امروز پیروز و فرخ روز دین ایزد و بهمن‌ماه ۳۷۵۹ گاهشمار زرتشتی، دوشنبه 18 بهمن‌ماه ۱۴۰۰ خورشیدی، هفتم فوریه 2022 میلادی
728 سال پیش در چنین روزی از ماه فوریه ۱۲۹۴ میلادی نخستین پول کاغذی ایران در روزگار فرمانروایی گیخاتو چاپ شد.
این رویداد ناشی از پیوندهای گسترده‌ی ایران روزگار ایلخانی با چین بود. گیخاتوخان، ایلخان مغول و حکمران وقت ایران، این کشور همانند چین دارای پول کاغذی اسکناس شد که «چاو» نام داشت. فرمانروایان مغولی چین «دودمان یوان» از دو دهه پیشتر، پول کاغذی را در آن کشور رایج کرده بودند. سید اجل شمس الدین بخاری، نخستین فرماندار ایالت یون‌نان چین بود و از سوی فرمانروایی مغول به این سمت گمارده شده بود. وی اهل بخارا بود. سید اجل به مدت بیست سال (658-683 مهی) وزارت قوبیلای قاآن و سرزمین چین را در اختیار داشت و در زمان وزارت او بود که به پیروی از مردمان چین جنوبی، پول‌های کاغذی چینی به نام «چائو» یا «چاو» چاپ و پخش شدند.
با صدور یک یرلیغ «فرمان حکومتی» گیخاتوخان، کار تهیه پول کاغذی به نام «چاو» در تبریز و در محلی به نام «چاوخانه» آغاز شد که از چهارماه بعد در سراسر قلمرو این خان، جای سکه‌های طلا و نقره را گرفت و پول رایج شد. این کار برگرفته از خان بزرگ مغولان «قاآن» که در خان بالیغ «پکن» می‌نشست انجام گرفته بود. خان بزرگ که همه‌ی فرمانروایان قلمرو مغولان، از روسیه تا شبه جزیره کره و از رود فرات تا رود سند پیرو او بودند، پول کاغذی را از سال ۱۲۷۱ میلادی در چین رایج کرده بود، زیرا که طلا و نقره موجود در چین تکافوی هزینه‌های سنگین و ولخرجی و اسراف آنان نبود. پیشینه‌ی پول کاغذی در چین که به گونه‌ی «بلوکی ـ نوعی مُهرزنی» چاپ می‌شد به سال ۶۰۰ میلادی باز می‌گردد ولی پولی همیشگی نبود و هرگاه که هزینه‌های دولت بالا می‌رفت و طلا برای ضرب سکه کافی نبود، پول کاغذی چاپ می‌کردند که گونه‌ای برات «حواله خزانه‌داری دولت» بود که سپس‌ترها و پس از از میان رفتن مشکل، این پول کاغذی گردآوری می‌شد، به این روش که دارندگان آن به خزانه‌داری و کارگزاران آن مراجعه و پول کاغذی را می‌دادند و طلا و نقره می‌گرفتند.
«دین» واژه‌ای پارسی و به چم (:معنی) وجدان، بینش و نگرش درونی است که از سوی اهورامزدا در نهاد هر انسان جای داده شده تا در زندگی با نیروی آن بتواند راه درست و راست را یافته و در آن گام بردارد.
دین، نام روز بیستوچهارم از هر ماه در گاهشمار زرتشتی است و نگهبانی روز بیستوچهارم ماه به ایزد دین سپرده شده است. دین نام ایزدی از ایزدان آیین زرتشتی، نگهبان خامه هست. در این روز فرزند به درس و آموزگار سپرند. …
ابوریحان بیرونی در پهرست نام‌های روزهای ایرانی نام این روز را «دین» و در سغدی هم «دین» و در خوارزمی نیز «دین» یاد کرده است. دین که از واژه‌ی دئنا گرفته شده به چم سروش كه همان وجدان آمده است.
نگرشی درونی که از سوی اهورامزدا در نهاد هر آدمی مى‌باشد، تا در زندگی با نیروی آن بتواند راه راست و درست را یافته و در آن گام بردارد.
در سانسکریت و گات‌ها و دیگر بخش‌های اوستا بارها واژه‌ِ «دئنا» آمده كه هشت بار مى‌شود. دین در گات‌ها به چم‌های گوناگون کیش، و آیین و سروش و … معنا شده است.
فردوسی پیرامون این ایزد می‌سراید:
«همه مردمی باید آیین تو /
همه رادی و راستی دین تو»
مسعود سعد پیرامون آن می‌سراید:
«دین‌روز ای روی تو آکفت دین
می خور و شادی کن و خرم نشین».
