رویدادهای میراث فرهنگی کشور در سالی که پشت سر می‌گذاریم (1399 خورشیدی) بسیار بود. برشمردن همه‌ی آن‌ها بسیار زمان‌بَر است. آنچه در اینجا یاد کرده‌ایم تنها گزیده‌ای از رخدادهاست.
در این یادکرد، از حفاری‌های فراوان سوداگران گنج خبری بازتاب نداده‌ایم، از آن‌رو که شمار آن دست خبرهای ناگوار و دستگیری قاچاقچیان چنان فراوان بود که حتا نام بردن از آن‌ها در این کوتاه نمی‌گنجد و باید چاره‌ای درست و سنجیده برای جلوگیری از دست‌درازی به محوطههای باستانی و سازه‌های تاریخی اندیشیده شود.
بهار و خبرهای میراث فرهنگی
در فروردین‌ماه امسال «جامعه‌ی باستان‌شناسی ایران» در نامه‌ای به وزیر میراث فرهنگی، خواستار «حراست از آثار و محوطههای باستانی در زمان فراگیری ویروس کرونا» و کوشش‌های بایسته‌تری برای نگه‌داری از آن‌ها شد. این نامه، گویای نگرانی از آسیب‌دیدن محوطههای باستانی کشور و کوتاهی مسوولان میراث فرهنگی بود.
اما آسیب‌ها تنها به گسترش کرونا و بی‌پناه ماندن برخی محوطههای باستان‌شناسی بازنمی‌گشت. در فروردین‌ماه، درست چند ساعت پس از بارش باران در شهر کرمان، بافت تاریخی این شهر، به‌ویژه «میدان ارگ»، زیر آب رفت. جدای از دل‌نگرانی‌هایی که برای زندگی مردم بر اثر بارندگی‌ها پیش آمده بود، افسوس‌ها از آن‌رو بود که بارش‌ها دست‌به‌دست ساخت‌وسازهای چند سال گذشته در بافت تاریخی کرمان داده بود تا در آنجا دریاچه‌ای کم‌ژرفا ولی آسیب‌رسان پدید بیاید.
یک آسیب دیگر پس از بارش‌های فروردین‌ماه، فروریختن بخشی از دژ تاریخی «فورگ» در شهرستان درمیان استان خراسان رضوی بود. پرسشی که پیش کشیده می‌شد چنین بود که چرا در همه‌ی این سال‌ها مرمت و بازسازی نشده است تا با بارش‌های هرساله بخشی از این یادمان تاریخی فرو نریزد؟ پاسخ مدیرکل میراث فرهنگی استان خراسان رضوی به این پرسش چنین بود که ویرانی‌ها نه از باران، که از نخاله‌هایی است که میراث فرهنگی استان گردآوری کرده است!
در فروردین‌ماه گزارش دیگری درباره‌ی دستگاه‌هایی بود که بدون گرفتن پروانه از میراث فرهنگی، در حریم نقش رستم و تخت‌جمشید به کندن (:حفر) چاه دست زده بودند. آن چاه در فاصله‌ی 200 متری نقش رستم، به‌دست اداره‌ی منابع آب شهرستان مرودشت بدون هماهنگی با اداره‌ی میراث فرهنگی آن شهرستان، کنده شده بود.
دست‌درازی به شیوشگان، نخستین سکونتگاه انسان در کرمان، از خبرهای دیگر بود. گزارش‌ها از دگرگون‌شدن بخش کوه شمال خاوری شیوشگان به جایی برای خالی کردن نخاله‌ها حکایت داشت. افزون‌بر اینکه در همان بخش سرگرم ساخت آرامستانی تازه شده بودند!
آنچه در بالا آمده است بخشی از گزارش یادکرد از رویدادهای مهم میراث فرهنگی و زیست‌بومی در سال 1399 است که با عنوان «بهار و خزان یادمان‌های فرهنگی و زیست‌بوم کشور» به کوشش و گردآوری نگار جمشید‌نژاد در تازه‌ترین شماره‌ی امرداد چاپ شده است.
متن کامل این گزارش را در رویه‌ی دوم (رویداد) شماره‌ی 437 هفته‌نامه‌ی امرداد بخوانید.
شماره‌ی 437 هفته‌نامه‌ی امرداد (واپسین شماره‌ی هفته‌نامه در سال 1399 خورشیدی) به همراه «ویژه‌نامه‌ی نوروز » و «زرتشت‌نامه» از دوشنبه هجدهم اسفندماه 1399 خورشیدی، در روزنامه‌فروشی‌ها و نمایندگی‌های امرداد در دسترس خوانندگان قرار گرفته است.
خوانندگان می‌توانند برای دسترسی به هفته‌نامه‌ی امرداد افزون‌بر نمایندگی‌ها و روزنامه‌فروشی‌ها از راه‌های زیر نیز بهره ببرند.
