آیین آتش بام یا «تَشُ بوم»، پیش از سپیدهدم روز اورمزد و فروردینماه با برپایی آتش بر روی بام خانههای زرتشتیان قاسمآباد برگزار شد.
فروزان آتش پنجی به گاه اُشهین، روز اورمزد و فروردینماه روشناییبخش آسمان محلهی زرتشتینشین قاسمآباد یزد شد. این جشن کهن ریشه در فرهنگ نیاکانمان دارد. برپایی آتش جشن «فَروَردِگان» در پیوند با جشن گهنبار همسپتمیدیمگاه و واپسین روز سال است. باور بر این است که فروهرها از ده روز پیش از نوروز، برای یاری مردمان و خویشان فرود آیند، با نیروی نیک خود سودهایی بخشند که بسیار گرانبها بوده، فر و شکوهی به همراه آورند و در پایان روز «وهیشتوایش» با برافروختن آتش بر بالای بام و بلندی خانه، بدرقهکنندهی آنان به جایگاه خویش هستیم.
امروزه ما زرتشتیان پنج روز آن را بزرگتر و به نام پنجهی بزرگ (اندرگاه) میشناسیم که برابر با درنگ آفرینش انسان و گهنبار همسپتمیدیمگاه است. ما در این روز آیینهای مربوطه را برگزار میکنیم و شایسته است در پایان روز وهیشتوایش (۲۹ اسفندماه) و سپیدهدم روز اَوَرداد (روز کبیسه) با خواندن اوستا، ستایش اهورامزدا و زنده نگهداشتن آیین نیاکان و بدرقه فروهرهای درگذشتگان، با پاکی و حرارت، در بالای بام خانه آتش افروزیم، که هم بدرقهی راه فروهرهای نیاکانمان باشیم و حرارتدهنده بوده و هم ناپاکیهای درون را بزداییم و اشویی پیشه کنیم و دوستی و خوشبختی دیگران را خواستار باشیم و به دور و نزدیک خبر دهیم که سال نو به یاری پروردگار بزرگ، اهورامزدا به زودی فرا میرسد. زرتشتیان در این آیین با روشن کردن آتش و نیایش پروردگار به بدرقهی روان درگذشتگان میروند. در این آیین که در واپسین روز از پنجی برگزار میشود، ظرفی پر از آب، مقداری میوه که «وَدرین» نامیده میشود، چند شاخه سرو و شمشاد و آتشدان به همراه بوی خوش کندر و چوب صندل بر روی پشتبامها میگذارند و ظرف آب و آویشن را پس از پایان آتشافروزی به نشانهی بدرقهی درگذشتگان بر روی زمین میریزند. پس از افروختن آتش، آتش خانه را در آتشدان گذاشته و برای همازوری به آتش آتشکده میپیوندند. «آیین آتش بام و پنجه زرتشتیان»، یکم آذرماه 1400 خورشیدی در فهرست ملی میراث فرهنگی ناملموس به ثبت رسیده است.
فرتور از انجمن زرتشتیان قاسمآباد است.
6744