قلعه سردار اسعد بختیاری در استان چهارمحال و بختیاری دچار مشکلاتی مانند نشست بنا است، به گونهای که این اثر تاریخی و ملی در ۷ سال گذشته نزدیک به نیم میلیمتر نشست کرده است.
به گزارش خبرگزاری مهر، کاخ سردار اسعد بختیاری یا قلعه جونقان، که اکنون به نام «موزه مشروطیت» نیز شناخته میشود، در گذر سالها شاهد رویدادهای مهم و حضور شخصیتهای ملی بوده است. این قلعه یا کاخ متعلق به «علیقلیخان سردار اسعد» از مردان سیاسی دورهی قاجار بوده است.
گفته شده رویدادهای سیاسی زیادی در این کاخ رخ دادهاند؛ تا آنجا که آغاز مشروطیت را از استان چهارمحال و بختیاری میدانند.
این بنای قاجاری در شهر جونقان از توابع شهرستان فارسان جای دارد. جونقان در جنوب خاوری شهرکرد و در فاصله ۴۲ کیلومتری این شهر قرار دارد. شهر جونقان نقش مهمی در انقلاب مشروطه و فتح تهران داشته است.
در این شهر آثار تاریخی بسیاری وجود دارد که یکی از مهمترین آثار قلعه سردار اسعد بختیاری است اما با وجود اینکه فاصله کمی از کوهرنگ و شهرکرد و جاذبه مهم تالاب چغاخور دارد اما هنوز نتوانسته به عنوان مقصد گردشگری این استان شناخته شود.
شاید همین کمتوجهیها به این بنای تاریخی است که سبب شده اعتبارات کمی برای حفاظت از آن در اختیار مدیریت آن قرار گیرد و اکنون هر گردشگری این بنا را روبه فرسایش ارزیابی کند.
هنوز نتوانستهایم چارهای پیدا کنیم!
جعفر عبدالهی، مدیر این قلعه، میگوید: «این بنا شاهکار دوره قاجار است و اگرچه با خشتوگل ساخته شده اما توانسته با دیوارهای قطور و تو خالی که دارد در ۱۳۰ سال دو زلزله ۶ ریشتری را رد کند. ولی از آنجا که زیرکاری این بنا اصولی نبوده و آهک لازم در ساخت آن به کار برده نشده، اکنون برای نگهداری از آن مشکل داریم. خیلی از بخشهای بنا رطوبت دارد نباید در این محوطه درختکاری و یا چمنکاری داشته باشیم با وجود اینکه دورتادور قلعه کانالکشی شده اما نباید آبهای زیرزمینی به اینجا نشت کند. چرا که موجب آسیب بیشتری به بنا خواهد شد بهگونهای که اکنون پلهها در ۶ تا ۷ سال گذشته، نیم میلیمتر نشست کردهاند. نشست بنا روی دیوار با ترکهای ایجاد شده قابل مشاهده است. کارشناسان گوناگونی از تهران این بنا را مورد ارزیابی قرار دادهاند اما هنوز نتوانستهایم چارهای برای آن پیدا کنیم. اجازه تخریب بیشتر به بنا را نمیدهیم با سیم بکسل و تیرآهن بنا را بههم کلاف کردهایم».
عبدالهی با گفتن اینکه خیلی وقت است این بنا مرمت نشده، ادامه میدهد: «اعتبار برای مرمت این بنا در اختیارمان نیست بودجهای هم اگر تعلق بگیرد آنقدر کم است که عملا نمیتوان کاری کرد».
قلعه سردار اسعد اکنون به عنوان موزهی مشروطیت فعال است موزهای که دارای گچ بریها و آیینهکاریهای زیبایی است اما در معرفی رویدادهای مشروطه و معرفی ایل بختیاری بسیار ضعیف است. جدا از اینکه رطوبت و استحکام این بنا نظر هر بازدید کننده را نسبت به ویرانیهای این بنا جلب میکند، باید گفت این بنا خالی است.
اگرچه فضای زیادی برای کتابخانه و نمایش اشیا ویژه شده است اما هنوز نتوانسته به عنوان موزهی مشروطه شناسانندهی(:معرف) دلاوریهای قوم بختیاری باشد زیرزمین این مجموعه نیز پر شده از تصاویر مشاهیر استان چهارمحال و بختیاری. که از آن هم به عنوان موزه مشاهیر یاد میشود اگرچه معرفی مشاهیر این استان نکته بسیار مهمی است اما حتا در معرفی این افراد نیز خلاقیت جذبکنندهای وجود ندارد تا گردشگر کنار هر تابلوی عکس بایستد و دربارهی آن فرد مشهور یا هنرمند مطلبی بخواند.
غبار نشسته روی آثار موزهایِ این سازهی قجری و محفظههای شیشهای غیراستاندارد آثار آنچنان مشهود است که بیمهری به این بنا را بیشتر نشان میدهد تا مفاهیمی که برای آن چنین موزهای ایجاد شد.
یکی از دلایل بیاهمیتی به این موزه را هم میتوان خارج از ساختمان دید. آنهم قرار گرفتن تابلوهای متعددی که جلوی دید سردر این قلعه را گرفته است.