امروز فرخ و پیروز روز رشن ایزد و آبان‌ماه، ۱8 آبان‌ماه سال ۳۷۵۹ زرتشتی، چهارشنبه 12 آبان‌ماه ۱۴۰۰ خورشیدی، سوم نوامبر ۲۰۲۱ میلاد
102 سال پیش، 12 آبان‌ماه، عبدالرحیم (تقی) جعفری پدر نشر نوین ایران، بنیادگذار و مدیر پیشین موسسه انتشاراتی امیرکبیر، چشم به جهان گشود. انتشارات امیرکبیر مهمترین و گسترده‌ترین بنگاه چاپ و نشر کتاب در تاریخ ایران و خاورمیانه است.
تا سال ۱۳۵۸ دارنده و گرداننده‌ی این بنگاه‌های انتشاراتی بود. وی همچنین دارای بخشی از سهام انتشارات خوارزمی بود. از فعالیت‌ها و افتخارات او می‌توان به بنیادگذاری چاپخانه بزرگ بخش خصوصی، ۳۰ سال خدمت به چاپ و نشر کتاب در موسسه انتشارات امیرکبیر، چاپ ۲۸۰۰ عنوان کتاب، بنیادگذاری 12 کتاب‌فروشی و دریافت لوح تقدیر از «دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی» اشاره کرد. جعفری در میان کتاب‌هایی که منتشر کرده، همچنین ناشر کتاب‌های طلایی برای کودکان در موسسه انتشارات امیرکبیر بوده است. در دهه‌ی پنجاه، برپایه‌ی میزان چاپ که بیش از ۲۸۰۰ عنوان بود، امیر کبیر به بزرگترین بنگاه انتشاراتی خاورمیانه تبدیل شد. در سال ۱۳۵۸ به حکم دادگاه انقلاب، مدیریت موسسه انتشارات امیرکبیر به سازمان تبلیغات اسلامی، واگذار شد.
12 آبان‌ماه 1298 در سختی و تنگدستی چشم به جهان گشود. پدرش پیش از تولد او به مشهد رفت و هیچ‌گاه بازنگشت. ناگزیر در نبود پدر، نام خاندان مادر را بر پسر نهادند: «عبدالرحیم استاد محمدجعفر» وی سپس‌تر نام خانوادگی خود را «جعفری» گذاشت.
او کار را از کتاب‌فروشی روی پله‌های مسجدشاه در بازار تهران آغاز کرد و با رها کردن درس، به کارگری روی‌آورد و چندی بعد، در چاپخانه «علی‌اکبر علمی» به کار مشغول شد. در همان زمان با پیشنهاد علمی، با دختر برادر وی ازدواج کرد و زندگی مستقلی تشکیل داد. از آنجا که کارگری و کارمندی، روحیه دوراندیش او را خرسند نمی‌کرد، با ده ـ دوازده هزار تومان پس‌انداز، در ۲۸ آبان ۱۳۲۸ در اتاقی در طبقه دوم چاپخانه آفتاب، انتشارات امیرکبیر را پایه‌گذاری کرد. خود از یافتن این نام بسیار خشنود شد چرا که وضعیت امیر کبیر را کمابیش مانند خود می‌دانست که از خانواده‌ای فقیر برخاسته و خدمات بزرگی به کشور کرده بود. با مدیریت وی مدتی نگذشت که انتشارات امیرکبیر به یکی از بزرگترین بنگاه‌های چاپ و نشر کتاب در کشور تبدیل شد، تا جایی که می‌توان او و بنگاه انتشاراتی‌اش را، یکی از مهمترین و تاثیرگذارترین بن‌پایه‌های تحول فرهنگی ایران در پیش از انقلاب نام نهاد. جعفری در این دوران می‌کوشید تا در حوزه‌های مختلف، کاستی‌های موجود در زمینه کتاب را از میان بردارد. در زمان خانلری وزیر وقت فرهنگ و هنر ایران، ۱۳۴۲ و در زمانی که کتاب‌های درسی سامانی نداشتند، با بنیادگذاری شرکتی متشکل از چند ناشر و چاپخانه‌دار، چاپ و انتشار کتاب‌های درسی دوره دبیرستان را به‌دست گرفت و در کمتر از یکسال چاپ، پخش و توزیع کتاب‌های درسی در سراسر کشور را قانونمند کرد. پس از ۱۲ سال تلاش در حوزه، کتاب‌های درسی به امیرکبیر برگشت و به زودی شرکت کتاب‌های جیبی و انتشارات ابن سینا و … را ضمیمه امیرکبیر کرد.
عبدالرحیم (تقی) جعفری، از شخصیت‌های تاثیر گذار تاریخ فرهنگی ایران معاصر، بنیادگذار و سال‌ها مدیر انتشارات امیرکبیر، یکی از قدیمی‌ترین و بزرگترین انتشارات کشور، در روز 11 مهر 1394 و در سن 96 سالگی از جهان هستی رخت بربست. کتاب «در جست‌وجوی صبح» به خاطرات عبدالرحیم جعفری اختصاص دارد که سال 83 در دو جلد و 1224 صفحه در انتشارات روزبهان منتشر شد.
ایزد عدل و داد در دین مزدیسنى. در اوستا رَشْنو Rašnu و در پهلوى رَشْن Rašn به معناى عادل و دادگر است. رَشْن در اوستا اغلب با صفت رَزْیشْته Razišta (در پهلوى رزیستک Razistak) وبه صورت رَشْنو رزْیشْتَه به معناى راست تر و درست تر آمده است، و در فارسى معمولاً این ایزد با صفتش «رَشْن راست» خوانده مى شود.
هجدهمین روز از هر ماه در گاهشمار زرتشتی به نام رشن پیوند یافته است. رَشن (رَشْنو) ـ ایزد دادگرى و آزمایش ایزدى، ایزد درستی و دادگری كه از ایزدان سرای پسین و از داوران روز جزا هست. یشت رشن، یشتی هست در ستایش رَشن، رَشنو، رشن یشت ، یشت دوازدهم اوستا هست.
ابوریحان بیرونى در الآثار الباقیة (ص73) در فهرست روزهاى ایرانى، این ایزد را رَشْن خوانده که در زبان سُغدى رَسْن Rasn و در خوارزمى همان رَشْن خوانده مى شده است. در ادبیات فارسى این واژه به صورت «رش» بدون نون بکار رفته است.
فردوسى گوید: چو هور سپهر آورد روز رَش / ترا زندگى باد پدرام و خَوش،
خسروى مى گوید: مى سورى بخواه کامد رَش / مطربان پیش دار و باده بکَش.
