پرونده «مهارت ساختن و نواختن دوتار ایرانی» با تایید کمیته میراث بشری ناملموس، در فهرست میراث ناملموس یونسکو به ثبت جهانی رسید.
به گزارش ایسنا، محمد حسن طالبیان معاون میراث فرهنگی وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی که به نمایندگی از کشورمان در نشست میراث جهانی یونسکو در بوگاتو کلمبیا حضور دارد، در گفتوگو با ایسنا از تایید کشورهای عضو در زمان بررسی پرونده ایران در این نشست خبر داد و افزود: این پرونده به دلیل داشتن هر پنج معیار مورد نظر یونسکو یعنی «ناملموس بودن اثر»، «ثبت عنصر مورد نظر به رویت پذیر شدن میراث فرهنگی ناملموس، ارتقای سطح آگاهیها از اهمیت این میراث، همچنین ترغیب گفتوگو کمک کند و از این طریق گوناگونی فرهنگی در سرتاسر جهان نمایش داده شود و خلاقیت بشری را به دنبال داشته باشد»، «اقدامات پاسدارانهای طرح ریزی شوند که بتوانند آن عنصر را حفاظت و ترویج کنند»، «پیشنهاد عنصر مزبور برای ثبت با بالاترین سطح مشارکت ممکن از سوی اجتماع، گروه یا در صورت صدق افراد ذی ربط و با رضایت آزادانه پیشین و آگاهانه آنها همراه باشد» و «عنصر مزبور به شیوهای که تحت مادههای ۱۱ و ۱۲ کنوانسیون تعریف شده، بر سیاههای از میراث فرهنگی ناملموس موجود در قلمرو کشورهای تسلیم کننده پرونده درج شده باشد» به تایید کمیته میراث بشری رسید و به عنوان چهاردهمین اثر ناملموش کشور در فهرست میراث جهانی ناملموس ثبت شد.
او با بیان این که دوتار ایرانی یکی از مهمترین و کهنترین ابزارهای موسیقی ایرانی است که سدهها در گسترهی پهناوری از ایران نواخته میشده و اکنون یکی از سازهای موسیقایی معاصر ایران محسوب میشود، افزود: ثبت جهانی دو تار با آرمان دوستی، صلح و ارجگذاری بیشتر به گوناگونی فرهنگی و خلاقیتهای بشری و حاملان سنت نواختن و ساختن دوتار ایرانی در میان اقوام گوناگون صورت گرفت.
طالبیان یادآور شد: با ثبت دو تار ایرانی در فهرست میراث جهانی بشری ناملموس، شمار آثار ثبت شده ایران در فهرست میراث جهانی ناملموس به ١٤ اثر رسید.
ایران امسال در چهاردهمین دورهی نشست کمیته میراث ناملموس بشری که در شهر بوگاتا پایتخت کلمبیا در حال برگزاری است، تنها پرونده «مهارت ساختن و نواختن ساز دو تار» را روی میز کمیته میراث بشری یونسکو داشت. این نشست که از ۹ دسامبر (۱۸ آذر) آغاز شده و تا ۱۴ دسامبر (۲۳ آذر) ادامه خواهد داشت، نخستین باری است که در آمریکای لاتین و منطقه کارائیب تشکیل میشود.
در این نشست که با باشندگی ۲۴ کشور عضو کمیته میراث جهانی ناملموس و چند کشور دیگر در حال برگزاری است، با بررسی واپشین دگرگونیها و پیشرفتها برای پیادهسازی کنوانسیون ۲۰۰۳ و چند اقدام پاسدارانه برای پاسداری از این گونه میراث در جهان، از ساعتهای پیش کار خود را برای بررسی ۴۲ اثر ناملموس از کشورهای عضو آغاز کرده است.
دوتار یکی از مهمترین سازهای زهی-زخمهای فولکلوریک هازمانهای بومی (جوامع محلی) روستایی و شهری ایران است که به شکل یک کاسه از جنس چوب توت و دستهای بلند از جنس چوب زردآلو یا گردو ساخته میشود.