نماهنگ شادباش جشن مهر؛ فرخ مهرگان

جشن مهرگان، پس از جشن میهنی نوروز، جشن شکوهمند و گران‌مایه‌ای برای ایرانیان به شمار می‌رود. مهرگان جشنی است با ایزد مهر در پیوند. مهرگان یا جشن مهر در مهر روز از ماه مهر گاهنمای اوستایی برگزار می‌شود. جشن مهرگان نیز مانند دیگر جشن‌های ماهیانه هم‌نام شدن روز و ماه است.

کهن آیین مهرگان؛ همایون باد
مهر و پیمان نیاکان به یاد باد

مهرگان همچون دیگر آیین‌های زرتشتیان از پیشینه‌های (:فلسفه) دینی، استوره‌ای و سرشتین (:طبیعی) برخوردار است. مهرگان شادمانی و برپاداری جشن ترازمندی پاییزی (اعتدال خریفی) است. به سخنی دیگر در این ترازمندی میزان روز و شب (روشنایی و تاریکی) با هم برابر است. در پی آن دگرگونی‌های آب و هوایی در زمین پدیدار می‌شود. از این‌رو، چیستی و درون‌مایه‌ی فرهنگ ایرانی، دو زمان ترازمندی بهاری و پاییزی را در چهارچوب دو جشن بزرگ نوروز و مهرگان به یادگار گذاشت.
مهرگان، سپاسداری از بخشوده‌های پروردگار، سپاس از برآوردن فراورده‌های کشاورزی و نیز پاسداشت زیست‌بوم و زمین است. همچنین مهرگان، مناسبت حماسی و ملی در باور ایرانیان است. یادآور رهایی مردمان ایران‌زمین از ستم. روز پیروزی کاوه آهنگر بر ضحاک که در واپسین روز جشن، فریدون و مردم خسته از بیداد و ستم ضحاک ماردوش، نماد بدگوهری، پلیدی و ویرانگری را در کوه دماوند به بند کشید. بدین‌سان روزگار روشن از پس هزاره‌های تاریک از بیداد ستمگر، آغاز می‌گردد.

هر دو جشن مهرگان و نوروز از یادگارهای جاودان ايران زمين هستند. مهرگان و نوروز در کنار يکديگر از هزاره‌های دور همانند دو ستون پايه‌های آیین و فرهنگ دیرینه‌ی ايرانی، فر و شکوه ایران‌زمین را پابرجا نگه داشته‌اند. بر ماست که اين دو ميراث گران‌مایه‌ی نياکانی را همچون دو گنجينه‌ی ارزشمند پاس بداریم. چرا که هويت ایرانی را فراتر از مرز ايران‌زمين می‌نمایاند. نوروز و مهرگان گستره‌ای به پهنای ایران کهن دارند. هر کجا نوروز و مهرگان جشن گرفته شود آنجا ايران است. جای بسی خرسندی‌ست که ایران و تاجیکستان همگام هستند تا جشن ملی مهرگان در میراث مینوی سازمان یونسکو ثبت جهانی شود. امید است پاییز امسال جشن مهرگان به عنوان آیین مشترک ایران و تاجیکستان در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار گیرد و این آیین نیاکانی نیز مانند نوروز یادگار جهانی و ارزشمند نیاکان ما باشد. دیگر خبر خوش در خجسته جشن مهرگان آن است که کوشش‌‌ها به بهره نشست و از نوروز 1401 ششم فروردین‌ماه با نام «زادروز زرتشت پیامبر» در گاهشمار رسمی ایران ماندگار می‌ماند.

دهم مهرماه، جشن مهرگان؛ فروغ مهر و مهرورزی به آیین نیاکانی، نماد دادخواهی و پیروزی داد، بر همه‌ی ایرانیان، خردورزان و فرهنگ‌دوستان به شادی باد. سالنمای راستی، نخستین ناشر سالنمای زرتشتیان ایران، در شادروز مهر و مهرماه سال ۳۷۵۹ زرتشتی، جشن مهرگان را به ایرانیان و جهانیان شادباش می‌گوید. مهرگان شادی‌بخش و مهرافزون دل‌ها باد. بشود که مهر از برای آرامش به سوی ما آید. از برای زندگی خوش به سوی ما آید. از برای اشویی، راستی، پاکی و عشق اهورایی به سوی ما آید.

سالنمای راستی با بیش از ۷۰ سال پیشینه

درمیان تمام جشن‌هایی که در ایران باستان متداول بود، دو جشن از همه بزرگتر و مهمتر است. نوروز پیش درآمد بهار و همراه با سرسبزی طبیعت و رفتن زمستان است. مهرگان در نیمه دوم سال هنگامی که گرمای تابستان سپری و هوای معتدل پاییزی آغاز می‌گردد. این جشن در پیوند با فرشته‌ی مهر است و در اوستا میترا به معنی نور خورشید، مهر، محبت و پیمان است. روز مهر تا ورهرام از ماه مهر سالنمای اوستایی برابر با 10 تا 14 مهر خورشیدی خوان مهرگانی می‌گسترانیم و با مهر و مهربانی در کنار هم شاد هستیم.

نماد حماسی و تاریخی مهرگان را چنین بازگو می‌کنند که فریدون شاه پیشدادی در این روز به رهبری کاوه آهنگر بر ضحاک ستمگر چیره شد و ضحاک را در کوه دماوند به بند کشید و فریدون تاج پادشاهی بر سر نهاد. فرشتگان در جشن مهرگان به یاری فریدون آمدند و در آخرین روز که روز رام است، ضحاک در کوه دماوند به بند آمد.