شادروز بادایزد و تیرماه به سالمهی 3758 زرتشتی. پنجشنبه 19 تیرماه 1399 خورشیدی، نهم جولای 2020 میلادی
انتشار روزنامهی اطلاعات در چنین روزی از سال ۱۳۰۵ خورشیدی در تهران بهگونهی تکبرگی به سردبیری عباس مسعودی آغاز شد.
روزنامهی اطلاعات قدیمیترین روزنامهی ایران است که امروزه نیز چاپ آن ادامه دارد و مدیرمسوول این روزنامه سیدمحمود دعایی است. روزنامهی اطلاعات، پسین روز یکشنبه ۱۹ تیر ۱۳۰۵ در تهران پا به میدان خبررسانی گذاشت. نخستین بار در اتاق کوچک عمارتی کهنه در خیابان علاالدوله (فردوسی امروز)، دفتری با نام دفتر اطلاعات از سوی عباس مسعودی راهاندازی شد که در زمینهی تهیه و تنظیم خبرهای سیاسی و حوادث روز، برای نشریههای گوناگون آن دوران کار میکرد. در سال ۱۳۰۵ خورشیدی و سه سال پس از راهاندازی آن دفتر اطلاعات، سرپرست آن از وزارت معارف خواستار دریافت پروانه راهاندازی روزنامه شد و چنین بود که با گرفتن این پروانه، نخستین شمارهی روزنامهی اطلاعات عصر ۱۹ تیرماه ۱۳۰۵ خورشیدی چاپ شد. در آغاز روزنامهی اطلاعات فقط در دو برگ چاپ میشد و تیراژ آن ۵۰۰ نسخه بود؛ کادر خبر آن نیز به جز سرپرست و مدیر روزنامه، فقط دو نفر بودند. اما به تدریج این مرکز گسترش یافت و با گذشت زمان، محدودهی کارش از انتشار یک روزنامه بسیار فراتر رفت تا آن حد که به صورت یکی از بزرگترین مؤسسههای فرهنگی خاورمیانه درآمد. اطلاعات بینالملل، جوانان، اطلاعات هفتگی (قدیمیترین مجلهی ایران که از آغاز فروردین سال ۱۳۲۰ چاپ و پخش میشود)، روو دو تهران Revue de Téhéran (به فرانسه)، دنیای ورزش، اطلاعات علمی و ماهنامه سیاسی-اقتصادی از نشریات وابسته به این موسسه هستند. پیشتر سالیان مرکز روزنامه در نزدیکی میدان توپخانه تهران قرار داشت. این روزنامه امروز به عنوان نخستین نوآور در پخش روزانه از راه پست در محل مورد نظر مشترک و در کوتاهترین زمان ممکن شناخته میشود که با بیش از ۷۵۰ نمایندگی، اطلاعات را تا دورترین نقاط ایران، پخش میکند. ستون «دو کلمه حرف حساب» که از دهه ۱۳۶۰ در روزنامه اطلاعات به قلم کیومرث صابریفومنی (گل آقا) منتشر شد که به پیشی گرفتن این روزنامه از دیگر رقبای دیرین خود انجامید و زمینهی انتشار هفتهنامهی طنز گلآقا در سالهای پس از آن شد.
روز بادایزد از تیرماه زرتشتی هنگام به باد سپردن دستبندهای تیروباد همراه با آروزهای نیک فرا رسید.
امروز 19 تیرماه خورشیدی که در گاهشمار زرتشتی «باد» نام دارد بنابر آیین دیرین نیاکانی، زرتشتیان دستبندهای تیروباد را که از جنس ابریشم نازک و مجموعهای از هفت رنگ تابیده به نشانهی رنگینکمان است و آن را در روز تیر از تیرماه، برابر با جشن تیرگان (13 تیرماه در گاهشمار زرتشتی و 10 تیرماه خورشیدی) به یاد جانفشانی آرش کمانگیر بر دست بستهاند، از دست باز کرده و همراه با آرزوهای نیک به باد یا آب روان میسپارند.
چون بادروز، روز نشاط آمد ای نگار
شادی فزای هین و بده باده و بیار
«باد»، نام بیستودومین روز ماه در گاهشمار زرتشتی است. باد، به چم هوا است. در فرهنگ زرتشتی هوا از چهار آخشیج ستودنی و سپندینه مانند آب و آتش و … است. در فرهنگ ایران پاک نگهداشتن چهار آخشیج خویشکاری هر انسان است. در اوستا ایزد وَیو (باد) همراه و همکار ایزدان آب و آتش و خاک است. ایزد وَیو (ایزد «باد» یا «هوا») همواره با ایزد رام آمده است. در اوستای سیروزه آمده: «…یاری باد به همه رزم و کارزار برساد. هر که را باد پشتیبان است پیروزی همیشه با اوست.
ایزد وَیو یا ایزد باد همواره با ایزد رام آمده است. نماد این روز در دین زرتشتی گل « بادرنگ بویه» است.” وای یا وایو ”باد” چهرهای دوگانه دارد، خوب وبد زیرا باد از هر دو جهان نیک وبد میگذرد. او نیکوکار است ودر عینحال میتواند با نیروی ویرانگر خود همهچیز و همه کس را نابود سازد.
در ادبیات پهلوی دارای دو نیمهی بد و خوب است که در اوستا نیمهی نیک او که دشمن دیوان است ستوده شده. ایزد وایو در یشت پانزدهم اوستا به عنوان ایزدی مهم مورد ستایش قرار گرفته و این ستایش تا دوران اشکانی و ساسانی ادامه داشتهاست. در فرهنگ ایران قدیم ایزد یا الههٔ باد است.
این خداوندگار نه تنها برای تمام موجودات زنده روح حیات بوده بلکه روح دنیا و گیتی نیز محسوب می شده است. وایو همچنین هوایی است که در آن تمام موجودات زنده در هنگام مرگ نابود می شوند.
ایزد باد در اوستا چنین گزارش شده: جوینده، نیککردار، چیرهشونده، پسرونده، پیشرونده، پایندهفر، سختترین، قویترین، شکستدهنده، موجریزنده، زبانهکشنده و ….
سرودهی مسعود سعد سلمان، بر پایهی کتاب بندهش
چون بادروز، روز نشاط آمد ای نگار
شادی فزای هین و بده باده و بیار
باده است شادی دل پیوسته باده خور
بیباده هر چه بینی باد هوا شمار
اندرزنامه آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)
در بخش (نیایش خواندن سرود و ادعیه) از بر کن و به کار نو مَپیوند
اندرزنامه آذرباد مهر اسپندان در سرودهی استاد ملکالشعرای بهار:
وگر با شدت کار، با داوران / در این روز رو، تا شوی کامران
سزد روز (باد) ار درنگی شوی / نپیوندی امروز کار از نوی
گل بادرنگبویه نماد روز باد