در جشن تیرگان و گهنبار میدیوشهم‌گاه با برنامه‌ریزی انجمن «میراث فرهنگی زرتشتیان در فرانسه»، ایرانیان و فرانسوی‌ها کنار یکدیگر به برگزاری این آیین کهن پرداختند.
در این جشن که سوم ژوئیه (جولای) ۲۰۲۱ میلادی برابر با ۱۲ تیرماه ۱۴۰۰ در شهر پاریس فرانسه برگزار شد، موبد کورش نیکنام، فرنشین انجمن میراث فرهنگی زرتشتیان در فرانسه، پیش از آغاز برنامه به چیستی و درون‌مایه جشن گهنبار اشاره کرد. او سپس به گهنبارخوانی پرداخت. در برگزاری این برنامه تلاش شد تا همه باشندگان از فلسفه این آیین‌ها آگاه شوند و خودشان نیز بتوانند در عمل با آن‌چه سالیان دراز از سوی ایرانیان و زرتشتیان گرامی داشته می‌شده، همراهی کنند.
به جز سخنرانی‌ها و اوستاخوانی‌های آیینی که در بسیاری جشن‌ها می‌توان نمونه‌شان را دید، در این برنامه تلاش شد تا روش‌های گوناگونی برای همراه کردن افراد و آگاهی‌بخشی به آنها پی گرفته شود.
پیش از برگزاری این جشن از شرکت‌کنندگان – که برخی برای نخستین‌بار در این برنامه شرکت می‌کردند- خواسته شده بود تا برای هم‌بهره و همراه شدن با سفره گهنبار، هریک به فراخور توانایی و سلیقه گونه‌ای خوراک یا میوه همراه بیاورند. این خوراک‌ها گوناگونی گسترده‌ای نیز داشت. در این سفره از شیرینی و نان فرانسوی تا آش هفت‌دونار، لرک (آجیل)، سیرگ (نان روغنی)و سیر و سداب (گونه‌ای خوراک سنتی) زرتشتی یا حتا میرزاقاسمی و کشک‌وبادمجان ایرانی را دیده می‌شد، به جز این‌که نشانه‌ای از همزیستی دو گروه ایرانی و فرانسوی بود، به آشنایی فرهنگی دو سویه نیز کمک شایسته‌ای کرد.
در پی کاهش محدودیت‌های کرونا در فرانسه که از چند هفته پیش آغاز شده، باشندگان می‌توانستند در فضای باز بدون ماسک حاضر باشند. به جز ساکنان پاریس و حومه، افرادی از شهرهای دیگر فرانسه و دیگر کشورهای اروپایی نیز به این برنامه آمده بودند. در این برنامه دست‌کم نزدیک به ۵۰ تن باشنده بودند. برخی از باشندگان با کمی دیرکرد به برنامه رسیدند.
به جز ایرانی‌ها، چند تن از فرانسوی‌‌تبارها نیز برای نخستین‌بار در این برنامه شرکت کردند. برخی از این شرکت‌کنندگان که می‌توانستند فارسی را نیز کم‌وبیش صحبت کنند، پس از پایان آیین گهنبارخوانی، ساعتی در کنار دیگر باشندگان برنامه به گفت‌وگو گذراندند.
پس از پایان گهنبارخوانی، از باشندگان با آش هفت دونار و خوراک‌هایی که پیش‌تر سر سفره گهنبار گذاشته شده بود، پذیرایی شد.
پس از این، همراهان در برنامه به آب‌بازی پرداختند تا بخشی از آیین‌های وابسته به جشن تیرگان (آبریزگان) را گرامی بدارند.
کمی پس از آن نیز آیین چک‌ودوله (فال کوزه) برپا شد. در چک‌ودوله، هریک از همراهان وسیله‌ای کوچک را به‌عنوان نشانه درون یک کوزه می‌اندازند. سپس دختری خردسال دستش را درون کوزه فرو برده و به‌گونه‌ی تصادفی یکی از همین وسایل را در مشت نگه می‌دارد. سپس، یکی از همراهان باید شعری که بیشتر دوبیتی است، بازخوانی کند. با پایان بازخوانی هریک از سروده‌ها، یکی از وسیله‌ها بیرون آورده و به دارنده‌ی فال داده می‌شود.
در هنگام برپایی «چک‌ودوله» به هریک از باشندگان یک دستبند «تیر و باد» و فال حافظ نیز داده شد. این دستبند هفت‌رنگ را زرتشتیان در روز تیر (روز جشن تیرگان) بر دست می‌بندند و ۱۰ روز بعد، در روز «باد» در گاهشمار زرتشتی، آن را به باد می‌سپارند. آیین تیرگانی با دست‌افشانی(پایکوبی) باشندگان به پایان رسید.
انجمن میراث فرهنگی زرتشتیان در فرانسه، یک انجمن تازه‌بنیاد در کشور فرانسه است.
فرتورها از اشکان خسروپور- پدرام نیکنام- فریبرز زاهدی است .
4090
2 پاسخ
ای کاش تلاش شود تا ایرانیان مقیم فرانسوی را با کیش زرتشتی و گرویدن به آن آشنا نمایند.
در میان فرتورها، فرتوری از دکتر موبد نیکنام مرد بزرگ فرهنگ و اندیشه دیدم که بسیار خرسند شدم، خداوند ایشان را پاینده و تندرست بدارد.