شمس و مولانا؛ دو چهره شگفت‌آور، خردآشوب و اندیشه‌خو در پهنه فرهنگ و ادب ایران

دکتر میرجلال‌الدین کزازی، چهره‌ی ماندگار زبان و ادب پارسی در نشست علمی «شمس و مولانا»  با اشاره ‌به اینکه مولانا و شمس بدون تردید دو تن‌اند اما به راستی می‌توان گفت که اینان یک تن‌اند، گفت: اگر شمس نمی‌بود، مولانایی پدید نمی‌آمد و اگر مولانا نبود، شمس، نام و آوازه‌ای نداشت.

به گزارش مهر، نشست علمی «شمس و مولانا» به مناسبت «شب عرس» (شب درگذشت مولانا و وصال جاودانه‌ی او با معشوق)، شامگاه دوشنبه ۲۶ آذر با باشندگی شماری از استادان و مولوی پژوهان کشور در تالار اجتماعات شهید مطهری این انجمن برگزار شد.

میرجلال الدین کزازی، چهره ماندگار زبان و ادب فارسی در این نشست و در آغاز سخنان خود گفت: سخن از دو چهره شگفت‌آور، خردآشوب و اندیشه‌خو در پهنه‌ی فرهنگ و ادب ایران است. دو هنگامهِ‌مَرد که در گونه‌ی خویش بی‌مانندان‌اند؛ مولانا و شمس تبریزی.

وی افزود: بارها از من پرسیده‌اند شمس با مولانا چه کرد؛ یا اینکه کدامیک از این دو از دیگری برتر است؛ این‌ها پرسش‌هایی بنیادین است و من می‌خواهم در این باره سخن بگویم. نکته مهم این است که مولانا و شمس بدون تردید دو تن‌اند، اما به راستی می‌توان گفت که اینان یک تن‌اند. اگر شمس نمی‌بود، مولانایی پدید نمی‌آمد و اگر مولانا نبود، شمس، نام و آوازه‌ای نمی‌یافت. پیوند این دو با یکدیگر، پیوندی است از گونه‌ای دیگر؛ یکی، علت وجودی دیگری است. بیهوده نیست که مولانا در دوری از شمس، دیوانی ستبر می‌سرآید؛ شیفته در کوی و برزن می‌گردد و گمشده خود را می‌جوید؛ چرا که نیمی از او، از او گسسته است.

کزازی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: چندین سال پیش از آن رو که پیوند نابِ میان شمس و مولانا را به روشنی آشکار کنم، از نگاره و انگاره‌ای بهره جستم که گسترش هم یافت؛ آن، این بود که گفتم که مولانا دریا بود، دریایی پهناور، ژرف و ناپدید، اما آرام و بی‌هیچ تاب و تپش. شمس با این دریا چه کرد! دریایی که آن را با دریای نمادین و آیینی می‌سنجیم.

وی افزود: شمس تبریزی، سنگی به بزرگیِ البرز کوه در دریای مولانا افکند، این دریا بر شورید و توفید و امواج او به هر سو افشانده شد. این دریا هرگز آرام نگرفت و همواره تپنده است و هنوز نیز چنین است. مولانا سال‌هاست که به جهانِ جاوید شتافته است، اما دریای او همچنان خروشان است.

در پایان این رویداد پس از پیشکش نشان زرین و لوح تقدیر انجمن آثار و مفاخر فرهنگی به دکتر میرجلال الدین کزازی، از کتاب زندگی‌نامه و خدمات علمی، فرهنگی و ادبی وی که از سوی معاونت علمی پژوهشی و انتشارات انجمن منتشر شده، رونمایی شد.