوان «چند هزاره پرستاری از آتش» از سهشنبه، 26 دیماه 1402 خورشیدی، در روزنامهفروشیها و نمایندگیهای امرداد در دسترس خوانندگان خواهد بود.
خوانندگان میتوانند برای دسترسی به هفتهنامهی امرداد افزونبر نمایندگیها و روزنامهفروشیها از راههای زیر نیز بهره ببرند.
فروش اینترنتی فایل پیدیاف شمارهی 480 هفتهنامه امرداد
فروش اینترنتی نسخهی چاپی شمارهی 480 هفتهنامه امرداد
اشتراک ایمیلی هفتهنامهی امرداد