امروز سپنتمدگاه ماه گاتابیو سال 3757 زرتشتی، سومین روز چهرهی گهنبار همسپت میدیم گاه، سهشنبه 27 اسفندماه 1398خورشیدی، 17 مارس 2020 میلادی
روز هفدهم مارس 1956 میلادی “ایرن کوری” فرزند “ماری کوری” کاشف رادیواکتیویته مصنوعی در پنجاه و نه سالگی درگذشت.
ایرن کوری فرزند پیر و ماری کوری، شیمیدان و فیزیکدان بزرگ فرانسوی، در 12 سپتامبر 1897م در پاریس چشم به دنیا گشود. هرچند وی در کودکی پدر دانشمندش پیر کوری را از دست داد ولی تحت نظر پدربزرگ و مادر فیزیکدان خود، ماری کوری، با علوم پایه آشنا شد و به همراه مادر، کار در آزمایشگاه انیستیتو رادیوم را آغاز کرد. ایرن پس از جنگ جهانی اول به تحصیل خود در دانشگاه سوربن ادامه داد و پس از پایان تحصیلات و گرفتن دکترای خود، با ژان فردریک ژولیو کوری، که او نیز فیزیکدانی مستعد و یکی از دستیاران مادرش بود ازدواج کرد. این زوج دانشمند به زودی کار مشترک خود را با ایجاد قویترین منبع اشعه آلفا و تهیهی یک نمونه خالص پولونیوم آغاز کردند. اگرچه عملیات جداسازی این فلز، بسیار خطرناک و تشعشعات قوی پولونیوم نیز بیشتر از آن زیانبخش بود و ذره ذره خون ایرن و همسرش را آلوده میساخت، ولی باز هم دست از آزمایش برنداشتند. این دو در خلال سال 1932 میلادی به مطالعه خواص نوترون و شرایط انتشار آن و اندازهگیری جرم نوترون پرداختند و موفق به کشف انواع جدیدی از واکنشهای هستهای شدند. ایرن کوری به همراه همسر خود، در سال 1934 میلادی پس از آزمایشهای طاقتفرسا، پدیده رادیواکتیویته مصنوعی را کشف کردند و به این وسیله اثبات کردند که میتوان از راه مصنوعی، یک عنصر رادیواکتیو را ایجاد کرد. این زوج دانشمند به خاطر این کشف، در سال 1935 میلادی جایز نوبل شیمی را به دست آوردند و ایرن کوری به عضویت چندین مرکز علمی مهم درآمد. سال 1936 میلادی لئون بلوم رئیسجمهوری فرانسه برگزیده شد. او از ایرن درخواست کرد که پست وزارت آموزش و پرورش را در کابینهاش بپذیرد و بدینترتیب نخستین زن در تاریخ فرانسه بهعضویت هیأت دولت این کشور درآمد. ایرن کوری به دلیل ابتلا به سرطان خون که از کار مدام با رادیواکتیو عارض شده بود، سرانجام در روز هفدهم مارس 1956میلادی در پنجاه و نه سالگی درگذشت و در کنار پدر و مادرش به خاک سپرده شد.
خانوادهی کوری رکورددار دریافت جایزهی نوبل هستند. ماری کوری، تنها فردی است که 2 جایزه نوبل را در 2 رشته مختلف کسب کرده است. او ابتدا در سال 1903 در رشته فیزیک و سپس در سال 1911 در رشته شیمی موفق به دریافت جایزه نوبل شد.
سپنتمد گاه، سومین روز گهنبار چهرهی همسپتمیدیمگاه خجستهباد.
واژهی همسپَتمیدیم به چم (:معنی) برابر شدن روز و شب است.
در گاهشمار زرتشتی همهی ماهها 30 روز است. پنج روز پایان سـال هر یـک نامـی جـداگـانه دارد و زرتشتیان این پنج روز گهنبار را به عـنوان جـشن پنجه یا پنجی جشن میگیرند. این پنج روز را پنج روز پنجه گویند که نام آنها به ترتیب، روز نخست پنجه اهـنودگـاه نام دارد.روز دوم پنجـه اشتود گـاه نـام دارد.روز سوم پنجه سپنتمـدگـاه نام دارد. روز چهارم پنجه وهوخشترگاه نام دارد. و روز پنجـم پنجه وهیشتواش گاه نامیده میشود این نامها یادآوری کنندهی بخشهای پنجگانهی گاتها هستند از این رو روزهای برگزاری پنجه را ماه گاتابیو میگویند. بنابراین سالنمای زرتشتی که بر اساس گـردش زمین به دور خورشید است دارای ۳۶۵ روز کامل میشود. هر چهار سال یکبار یک روز بیشتر وجود دارد که آن را اَوَرداد از ماه اورداد میگویند.
یاد روز 27 اسفندماه:
- اسفند سال 1320 (18 مارس 1942) مجلس شورای ملّی قانون منع احتكار را كه نخستين پيشنهاد كابينه وقت فروغی (دولت تازه ـ دولتِ شش ماه پس از آغاز اشغال نظامی ايران از سوی متفقين) بود و با قيد فوريت تسليم شده بود از تصويب گذراند.
- آغاز بهره برداری از تلگراف در ايران (1236 خورشیدی)، روزنامه وقايع اتفاقيه در شماره 372 خود در اين روز، رويداد سيم كشی تلگراف در مدرسه دارالفنون و موفقيتآميز بودن آن را خبر داد. پس از آن قرار شد كه از كاخ سلطنتی تا باغ لالهزار، سيم تلگراف متصل شود و پس از آن، نقاط ديگر نيز دارای تلگراف شدند.
- آیین گشایش دومين دوره مجلس سنا و هجدمين دوره مجلس شوراي ملی بامداد امروز در سال 1332 خورشیدی انجام گرفت.
