امروز دی به‌دین ایزد از ماه شهریور سال 3758 زرتشتی، سه‌شنبه 18 شهریورماه 1399 خورشیدی، هشتم سپتامبر 2020 میلادی
سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد «یونسکو»، هشتم سپتامبر، را به پیشنهاد ایران روز جهانی سوادآموزی نام گذاشت.
«یونسکو» در سال ۱۹۶۵ میلادی این روز را به ابتکار و پیشنهاد ایران، روز جهانی سوادآموزی نامگذاری کرد. شوند نامگذاری این رویداد سالیانه، نشان دادن اهمیت سوادآموزی برای همگان در سراسر جهان و مبارزه با بی‌سوادی است.
در سال ١٣١٥ خورشیدی اداره‌ی تعلیمات اکابر نخستین سازمانی بود که به گونه‌ی رسمی برای مبارزه با بی‌سوادی بزرگسالان در ایران آغاز به کار کرد. در سال ١٣٢٢ و پس از جنگ جهانی دوم، کلاس‌های سوادآموزی بزرگسالان با عنوان آموزش سالمندان پیگیری شد و در میان سال‌های ١٣٣٥ تا ١٣٢٠ خورشیدی، آموزش بزرگسالان با عنوان تعملیات اساسی، با بنیانگذاری یونسکو در جهان مورد توجه قرار گرفت و به صورت آزمایشی در کشورهای مصر، هلند، فیلیپین و مکزیک به اجرا درآمد.
پس از این، اجلاس جهانی کنفرانس عمومی یونسکو در پاریس درباره‌ی پیکار جهانی مبارزه با بی‌سوادی تصمیم‌هایی گرفت و در پی آن، کنگره جهانی براندازی بی‌سوادی در جهان را از ١٥ تا ٢٥ شهریورماه سال ١٣٤٤ (1965 میلادی) در تهران تشکیل داد. در سپتامبر ٢٠٠٠ میلادی نیز رهبران جهان، اعلامیه هزاره را تصویب کردند و پذیرفتند، ملت‌هایشان تا سال ٢٠١٥ میلادی بتوانند به یکی از اهداف آموزش همگانی دست‌یابند.
بیست‌وسومین روز در گاهشماری دینی زرتشتی دی‌بدین نامیده شده است. دی به چم آفریننده و آفریدگار است, و چون در ماه سه دی وجود دارد برای مشخص شدن, نام روز بعد را به آن می افزایند تا از هم مجزا گردد,”دی‌بآذر،دی بمهر،دی بدین”. دی در ادبیات اوستا به چم اهورامزدا می باشد که به شوند سپندینگی این نام بارها در ماه بازگویی شده است. در اوستا نام همکاران را اورمزد اواگاه, سه دی ویسپه شام نامیده اند.
دی یکی از نام‌های اهورامزداست و در اوستا، دَثوش یا دَدوش یا دَذوه فرنامی و به چم آفریننده، جهاندار زیبایی‌هاست. دی اوستایی دَثوش به چم : پروردگار و دادار هست. روزهای دی در هر ماه روزهای نیایش همگانی، به آتشکده رفتن، آسایش و دست از کار کشیدن زرتشتیان است.
روز دی است خیز و بیار ای نگار می
ای ترک، می بیار که ترکی گرفت دی
«دی» (اوستایی:«دَثوش») به چم (:معنی) پروردگار، دادار، آفریننده و جهاندار زیبایی‌ها است. در گاه شماری زرتشتی، روز نخست هر ماه اورمزد روز نامیده می‌شود، سه روز دیگر به نام اهورامزدای بی‌همتاست که به واژه‌ی دی آمده و از آن سخن گفته شده است.
در هر ماه سه روز با نام «دی» شناخته می‌شود. روزهای هشتم، پانزدهم و بیست و سوم ماه زرتشتی به نام «دی» است مانند دی به آذر، روز هشتم هر ماه، دی به مهر، روز پانزدهم از هرماه، دی به دین، روز بیست و سوم از هر ماه. برای باز شناختن هر یک از این سه روز ، نام روز پس از آن به واژه‌ی دی پیوند داده شده است برای نمونه فردای روز دی بآذر روز آذر است.
سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش
روز دی است خیز و بیار ای نگار می
ای ترک، می بیار که ترکی گرفت دی
می ده برطل و جام که در بزم خسروی
بنشست شاه شاد ملک ارسلان به می
اندرزنامه آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)
سر شوی و موی و ناخن پیرای
اندرزنامه آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار:
به (دی‌بآذر) اندر سر و تن بشوی/ بپیرای ناخن، بیارای موی
این روز که همچون، دی‌بآذر و دی‌بمهر به معنای دادار یا آفریدگار است یکی دیگر از تعطیلی‌های هر ماه به‌شمار می‌آمده است. روز نیایش همگانی است و در ایران باستان استراحت کاری بوده است.
نماد این روز در دین زرتشتی گل « شنبلید» است.
