امروز پیروز و فرخ روز سروش ایزد، 17 تیرماه سال 3759 زرتشتی، دوشنبه 14 تیرماه 1400 خورشیدی، پنجم جولای 2021 میلادی
مهرانگیز منوچهریان، حقوقدان، موسیقیدان و نخستین سناتور زن در ایران، 14 تیرماه ۱۳۷۹ خورشیدی درگذشت.
وی در سال ۱۹۶۸ بههمراه «النور روزولت» نخستین جایزه «صلح حقوق بشر سازمان ملل متحد» را دریافت کرد. او در سال ۱۹۷۱ نیز برنده «جایزه صلح مرکز صلح جهانی از طریق حقوق» شد.
وی سِمتهای داخلی و بینالمللی زیادی نیز داشت. عضویت در کانون وکلای دادگستری ایران، عضو اتحادیه بینالمللی وکلای دادگستری، ریاست افتخاری مادامالعمر اتحادیه بینالمللی زنان حقوقدان، عضو کمیته مکاتبات وابسته بهشورای ملی زنان آمریکا، عضو اتحادیه بینالمجالس و عضو انجمن بینالمللی حقوقدانان، از جمله سمتهای او بود. او یک کتاب در انتقاد از قوانین حقوق زن بهچاپ رساند که نخستین کتابی است که یک زن حقوقدان نوشته است. او همچنین از نخستین کسانی است که در مورد قوانین مربوط به اطفال بزهکار کار کرده و پایهگذار رشتهی اطفال در دکتری حقوق است.
یکی دیگر از اقدامات وی، بنیادگذار «اتحادیه زنان حقوقدان ایران» و سالها رییس این اتحادیه بود. این یک اتحادیه بینالمللی بود که او در راهاندازی شعبه ایران آن نقش بهسزایی داشت. اقدامی که در نتیجه آن، بیش از ۵۰ زن حقوقدان از سراسر جهان به تهران آمدند و جلسه جهانی زنان حقوقدان در ایران پایهگذاری شد.
او جزو نخستین زنان سناتور ایرانی بود و از سال ۱۳۴۲ تا ۱۳۵۱ و از دوره چهارم تا ششم مجلس سنا در آن عضویت داشت. وی در سال ۱۳۵۱ در اعتراض به قانون گذرنامه در مجلس سنا، از سناتوری استعفا کرد و با وجود اصرار مقامات، حاضر به بازپسگیری آن نشد. قانون گذرنامه مسافرت زنان بهخارج از کشور را مشروط به اجازه همسر میدانست و او در اعتراض خود به این قانون، آن را با ماده ۱۳ اعلامیه جهانی حقوق بشر- که دولت ایران آن را امضا کرده بود – ناهمسو میدانست. او پس از استعفا، با پیشنهاداتی چون وزارت دادگستری، آموزش و پرورش، و ریاست دانشکده حقوق دانشگاه تهران روبهرو شد که همه را رد کرد.
وی یکی از معدود افرادی بود که فعالانه با اعدامهای اول انقلاب مخالفت کرد و بهقوانینی چون لغو قضاوت زنان نیز اعتراض داشت. پروانه وکالت مهرانگیز منوچهریان پس از انقلاب ۱۳۵۷ باطل شد.
بانو منوچهریان زاده سال ۱۲۸۵ مشهد در نوجوانی فراگيری موسيقی را زير نگرش استادان علینقی وزيری و روحاله خالقی آغاز کرد و درسال ۱۳۱۱ در مدرسه ژاندارک به تدریس زبان فرانسه پرداخت. در سال ۱۳۱۳ وارد دانشسرای عالی دانشکده فلسفه و علوم تربیتی شد و در سال ۱۳۱۷ مدرک لیسانس دریافت کرد. در سال ۱۳۲۵ وارد دانشکده حقوق شد. او همراه با ۱۳ دختر دیگر از نخستین دانشجویان دانشکده حقوق بودند.
منوچهریان نخستین و تنها زنی بود که در کنکور رشتهی دکتری حقوق در سال ۱۳۳۴ نامنویسی کرد. او نفر اول آن سال و همسرش، حسینقلی حسینینژاد، نفر دوم شد. در سال ۱۳۳۸ دکترای خود را گرفت. وی در سال ۱۳۴۱ مدرک دکتری در رشته حقوق قضاییجزا از دانشگاه تهران دریافت کرد و در دانشکده حقوق بود که با همسرش آشنا شد و با دکتر حسینقلی حسینینژاد استاد دانشکده حقوق ازدواج کرد. موضوع پایاننامه دکترای او نیز «جرایم اطفال – طرح تاسیس محاکم اختصاصی اطفال» بود.
وی که به زبانهای فرانسه و انگلیسی چیره بود و با زبانهای آلمانی و عربی آشنایی داشت، در کنار دیگر فعالیتها، پیشینهی بسیاری در تدریس نیز داشت و در دانشگاهها و موسساتی چون «موسسه عالی حسابداری» «دانشگاه ملی ایران» «مرکز آموزش سازمان امور استخدامی کشور» به تدریس رشته حقوق پرداخت.
سرانجام دکتر مهرانگیز منوچهریان در ۹۴ سالگی درگذشت و در قطعه ۷۴ بهشت زهرا بهخاک سپرده شد.
روز هفدهم از هر ماه در گاهشمار زرتشتی به نام سروش ایزد پیوند یافته است. سروش به چم (:معنی) گوش دادن و فرمان بردن است به خواست خدایی و ما آن را نیوشایی معنا کردهایم تا نزدیکتر به اصل باشیم.
اینک من سروش ترا که
از همه بزرگتر است، میطلبم
تا به آرمان خود رسم
و زندگانی درازی به دست آورم
و به شهریاری منش نیک در آمده
و به راه راستی گام زده،
به جایگاهی رسم که مزدا اهورا میباشد. (۳۳_۵)
اشو زرتشت میگوید:
کسی را که مزدا دوست دارد ، نیوشایی و منش نیک به او روی میآورد (۴۴_۱۶)
زرتشت میخواهد به دستیاری نیوشایی به خواست و آرمان خود برسد (۳۳_۵)
نیوشایی راهی است که به اهورامزدای توانا میرود (۲۸_۵)
نیوشایی راه رستگاری را ، هم برای رستگار و هم برای دروغکار ، همواره روشن میسازد (۴۳_۱۲)
از این گفتهها به ویژه آنجایی که نیوشایی با منش نیک است، بر میآید، که فرمانبرداری زرتشت کورکورانه نیست بلکه از روی اندیشه و با دلی پر از مهر است .