«ای مزدا، ای که این زمین و آب و گیاه را آفریدی، با پاکترین خرد خود، رسایی و جاودانگی را به من ببخشای و در پرتو اندیشهی نیک توش و توان، تنی و روانی و پایداری و زندگی تازه را به من ارزانی دار و از آموزشهای خود برخوردار کن» (گاتاها، یسنای51، بند7).
انسانی به رسایی یا خوردادی میرسد که همهچیزِ جهان، برای او از اهورامزدا سخن میگوید. گامی که درپی آن امردادی یا جاودانگی (امشاسپند امرداد) است. امشاسپندان* یا فروزههای اهورامزدا همراه با کارکرد مینوی، کارکرد مادی هم دارند، یعنی آنکه هر کدام در این جهان مادی پشتیبان و نگاهبان یکی از آفریدههای نیک اهورایی هستند. نماد امرداد، گیاهان است که درختان شناختهشدهترین آنان هستند. آیا انسانها توانستهاند شکیبایی، استواری، فروتنی و سودمندی را از درختان بیاموزند و به کار بندند. از اَمردادی «جاوادنگي روان و پیوستن به اهورامزدا» و «نام نيك برجا گذاشتن» هم برداشت میشود.
«امرداد بیمرگ، سرور گیاهان بیشمار است، زیرا او را (به) گیتی گیاه خویش است. گیاهان را رویاند و رمهی گوسفندان را افزاید، زیرا همهی آفریدگان از او خورند و زیست کنند … (کسی) که گیاه را رامش بخشد یا بیازارد، آنگاه، امرداد (از) او آسوده یا آزرده بود. او را همکار رشن، اشتاد و زامیاد است» (بندهشن، برگردان از مهرداد بهار).
در بخشی از اندرز گواهگیران زرتشتیان آمده است: «داد و آیین اَمرداد امشاسپند، تندرستی و دیرزیوی است. تن خود را درست و توان دارید. از دُرُج و پلیدی دوری کنید. خانه و جامعه را پاک و بیآلایش دارید. آب ایستاده خشکانید و جایش کشتزار کنید. دار و درخت افزایید. درخت جوان مبرید. بر و میوه نارسیده مچینید…».
ارجنهادن به زیستبوم یکی از بنیادهای ایران باستان و دین زرتشتی است. در دین زرتشتی، نیازردن گیاهان و نگاهبانی از زیستبوم جایگاه ویژهای دارد. بهگونهای در این فرهنگ کهن چیدن میوه در شب، هرسکردن درختان در زمان رویش (جز زمستان) و… ناپسند شمرده میشود. نیاکان بینشورمان، کارهای مادی و مینوی را آنچنان در کنار یکدیگر نهادند و پیوند دادند که انسان را شگفتزده میکند. دستاورد چنین بینشی سپاسگزاری انسان از آفریدههای مادی و مینوی اهورایی در جشنها است که جشن امردادگان یکی از آنهاست. با برگزاری این جشن انسان سپاسداری خود را به گیاهان نشان میدهد.
آنچه در بالا آمده است بخشی از نوشتاریست با عنوان «گیاهان را رامش بخشید و نیازارید»، که در تازهترین شمارهی امرداد چاپ شده است.
متن کامل این نوشتار را در رویهی پنجم (اندیشه) شماره 487 امرداد بخوانید.
«امرداد» شمارهی 487 از چهارشنبه، 20 تیرماه 1403 خورشیدی، در روزنامهفروشیها و نمایندگیهای امرداد در دسترس خوانندگان قرار گرفت.
خوانندگان میتوانند برای دسترسی به هفتهنامهی امرداد افزونبر نمایندگیها و روزنامهفروشیها از راههای زیر نیز بهره ببرند.
فروش اینترنتی فایل پیدیاف شمارهی 487 هفتهنامه امرداد
فروش اینترنتی نسخهی چاپی شمارهی 487 امرداد
اشتراک ایمیلی هفتهنامهی امرداد