جشن اردیبهشتگان، پاسداشت آتش فروزهی اهورایی، نماد بهترین راستی، فرخنده باد. امروز فرخ و پیروز روز اردیبهشت امشاسپند، سوم اردیبهشتماه سال 3759 زرتشتی، پنجشنبه دوم اردیبهشتماه 1400 خورشیدی، 22 آوریل 2021 میلادی
کوروش بزرگ خواسته بود که پیش از ساختن تالار پذیرایی در پاسارگاد، نخست به اندازهی کافی کودکستان و دبستان در این شهر بسازند. فردریک فروبل، زادهی 20 آوریل 1782 میلادی بنیانگذار کودکستانهای نوین، در نوشتههای خود با اشاره به این نکته توجه ایرانیان باستان به پرورش کودکان را ستوده است.
«فردریک فروبل» آموزشگر بلندآوازه آلمانی و بنیادگذار کودکستانهای نوین کیندرگارت (Kindergarten) در جهان در تالیف خود «تاریخ عمومی آموزش و پرورش» نوشت که ایرانیان در سدهی ششم پیش از میلاد نوآور در بنیاد کودکستان و دبستان برای کودکان و نوجوانانِ پسر بودند.
به نوشتهی فروبل، در آموزشگاههای ایران باستان، به کار «پرورش» توجه بیشتری میشد. پرورش راستگویی، خواستههای خوب داشتن و کار خوب انجام دادن، ارجنهادن به سالخوردگان، دفاع از میهن، تیراندازی، سواری، شنا و کوهنوردی از این دسته توجه هستند. در کودکستانها و دبستانهای ایران باستان به نوباوگان تاکید میشد خدا انسان را نیافریده که نسبت به انسان دیگر بیداد، ستم و بدگویی کند. شادی جاویدان نتیجهی نیکوکاری، خدمت و درستکاری است.
فروبل ایرانیان باستان را تنها انسانهای روی زمین نوشته است که بُت پرست نبودند و بُت پرستان و باورمندان به خدایان بیشمار را انسان هوشمند و کامل نمیپنداشتند، حتا یونانیان را که خدایان زنانه و مردانه هم داشتند. صحرانشینان که از سنگ و چوب برای خودشان بُت میساختند و این بُتان دستساختِشان را پرستش می کردند! و ….
پارسیانِ باستان پاسارگاد (پایتخت کورش بزرگ و جایی که به خاک سپرده شد) را «پاتراگاد» ادا میکردند و «پاسارگاد» گویش یونانی آن است که جهانی شده است و برخی از اروپاییان «پازارگاد» نام میبرند.
اردیبهشتگان، نماد بهترین راستی،
پویندگان راه راستی را نوید خوشبختی است.
روزگارتان به روشنی و گرمی آتش
در گاهشمار زرتشتی سال به ١٢ ماه ٣٠ روز بخش میشود كه هر روز به نامی آراسته است. امروز سومین روز ماه اردیبهشت در گاهشمار زرتشتی روز «اردیبهشت» نامیده میشود.
پس از «فروردینگان»، دومین جشنِ ماهانهی ایرانیان «اردیبهشتگان» است که در روزِ اردیبهشت از ماهِ اردیبهشت ـ سومِ اردیبهشتماهِ گاهشماریِ زرتشتی و دومِ اردیبهشتماه به گاهشماریِ خورشیدی جشن گرفته میشود. ایرانیان بر این باور بودند که شادیْ فروزهی اهورایی و غم و اندوهْ اهریمنی است. در زبانِ پارسی، جشن و یَسن به چم ستایشِ پروردگار از یک ریشه و بن هستند. جشن گرفتن همانا ستایشِ پروردگار است.
اردیبهشت از واژهی گاهانی «اشِوَهیشت» یا بهترین اشویی سرچشمه گرفته که نماد آن «آتش سپندینه» است. اردیبهشت در جهان مینوی پاكی و راستی و نظم و قانون اهورایی را نماینده است و در گیتی نگاهبان آتش؛ آتشی كه در سرتاسر جهان سپندینه است. آتش در دین زرتشتی نماد «اشا» راستی، پاکی و عشق اهورایی است. آتش همیشه و در همه حال به سوی بالا میرود. خود میسوزد و دیگران را نور و گرما میبخشد.
اندیشه، گفتار و کرداری که با «اشا» یا نظم و قانون و راستی سازگار باشد، جهان را به سوی خوشبختی و کامکاری راهنمایی میکند.
«اشا» یا هنجار هستی در زندگی انسانها به گونهی توانمندی در نظم دادن به زندگی، خانواده، هازمان(:جامعه)، زیستبوم، طبیعت و … نمودار میشود. از همینرو بر انسان شایسته است تا پیوسته این توانایی را در خود پرورش داده تا بتواند با «اشا» هماهنگ شود و راستی را در خود بپروراند.
سرودهی مسعود سعد سلمان، بر پایهی کتاب بندهش
اردیبهشتروز است ای ماه دلستان
امروز چون بهشت برین است بوستان
زان باده كه خرم ازو گشت عیش و عمر
زان باده كه گردد ازو تازه طبع و جان
اندرزنامه آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)
به سان آتشان شو
اندرزنامه آذرباد مهر اسپندان در سرودهی استاد ملکالشعرای بهار:
به بهمن کنی جامهها نو برشت/ پرستش کنی روز (اردیبهشت)
