پاسداشت ثبت جهانی جشن سده به کوشش هفتهنامهی امرداد و پژوهشکدهی تاریخ پژوهشگاه علوم انسانی و با همکاری خانهی اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد.
بابک سلامتی، مدیر مسوول و سردبیر هفتهنامهی امرداد، از سخنرانان نشست بود. او سخنانش را با سپاسگزاری از استادان و باشندگان نشست آغاز کرد و گفت: «این برنامه به پیشنهاد پژوهشکدهی تاریخ پژوهشگاه علوم انسانی، سرکار خانم دکتر ملکزاده، برگزار میشود. بسیار سپاسگزاریم از همراهی ایشان در برگزاری چنین برنامهای. از خانهی اندیشمندان علوم انسانی نیز سپاسگزاریم، از آقای دکتر قاسمی و همکارانشان که برگزاری این نشست نتیجهی کوشش آنان است».
سلامتی سپس به ریشههای ایرانی جشن سده پرداخت و گفت: «میدانیم که سده یکی از ارزشمندترین جشنهای ایرانی است؛ چرا که جشن آغاز تمدن بهشمار میرود. جشنی که ایرانیان توانستند روش بهکارگرفتن آتش را بیاموزند و پس از آن آهنگری و کشاورزی را بهکار گرفتند و این بهدستگرفتن کلید تمدن بود».
سردبیر هفتهنامهی امرداد با اشاره به بیتهای شاهنامه در پیدایی و گسترش تمدن گفت: «فردوسی بزرگ در داستان هوشنگشاه اینگونه میگوید: نخستین یکی گوهر آمد به چنگ/ به دانش ز آهن برون کرد سنگ؛ سر مایه کرد آهن آبگون/ کزان سنگ خارا کشیدش برون؛ چو بشناخت آهنگری پیشه کرد/ کجا زو تبر اره و تیشه کرد؛ چو این کرده شد چارهی آب ساخت/ ز دریا به هامون به اندر بتاخت؛ به جوی و به رود آب را راه کرد/ به فرِ کیی رنج کوتاه کرد؛ چو آگاه مردم بر او برفزود/ پراکندن تخم و کِشت و درود. اینگونه آتش به یاری نیاکان ما میآید؛ نخست آهنگری را بهکار میگیرند، از آن ابزار میسازند، سپس کشاورزی شکل میگیرد و تمدن آغاز میشود».
به سخن سلامتی، شوربختانه اندکشماری از شاهنامهپردازان، داستان هوشنگ را در شاهنامه افزوده میدانند و شماری از ایرانستیزان هم این را دستآویز میکنند و اینگونه سخن میگویند که آغاز تمدن و جشن سده که ما به آن میبالیم و سرافراز هستیم، خیالی پوچ است و تنها اندیشهای ایراندوستانه است.
او سپس افزود: «من به نکتهای اشاره میکنم تا بدانیم که ایران بیگمان خاستگاه بهکارگیری آتش و آغاز تمدن است. افزون بر شاهنامه که بخش انکارناپذیر تاریخ اساتیری ماست، کتابهای تاریخ تمدن هم همگی یکسخن هستند که ایرانیان نخستین مردمانی بودند که کشاورزی را آغاز کردند و بر این اساس، تمدن ساختند. این، فصل مشترک همهی کتابهای تاریخ تمدن است که بسیاری از آن کتابها به دست انیرانیان نوشته شده است؛ کسانی مانند ویل دورانت و دیگران».
بابک سلامتی در پایان سخنانش گفت: «اینها را گفتم تا اشاره کنم که ثبت جهانی سده، رویداد بسیار خجستهای است. ما همه باید به این موضوع ببالیم و بکوشیم که در گوشهوکنار ایران و حتا کشورهای حوزهی تمدن و فرهنگ ایران، کشورهایی که در سپهر فرهنگ ایران جای دارند، به صورت سراسری و گسترده برگزار بشود. امیدواریم این برنامه سرآغازی باشد برای چنان رویدادی».
آیین پاسداشت ثبت جهانی جشن سده، دوشنبه، دوم بهمنماه 1402 از ساعت 17 تا 20 در تالار فردوسی خانهی اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد.
دکتر الهام ملکزاده، هموند هیات علمی پژوهشکدهی تاریخ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی؛ موبد دکتر اردشیر خورشیدیان، فرنشین پیشین انجمن موبدان؛ دکتر علیرضا حسنزاده، مدیر پژوهشکدهی مردمشناسی پژوهشگاه میراث فرهنگی و مسوول پروندهی ثبت جهانی جشن سده؛ دکتر صفورا برومند، هموند هیات علمی پژوهشکدهی تاریخ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی؛ دکتر اسفندیار اختیاری نمایندهی زرتشتیان در مجلس و مهندس بابک سلامتی سردبیر و مدیرمسوول هفتهنامهی امرداد، سخنرانان این آیین پاسداشت بودند.
گزارش تصویری پاسداشت ثبت جهانی جشن سده
صفورا برومند، هموند هیات علمی پژوهشکدهی تاریخ پژوهشگاه علوم انسانی: باید جشن سده را به جهان شناساند
موبد اردشیر خورشیدیان در پاسداشت ثبت جهانی جشن سده: آتش، نماد راستی است
نمایندهی زرتشتیان در مجلس، در پاسداشت ثبت جهانی جشن سده: سده، جشن مهرورزی همراه با اندیشهی نیک است