نماهنگ شاد جشن دیگان؛ ستایش پروردگار و پاسداشت بلندترین شب سال

واژه‌ی «دی» در اوستا دثوشِ Dathush، دَذوَ Dadhva و در پارسی نو «دی»، ویژگی است به چم دادار، آفریننده و پروردگار از بن‌واژه‌ی «دا» Da به چم (:معنی) دادن، ساختن و آفریدن. روزهای یکم (اورمزد/دی)، هشتم (دی‌به‌آذر)، پانزدهم ( دی‌به‌مهر) وبیست‌وسوم (دی‌به‌دین) به نام دی نامگذاری شده‌اند. در این چهار روز جشن دیگان برگزار می‌شده و این ویژگی یگانه‌ی ماه «دی» است. برای این‌که روزهایی که دی نام دارند از یک‌دیگر بازشناخته شوند، هر یک را با نام روز پس از آن می‌خوانند.

  روزِ گرامی و پُر فَرّ و شور  به ماهِ دیِ خوب و پُر مهر و سور

  بنامَندشان نیکْ ایرانیان  کهنْ «جشنِ دیگان» به شادی چه سان

پس در هر ماه، چهار روز به نام «پروردگار» شناخته می‌شود و چون زرتشتیان برابر شدن نام ماه با نام روز را جشن می‌گیرند، در ماه دی، چهار بار جشن دیگان برگزار می‌شود. گمان می‌رود که آمدن نام «اورمزد» و «دی» پیش از نام‌های بهمن، آذر، مهر و دین به این شوند باشد که اینان، پایه‌های آبادانی جهان را در خود جای داده‌اند. چه با منش نیک (:بهمن) و «آذر» که ایزد نگهدارنده‌ی آتش است و نور آتش و روشنایی آن نماد پاکی، راستی و اهورامزدا است و با «مهر»، ایزد دوستی و پیمان و دارای دشت‌های فراخ و با «دین» که همان دین نیک مزدیسنی است، می‌توان آبادانی و شادمانی جهان را هموارتر کرد.
شاید این جشن‌ها برای آن باشد که با گردهمایی و یکپارچگی هرچه بیشتر، سختی و سرمای زمستان و دی‌ماه آسان‌تر درگذر شود. ولی جشن روز اورمزد و دی‌ماه بزرگ‌تر از سه جشن دیگر برگزار می‌شود.
اشوزرتشت، جهان را بارور و شادی‌بخش، خرمی‌بخش و دوست‌داشتنی می‌خواند و به ما می‌نمایاند که هستیِ گیتی، پیوندی ناگسستنی با شادمانی دارد. بر این پایه، نیاکان ما به تن و روان و گیتی و مینو نگاهی ترازمند و میانه‌رو داشته و کار و کوشش را با جشن و شادی همراه می‌کرده‌اند. یکی از پایه‌های دین زرتشت، نیک‌اندیشی است و برای آراستگی آدمی به آن، باید تن و روانی درست داشت و این نمی‌شود مگر با برگزیدن شیوه‌ی زندگی درست؛ زندگی‌ای که کارِ به هنگام، شادی ِبه هنگام و پرستشِ به هنگام از اجزای ناگسستنی آن است.
پژوهش‌گران براین باورند که انسان‌های زمان‌های دور، به هر بهانه‌ای به جشن و سرور می‌پرداختند. بدین‌سان که رخداد را شادی‌آفرین انگاشته و تکرار و هم‌زمانی آن را به شگون یادآور می‌شدند. این کنش، هماهنگ با سرشت آدمی است و همه می‌خواهند پروانه‌وار گرد شادی بگردند وغم و درد را به دور افکنند. این قرار شادی و فرار از غم، در آفرینش و سرشت آدمی نهادینه شده است.
«جشن دیگان»، سپندینه ستایش دادار اورمزد، بر همه‌‌ی مردمان پاک نهاد، نیک‌اندیش، نیک‌گفتار، نیک‌کردار و فرهنگ‌دوست و راستی‌گستر ایران و جهان خجسته باد. سالنمای راستی با شادباش فرخنده جشن دیگان و پاسداشت بلندترین شب سال جشن « شب چله»، نماهنگ شادی را پیش‌کش دل‌های ایرانیان و جهانیان می‌کند. در این روزهایی که به شوند فراگیری بیماری کرونا نمی‌توانیم در کنار یکدیگر گردهم آییم، با ستایش به درگاه اهورامزدا، بشود تندرستی و شادمانی به جهان وجهانیان بازگردد.

دی یا دتوشو به چم (:معنی) دادار و آفریدگار در نام‌های اوستایی به جای واژه اهورامزدا (خداوند) آمده است. در گاهشماری مزدیسنی روزهای هشتم و پانزدهم و بیست‌وسوم هر ماه به نام دی آمده که برای بازشناختن آنها از یکدیگر به نام روز پس از آن خوانده شده و اورمزد که آن هم نام خداوند است در روز یکم هر ماه آمده است. بدین گونه. اورمزد. دی به‌آذر. دی به‌مهر. دی به‌دین. بدین گونه در ماه دتوشو. (دی) چهار روز با نام خداوند آمده و ماه دتوشو که از 25 آذر خورشیدی آغاز می‌شود نخستین روز جشن دیگان است. و با سه روز دیگر که با نام دی (آفریدگار) آمده است. چهار بار جشن دیگان داریم. در ایران باستان نخستین جشن دیگان (اورمزد و دی‌ماه) خرم روز نام داشته و در این روز که شب پیش بلندترین شب سال بوده است. پادشاه و فرمانروا دیدار همگانی با مردم داشته است. اکنون هر خانواده‌ی زرتشتی میوه‌هایی مانند انار، هندوانه، خربزه، سیب، به، انگور، آجیل. شیرینی آماده می‌کنند. وتا پاسی از شب اورمزد ودی ماه (شب چله) با شادی شب را سپری می‌کنند وبا نیایش‌گاه اوشهن شب را به سپیده دم. اورمزد و دی‌ماه می‌رسانند.

سالنمای راستی: تهران، خیابان حافظ، پایین‌تر از کریمخان‌زند، ابتدای پل حافظ،  نبش خیابان ولدی، پلاک 420

دورواج 88938812-021  پیام‌گیر 88731949-021