امروز زامیاد ایزد از ماه شهریور سال 3758 زرتشتی، سومین روز از گهنبار چهره پیتهشهیم گاه، یکشنبه 23 شهریورماه 1399 خورشیدی، 13 سپتامبر 2020 میلادی
چنین روزی در ماه سپتامبر سال 488 پیش از میلاد روزی است که داریوش بزرگ (Darius the Great) شاه وقت ایران فرمان ضرب سکهای را داد که نام آن را داریک (دریک) نامیدند.
داریوش بزرگ، سومین شاه فرمانروایی هخامنشی دستور ضرب سکهای با وزن و شکل و عیار مشخّص و یکنواخت، تا واحد پول ایران قرارگیرد. تاریخنگاران یونانی در نوشتههای خود آن را داریک Daric (منتسب به داریوش) نوشتهاند.
سکه داریک روزگار هخامنشی، ۴۸۵ تا ۴۲۰ سال پیش از میلاد، جنس این سکه طلا است. وزن آن ۸٫۳۷ گرم و قطرش ۱۴ میلی متر است. روی سکه پادشاه یا سردار ایرانی با اندام نهشت بر زانوی راست است و نیزه و کمانی را در دستانش گرفتهاست. پشت سکه طرح خاصی ندارد. با بررسی دیگر سکههای آن دوره مشخص شده پشت سکهها طرح خاصی نداشتهاست.
تا زمان گسترش داریک، خرید و فروش بازرگانی به شیوهی دادوستد کالا انجام میگرفت که کاری پیچیده بود و بازار همیشه نوسان داشت. دیگر کشورها هم از طلا برای دادوستد کالا و خدمات بهره میبردند ولی نه به گونهی سکه یکنواخت با عیار و وزن و شکل یکپارچه. به سخنی دیگر، تا سپتامبر 488 پیش از میلاد، بازرگانان و افراد شکل و عیار طلایِ دادوستد را برمیگزیدند نه دولتها.
داریوش همزمان، ساخت پستخانه را در ایران فرمان داد که تاریخنگاران وی را نواور «پُست» و ارتباط پستی در تاریخ جهان شناساندهاند.
داریوش بزرگ همچنین در سپتامبر 488 پیش از میلاد ایجاد یک ارتش همیشگی را برای ایران فرمان داد که تاریخنگاران همروزگار (:معاصر) از آن به نام «سپاه جاویدان» نام بردهاند. بدینگونه، ایرانیان نخستین ملت جهان بودند که به اهمیت وجود یک ارتش دائمی پی برده و آن را به وجود آورده بودند. پیش از آن، هنگام جنگ دست به جمع آوری نیرو زده می شد و یک ارتش دائمی به مفهوم واقعی وجود نداشت. پس از آن اسکندر و سپس رومیان این نوآوری داریوش را الگو کردند.
داریوش در همین سال دستور ساختن تالار صد ستون را در تختجمشید داده بود که محل گردهمایی و دید و بازدیدهای همگانی باشد و نیز ساختن راه طولانی شوش به سارد (ساحل مدیترانه) را.
وی که سال پیش از آن دستور تقسیم اداری ایران به اُستانهای پرشمار (ساتراپی) را داده بود دو سال پس از ضرب سکه داریک و قراردادن آن به عنوان افزار بازرگانی درگذشت.
چون روز زامیاد نیاری ز می تو یاد
زیرا که خوشتر آید می روز زامیاد
روز «زامیاد» بیستوهشتمین روز ماه در گاهشمار زرتشتی به این ایزد منسوب است. . زامیاد (زم ، زمین + یزد) یا زامیاد نام فرشتهی زمین است که با صفت نیک کنش، از او یاد شده است. زامیاد به چم زمین است. ایزد زامیاد از ایزدان همکار امرداد است. زمین سرچشمهی همه دادهها برای زندگی بهتر آفریدههایی است که روی آن زندگی میکنند. ایزد زامیاد (زمین) با ایزد آسمان یکجا یا جداگانه مقدس شمرده شدهاند. زمین نماد مادر است برای انسان و دیگر موجودات زندهی روی آن، بنابراین ستودنی و سپندینه بوده و در آموزشهای دین زرتشتی به نگهداری پاک و نیکو از آن بسیار سفارش شده است. گویند در این روز درخت نشاندن و تخم کاشتن و آبادانی کردن بسیار خوب است.
در ستایش زامیاد
نیایش و ستایش اهورمزدای یگانه
از همهی ،
نیکوکاران به داده های هرمز هست ،
نگهدارنده و پروراننده ی
آفریدهی زمین نیکو
را همی مىستاییم ….
سرودهی مسعود سعد سلمان، بر پایهی کتاب بندهش
چون روز زامیاد نیاری ز می تو یاد / زیرا که خوشتر آید می روز زامیاد
اندرزنامه آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)
دارو مخور
اندرزنامه آذرباد مهر اسپندان در سرودهی استاد ملکالشعرای بهار:
گرت خوردن دارو افتد به سر
به (زامیاد) روز، هیچ دارو مخور
یک پاسخ
داریک بنظرمی رسدازاول نام داریوش شاه هخامنشی گرفته شده است که درتلفظ دریک می گفتند و این اسم قشنک می تواندواحدپول ملی ایران بشودکه هم نشانه یکی ازاولین پول های جهان است و هم نشانه تمدنی وریشه داربودن فرهنگ تمدن ومبادلات اقصادی دوهرارو پانصدساله کشورشکوه مندپارس است که جهانیان رافرهنک و تمدن و مبادلات اقتصادی هخامنشی تحت تاثیرگذاشته است و درقرن بیست یکم نیزکشورهای که خودراپیش رفته می دانندازنمادهای کشورپارس وهخامنشی درمیدان هاو مراکزمهم شان استفاده می کنند