امروز پیروز و فرخ روز آبان ایزد، دهم خوردادماه سال 3759 زرتشتی، 8 خوردادماه 1400 خورشیدی، 29 می 2021 میلادی
۸ خوردادماه بهجت صدرمحلاتی، نگارگر، بانوی هنرمند پیشگام در هنر نوگرای ایران در اراک زاده شد.
صدرمحلاتی زاده‌ی هشتم خوردادماه ۱۳۰۳ از خانواده‌های سرشناس اراک بودند. در سال ۱۳۱۳ به‌دانشسرای مقدماتی رفت و در سال ۱۳۲۷ به‌دانشسرا راه یافت و سال ۱۳۳۳ با رتبه نخست در رشته نقاشی از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران پایان نامه هنری گرفت. سپس درسال ۱۳۳۴ بورس تحصیلی فرانسه و مدال «انگر» به او پیشکش شد.
او در سال ۱۳۳۵ برنده جایزه سیمین همترازی شهر«سن ویتو» شد و یک اثر از او به‌همراه چند کار از نگارگران جوان ایرانی در بیست‌وهشتمین دوسالانه‌ی ونیز «بی‌ینال ونیز» پذیرفته شد.
وی در سال ۱۳۳۶ نخستین نمایشگاه انفرادی‌اش را در نگارخانه «پینچو» در رم برگزارکرد و در سال ۱۳۳۹ پس از ازدواج با مرتضی حنانه در دانشگاه تهران به آموزش نگارگری پرداخت.
در سال ۱۳۴۱ نیز در سومین دوسالانه تهران جایزه نخست را گرفت و نگاره‌هایش به دوسالانه سی‌ویکم ونیز ارسال شدند.
او دستیاری «گوستاو سن ژیه» نقاش و استاد دانشگاه بوزار را بردوش گرفت و شیوه‌های آموزش هنر را آموخت.
وی آثارش در کنار هنرمندان نام‌آوری چون «ژوزف بویز»، «مساژه»، «موهوی- نادی» به‌نمایش درآمده‌اند.
او در دهه ۷۰ و ۸۰ نمایشگاه‌های بسیاری در ایران و خارج از کشور برپا کرده است و آثاری از این هنرمند در موزه هنرهای معاصر تهران و موزه‌های خارجی همچون «مینیا پولیس» آمریکا، موزه هنرهای پاریس، موزه هنرهای چک واسلواکی، موزه هنرهای رم و … نگهداری می‌شوند.
بهجت صدرمحلاتی، بانوی هنرمند پیشگام در هنر نوگرای ایران ۱۹ امردادماه ۱۳۸۸ در ۸۵ سالگی درگذشت و در گورستان «پرلاشز» پاریس به‌خاک سپرده شد.
آب مایه‌ی زندگی است، انسان نخستین شهرنشینی بشری را در کنار چشمه‌ها و رودها به وجود آورد، سپس آبادانی آغاز شد و به ستایش خداوند پرداخت. آبان، نام دیگر ارِدْوی سورَ اَنَهیتَه (اَناهیتا )، نماد آب‌های پاک و بالنده روی زمین و نگاهبان پاکی و بی‌آلایشی در جهان هستی است. آناهیتا در اسطوره‌های ایرانی، از جایگاه ارزشمندی برخوردار بوده است به همین روی نیاکان ما نیایشگاه‌هایی در کنار رودخانه‌ها و آب‌های روان برای بزرگداشت آب ساخته بودند که نمونه‌ی آن در کنگاور کرمانشاه و بیشاپور همچنان پابرجا است.
دهمین روز ماه در گاهشمار مزدیسنی آبان_ایزد نام دارد. نام ماه هشتم از سال خورشیدی و نام روز دهم، از هر ماه زرتشتی را آبان می‌نامند. در اوستا آپ در پارسی باستان آپی و در فارسی آب گفته می‌شود. در اوستا بارها “آپ” به چم فرشته‌ی نگهبان آب، گفته شده و همه جا جمع آمده است.
آبان نام پارسی شده‌ی ایزد آب‌ها یا آناهیتا است. در اوستا (اردی‌ویسور آناهیتا) به چم رودخانه‌ی نیرومند بی‌آلودگی نامیده شده است. آناهیتا که کوتاه شده این نام اوستایی است، نام الهه‌‌ی نماینده بر این آب‌های روان بوده و یَشتی که در اوستا به مناسبت این الهه سروده شده آبان یشت نام دارد.
آب یكی از آخشیج‌های چهارگانه و بسیار گرامی در نزد ایرانیان بوده و نیاكان ما ستایش ویژه‌ای برای آب داشته‌اند، به گونه‌ا‌ی كه آتشكده‌ها را نزدیک چشمه‌سارها یا جویبارها می‌ساختند تا هم ایزد آذر و هم ایزد آب، این دو آفریده‌ی نیک اهورایی را بستایند.
در ایران باستان، آلودن آب از گناهان بزرگ به‌شمار می‌رفته به‌گونه‌ای كه بر روی رود، گذری می‌ساختند، تا هنگام رفت‌و آمد، آب را گل‌آلود نكنند. همچنین ایرانیان برای شستشوی بدن در محفظه‌ای به نام «آبزن» كه به اندازه‌‌ی اندام انسان بود، آب ریخته و خود را می‌شستند. آبزن، چیزی همچون وان حمام است كه این‌روزها از آن، بهره می‌جوییم.
” بخش‌هایى از اردویسور نیایش یا آبزور”
و توانایى و زور و آفرین باد به اهورامزداى فروغمند،
با شکوه و به امشاسپندان ، به آب‌‌هاى خوب مزدا داده،
به آب اردویسور آناهیتاى پاک ، به همه‌ی آب هاى مزدا داده،
به همه ی گیاهان مزدا داده ، به همه ی ستودگان مادى و مینوى،
و به فروهرهاى پاکان و راستان که پیروز و پرتوان هستند.
سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش
آبان‌روز است روز آبان
خرم گردان به آب رز جان
بنشین به نشاط و دوستان را
ای دوست به عز و ناز بنشان
اندرزنامه آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)
از آب پرهیز کن و آب را میازار
اندرزنامه آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار:
به (آبان) بپرهیز از آب و ای جوان/میالای و میازار آب روان
