امروز خجسته روز ورهرام ایزد و بهمن‌ماه ۳۷۵۹ گاهشمار زرتشتی، پنجشنبه 14 بهمن‌ماه ۱۴۰۰ خورشیدی، سوم فوریه 2022 میلادی
شهریار عدل، باستان‌شناس، کارشناس تاریخ هنر و معماری زاده ۱۴ بهمن‌ماه ۱۳۲۲ در تهران بود. ثبت جهانی تخت جمشید، چغازنبیل و میدان نقش جهان از کارهای برجسته‌ی وی به شمار می‌رود. ایران‌شناسی که فیلم کوتاه مظفرالدین شاه را پیدا کرد.
دکتر عدل کارشناس تاریخ هنر و معماری و کارشناس پرونده‌های ثبت میراث جهانی در ایران بود. او در سال ۱۹۷۶ به‌عضویت مرکز ملی پژوهش‌های علمی فرانسه «با نماد اختصاری CNRS» بزرگترین سازمان علمی- پژوهشی فرانسه درآمد. وی همچنین ریاست کمیته بین‌المللی تدوین تاریخ آسیای میانه در یونسکو را بر روش داشت که نقش بسزایی در ثبت جهانی تخت‌جمشید، چغازنبیل و میدان نقش جهان اصفهان، در فهرست میراث فرهنگی جهان یونسکو داشت. تنها چند ماه پس از انقلاب تنها نمونه‌ای از اقدامات سترگ اوست. دکتر عدل تمرکز علمی خود را روی جهان ایرانی قرار داده بود. عدل بخشی از فیلم‌های به‌جامانده از دوران قاجار را از خطر نابودی نجات داد و آنها را برای مرمت و بازیافت به فرانسه برد. در تاریخ ۱۳ مهر ۱۳۸۸ دبیرکل یونسکو مدال فرهنگ جهانی یونسکو موسوم به پنج قاره را به وی پیشکش کرد. او همچنین از اعضای هیات تحریریه مجله استودیا ایرانیکا بود که از آغاز دهه ۷۰ میلادی در فرانسه منتشر می‌شود و دیگر اعضای تحریریه آن افرادی چون ژیلبر لازار، پل برنار، ژان کالمار، یان ریشار و فیلیپ ژینیو بودند. .پروفسور شهریار عدل معاونت امور بین‌الملل موسسه فرهنگی ایکوموس در ایران را بردوش داشت.
شهریار عدل فرزند احمدحسین عدل و ضیا والی است که اجداد پدری‌اش از اهالی تبریز و اجداد مادری از بسطام بودند. او در سال ۱۳۳۸ برای ادامه تحصیل به پاریس رفت و تحصیلات دانشگاهی‌اش را در مدرسه عالی علوم تاریخی در سوربن و همچنین در رشته تاریخ عمومی هنر، باستان‌شناسی مشرق زمین و تاریخ هنرهای دوره اسلامی در مدرسه موزه لوور به‌پایان رساند. عنوان پایان‌نامه‌اش در دانشگاه سوربن، فتوحات همایون بود که به تاریخ جنگ‌های شاه‌عباس در خراسان و فتح هرات می‌پرداخت.
شهریار عدل در ۷۲ سالگی در پی ایست قلبی ناگهانی درگذشت. در ابتدا مقرر بود که پیکرش پس از انتقال از فرانسه به تهران، در قطعه نام‌آوران به‌خاک سپرده شود. ولی در ۷ تیر ۱۳۹۴ در مراسم تشییع وی که در محوطه موزه ملی ایران انجام گرفت، برادرش کامران عدل، اعلام کرد که با توجه به اینکه هنوز موافقت نشده است که پیکر شهریار عدل در محوطه‌ای باستانی دفن شود، پیکر او به امانت در بهشت زهرا نگهداری می‌شود. سرانجام و با توجه به منع قانونی دفن افراد در محوطه‌های تاریخی، پیکر وی در قطعه نام‌آوران به خاک سپرده شد. با درگذشت او میراث فرهنگی ایران یکی از دلسوزترین و آگاه‌ترین پشتیبان خود را از دست داد. ایرینا بوکووا مدیرکل یونسکو در نامه‌ای به سفیر ایران در یونسکو همراه با برشمردن سابقه همکاری شهریار عدل با یونسکو اعلام کرد که فقدان پروفسور عدل و جای خالی او برای یونسکو سنگین و عمیق خواهد بود.
فرهمند باد ورهرام ایزد پیروز آفریده اهورا
اندیشیدن به چیرگیِ نیکی بر بدی، بنیاد و پایه‌‌ی پیروزی بهشمار می‌رود که انسان‌ها را امیدوار، جوینده و پویا می‌پروراند.
ای اهـورا مـزدا، بشود در زمره‌ی کسانی باشیم که جهان را به سوی آبادانی و پیشرفت، و مردم را به سوی رسایی و خوشبختی رهنمون می‌سازند . اهنود گات – یسنا هات 30 بند
بیستمین روز از هر ماه 30 روزه در گاه‌شماری مزدیسنی «وَرَهرام» نامیده می‌شود. وَرَهرام یشت؛ در ستایش “وِرِثرَغنَه” ایزد بهرام است که نماد رزم، پیکار و پیروزی است و پیشینه‌ی هندوایرانی دارد. در باور کهن ایرانی سرایش آن شوند پیروز شدن در کارها بوده و نیایشگاه‌هایی نیز به نام «شاه‌ورهرام ایزد» در برخی از روستاها وشهرها ساخته شده تا مردم به امید پیروزی در چنین مکان سپندینه به سرایش ورهرام یشت بپردازند. این یشت دارای 22 کَرده و 64 بند در ستایش ایزد بهرام، ایزد پیروزی است. این یشت از یشت‌های بسیار زیبای اوستا با سرودهای دلنشین است. در ورهرام‌یشت آمده‌است که ورهرام آفریده اهورا نیرومند و فرهمند است و نیروی بینایی شگفت‌انگیزی دارد. او یورش همه دشمنان را، چه جادوان و پریان، و چه کَوی‌ها و کَرَپان‌های «ستمگر» را در هم می‌شکند، جهان را تازگی و آشتی می‌بخشد و به خوبی آرمان‌ها را بر آورده می‌کند. ورهرام همچنین توانایی فرزندآوری، بازوان نیرومند و تندرستی و دلیری می‌بخشد.
ورهرام به چمار (:معنای) پیروزی و ورهرام ایزد به چم پیروزی درخور ستایش است. در باور ایرانیان پیروزی همواره با ارزش و سزاوار ستایش بوده‌است. از این‌رو در اوستا سرودهای زیبایی در ستایش پیروزی آمده‌است. ایرانیان باستان پیش از آغاز هر کار گروهی، درنیایش‌گاه ویژه‌ای گرد می‌آمدند و سرودهای ستایش پیروزی را باهم می‌خوانند و با روانی نیرومند و اراده‌ای استوار برای دستیابی به پیروزی، پای به میدان مبارزه زندگی می‌نهادند. این نیایشگاهها با گذر زمان به نیایش‌گاه ورهرام ایزد نامور شد. اکنون زرتشتیان دست‌کم ماهی یک بار، در روز ورهرام در نیایش‌گاه شاه ورهرام ایزد گردهم می‌آیند و اهورامزدا را نیایش می‌کنند و از او می‌خواهند که پیروزی را درزندگی بهره‌ی آنان گرداند و نیز همه کسانی را که به پیروی از پیام اشوزرتشت در تازه گردانیدن زندگانی، پیش بردن جهان هستی و گسترش آیین راستی می‌کوشند، پیروز و سرافراز گرداند. بیشتر مزدیسنان برای باشندگی در نیایشگاهها، آدریان «آتشکده» و نیایش کردن همواره سدره و کشتی بر تن دارند و پوشش سفید بر سر می‌گذارند. نماد این روز گل «سنبل» در دین زرتشتی است.
اگر امروز ویروس کرونا گرد آمدن در کنار آتش ورهرام را ناشدنی کرده است، با دست‌های برافرشته، هم‌‌آوا با زمزمه‌ی ورهرام‌یشت برای همه درگیران در این روزهای سخت کرونا، بهروزی و تندرستی را خواستار می‌شویم.
