امروز تیر ایزد و دیماه به سال 3757 زرتشتی، برابر با هفتم دیماه 1398 خورشیدی 28 دسامبر 2019 میلادی
چنین روزی به سال 1285 خورشیدی، با فرمان میرزای شیرازی، از واگذاری امتیاز دخانیات ایران به مدت پنجاه سال به انگلیسیها که به دست ناصرالدین شاه قاجار در حال شکل گرفتن بود، جلوگیری شد.
یكی از امتیازات ننگینی كه در زمان قاجار نتایج نامطلوبی را به بار آورد امتیاز انحصار تنباكو معروف به امتیاز رِژی بود. به موجب این امتیاز كه در زمان ناصرالدین شاه قاجار با تالبوت انگلیسی بسته شد، شركت رِژی به مدت 55 سال صاحب حق انحصاری تجارت تنباكوی ایران و حتی نظارت در زراعت آن شناخته میشد. وقتی مردم، این قرارداد را با قرارداد مشابهی كه با دولت عثمانی منعقد شده بود مقایسه كردند، از بابت این كه منفعت بسیار كمتری نصیب كشور شده است دست به اعتراض زدند. با گسترده شدن اعتراضات مردمی و پیگیری علمای بزرگ تهران از جمله حاج میرزا حسن آشتیانی، این اعتراضات شكلی وسیع به خود گرفت و سرانجام حكم تحریم استعمال تنباكو از سوی میرزای شیرازی، تكلیف مردم و شاه را یكسره كرد. پس از صدور این فتوا كه استعمال تنباكو به هر نحو را در حكم محاربه است، مردم قلیانها را شكستند و انبارهای توتون را به آتش كشیدند. تاثیر این فتوا به حدی بود كه در درون دربار قاجار نیز كسی از تنباكو استفاده نمیكرد. سرانجام ناصرالدین شاه قاجار مجبور شد كه این قرارداد را فسخ نموده و مقداری غرامت به شركت رژی پرداخت كند.
ای نگار تير بالا روز تير
خيز و جام باده ده بر لحن زير
روز «تیر ایزد» سیزدهمین روز هرماه و چهارمین ماه هر سال، در گاهشمار زرتشتی و چهارمین ماه از سال «تیر» نام گرفته است. تیر یا تیشتر، ایزد باران بوده و به یاری او کشتزارها سیراب از باران میشوند، همچنین نگهبان ستوران است. در اوستا «تیریشت» در نیایش ایزد باران است. ستاره عطارد تیر نامیده میشود و نیز تیری که در کمان نهند و بجهانند. ایرانیان باستان هنگام خشکسالی در این روز آیین ویژهای برگزار میکردند و برای خواهش باران و پیروزی تیر ایزد بر دیو خشکسالی(اپوش) به در و دشت میرفتند و تیریشت میخواندند.
بخشي از يشتهاي اوستا دربارهي اين ايزد است. تير نام ستارهاي است كه امروزه آن را «شعراي يماني» يا به لاتين «سيريوس» (Silius) ميناميم.
سرودهی مسعود سعد سلمان، بر پایهی کتاب بندهش
ای نگار تير بالا روز تير
خيز و جام باده ده بر لحن زير
عاشقي در پردهي عشاق گوی
راههاي طبع خواه دلپذير
اندرزنامه آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)
کودک به تیراندازی و نبرد و سواری آموختن فرست.
اندرزنامه آذرباد مهر اسپندان در سرودهی استاد ملکالشعرای بهار:
بفرمای بر کودکان روز (تیر) /نبرد و سواری و پرتاب