امروز اشتاد ایزد از ماه خورداد سال 3762 زرتشتی، آغاز نیایش همگانی در ستیپیر و پیرسبز، پنجشنبه 24 خوردادماه 1403 خورشیدی، سیزدهم ژوئن 2024 میلادی
اشتاد روز و تازه ز گل بوستان/ ای دوست می ستان ز کف دوستان
اشتاد یا ایزدبانو اشتاد، در اساتیر ایران نام یک ایزدبانو است که ایزد پایدار روز بیستوششم هر ماه در کاهشمار زرتشتی نامیده میشود.
واژهی اشتاد از بنیان و نهان ارشتاد یا ارشتات بوده که در گذر زمان به اشتاد تبدیل شده است. ارشتات به معنای راستی و درستی است و در یسنا ۱۶و همچنین در دو سی روزهی کوچک و بزرگ، در ردیف سی فرشته در پیوند با روزهای ماه به شمار آمده است.
در آیین مزدیسنا بر این باور است که خداوند، زمین را در اشتاد روز آفرید. بنا به این روایت برخی اشتاد روز را، روزی خجسته دانستهاند.
اشتاد همچنین رهنمای مینویان و جهانیان شمرده شده و با دو ایزد دیگر، یعنی زامیاد (ایزد زمین) و رشن در پیوند ویژه و نزدیک دارد و ایزد اشتاد همکار و یاور امشاسپند «امرداد» بوده و در اوستا به چم «کار و دادخواهی» هم آمده است.
چهار روز در نزد زرتشتیان ارج بسیار ویژهای دارد: مهر، آذر، ورهرام و اشتاد و برای هر یک از آنها زیارتگاهی ساخته شده است. یکی از نیایشگاههای زرتشتیان کرمان، «شاه اشتاد ایزد» نام دارد. این زیارتگاه که در محله گَبرآباد در شمالشرقی شهر کرمان جای دارد، به این ایزد ویژه شده است. زرتشتیان روز اشتاد ایزد هر ماه در پیرانگاه ستیپیر در نزدیکی روستای زرتشتینشین مریمآباد یزد به نیایش همگانی میپردازند.
در بندهش پیرامون این ایزدان آمده است:
آن سه فره بر چینوت برایستند. آنجا که رشن، روان را آمار کند و اشتاد و زامیاد، روان را بر ترازو بگذارند.
در شاهنامه آمده است:
«همه ساله ز اشتاد و از آسمان / تن و جانت با شادی و کامتان».
مسعود سعد سلمان گوید:
«اشتاد روز و تازه ز گل بوستان / ای دوست می ستان ز کف دوستان».
ابوریحان بیرونی در آثارالباقیه مینویسد: «در این روز خداوند زمین را بیافرید». سفر کردن و خون گرفتن در این روز نیکوست.
آغازِ بهکار نخستين دوره آموزش روزنامهنگاری در ايران
نخستین دوره آموزش روزنامهنگاری در ایران 24خورداد 1335 با بهرهمندی از استادان داخلی و خارجی در ساختمان موسسه مطبوعاتی اطلاعات (تهران – خیابان خیام) آغاز بهكار كرد. مدیریت وقت موسسه اطلاعات برگزاری آزمون پذیرش دانشجو برای این دوره آموزشی را به دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران سپرده بود. مواد آزمون كتبی عبارت بود از معلومات عمومی، هوش و نیز سنجش استعداد (تِست آمریکایی که تا آن زمان در ایران سابقه نداشت). امتحان شفاهی (مصاحبه) برای تشخیص داشتن قیافه جذّاب و برخورد اجتماعی متناسب بود. شرایط داوطلبان باید بر پایهی استاندارد جهانی دانشجویان رشته روزنامهنگاری میبود. در کشورهای صنعتی (پیشرفته) تنها رشته تحصیلی که کنکور ورودی دارد رورنامهنگاری است؛ نه برای انتخاب شماری کم از میان انبوه داوطلب بلکه برای برگزیدن افراد مستعد این حرفه. پذیرفتهشدن در آزمون استعداد و هوش، پیشنیاز ورود به رشتههای روزنامهنگاری در دانشگاههای این کشورها است، زیرا که روزنامهنگاری یک انضباط و آراستگی صددرصد آکادمیک نیست، و برای پدیدآوری یک روزنامهنگار موفق؛ استعداد، معلومات عمومی، هوش سرشار، توان جسمانی و علاقهمندی فراوان به این پیشه بایسته است. «روزنامه نگاری» حرفه ای تجربی است و بنابراین، بدون داشتن استعداد لازم و تنها با شرکت در کلاس درس نمیتوان روزنامهنگار شد به همانگونه که نمیتوان از کلاس درس شاعر، سوارکار و چترباز بیرون آمد. در آن سال از میان صدها داوطلب، تنها سیزده نفرشان شایسته ورود به دوره آموزشی تشخیص داده شده بودند که پس از گذشت 58 سال هنوز چهارنفر از آنان به کار قلم سرگرماند. روش کار نخستین دوره آموزش روزنامهنگاری ایران بسیار مدرن بود؛ به این ترتیب که دانشجویان در ساعات بامداد در تحریریه روزنامه کارآموزی میکردند و با خبرنگاران به دنبال خبر میرفتند و عصرها و شبها در کلاس به درس استادان گوش فرا میدادند.
غلامحسین صالحیار (درگذشته)، ر. اعتمادی، نوشیروان كیهانیزاده (ناشر روزنامک و مولف تاریخ آنلاین ایرانیان)، هوشنگ پورشریعتی (درگذشته)، محسن میرزایی، همایون فروزان، یوسف خوشرو، محمدعلی مقدسزاده، دكتر مستوفی، منوچهر صمصامی و … از دانشآموختگان این دوره بودند.
یادروز 24 خوردادماه:
– درگذشت “حاج میرزا عبدالغفار نجم الدوله” از علمای ریاضی و نجوم (۱۲۸۷ خورشیدی)
– تقاضای خلع “محمدعلی شاه” از سلطنت از سوی انجمنهای ايالتی كشور (۱۲۸۷ خورشیدی)
– ورود مجاهدان مشروطهخواه به تهران و پايان استبداد صغير (۱۲۸۸ خورشیدی)
– در اطراف اردبيل و اهر بين قوای نظامی و قوای شاهسون جنگ درگرفت (۱۳۰۱ خورشیدی)
– “مشيرالدوله” وزيران كابينه را معرفی كرد. “ژنرال رضاخان” وزير جنگ و “دكتر مصدق” وزير امورخارجه شد ( ۱۳۰۲ خورشیدی)
– یک مريضخانه صد تخت خوابی به نام بيمارستان رازی در تهران افتتاح گرديد. (۱۳۱۳ خورشیدی)
– هلند ۸ ناو جنگی به ایران فروخت. (۱۳۵۷ خورشیدی)
– نامه ۱۲۰ تن از نمايندگان مجلس برای بررسی طرح عدم كفايت سياسی “بنی صدر” (۱۳۶۰ خورشیدی)
– یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران برگزار گردید که طی آن “دکتر حسن روحانی” به عنوان هفتمین رئیسجمهور ایران برگزیده شد(۱۳۹۲ ه.ش)
– زیارت پیر سبز در آیین زرتشتی.
صاحب پیر را نام حیاتبانو و از شاهدختهای ساسانی است كه پس از سقوط مداین برای پاسداری از ناموس و پاكدامنی خویش به اطراف ایران آواره شدهاند. حیاتبانو به سمت شرقی یزد میرود و در ۳۷ كیلومتری اردكان به كوهی میرسد، سیاهی دشمن را از دور میبیند و نالان و گریان به سمت كوه بلند خشک بالا میرود. همینكه در دسترس دشمن قرار میگیرد آهی از دل كشیده و با نگاهی به كوه بلند میگوید: مرا چون مادری مهربان در آغوش خود گیر و از دست دشمنانم برهان. همان دم شكافی در كوه پدیدار شده و حیاتبانو در آن ناپدید میگردد و سپاهیان دشمن از دیدن این پیشامد شگفتزده شده راه خود در پیش میگیرند. پس از گذشت زمانی، بالای این كوه بلند خشک بیآب و علف، قطرههای آب چشم یتیمان و دیده گریان ستمدیدگان، چون صاحب آن به زمین میچكد. به قدری كه مسافری را سیراب و شاداب نماید. این كوه خشک، از بركتِ پیر امروز سبز و خرم است. از روز اشتاد ایزد و خورداد ماه به مدت پنج روز مراسم ویژه زیارت در آن كوه برپا است و زرتشتیان بدانجا میشتابند و نذر و نیاز و شادمانی مینمایند.
– روز جهانی “اهدای خون”
– امپراتور وقت چين از دودمان “تانگ”، طی صدور فرمانی ترويج آيين “مانوی” را كه ايران زادگاه و گهواره آن بود را در قلمرو چين بلامانع اعلام داشت (732 م)
– مهاجرنشين انگليسی ماساچوست، مقررات آموزشوپرورش اجباری و رايگان را به اجرا گذارد و تا به امروز درسراسر آمريكا ادامه دارد (1642 م)
– كشف نيروی بخار آب توسط “دنيس پاپن” طبيعيدان فرانسوی (1707 م)
– آغاز تجاوز نيروهای فرانسوی به كشور الجزاير (1830 م)
– زادروز “آلویز آلزایمر”، راونپزشک، عصبشناس اهل کشور آلمان و معرف بیماری آلزایمر (1864 م)
– درگذشت “ادوارد فيتز جرالد” نويسنده، مترجم و شاعر انگليسی، وی مترجم و مفسر رباعيات عمر خيام به زبان انگليسی است (1880 م)
– دکتر “کارل لاندشتاینر” زیستشناس و پزشک اتریشی، اعلام داشت که خون انسانها چهار گروه هستند؛ آ، ب، آ ـ ب و اُ ، که تنها خون گروه ” اُ ” قابل تزریق به همه است. وی این کشف مهم خود را به مناسبت زادروزش اعلام کرده بود (1901 م)
– مرگ “ژاک ژان دو مورگان” باستان شناس معروف فرانسوی (1924 م)
– زادروز “دكتر ارنستو چه گوارا “پزشک آرژانتينی و از انقلابگران بزرگ سده ۲۰، وی در جريان انقلاب كوبا دستيار “فيدل كاسترو” بود. (1928 م)
– تصرف پاريس توسط ارتش آلمان نازی در جريان جنگ جهانی دوم (1940 م)
– برای نخستين بار كامپيوتر در كارهای عمومی بهكار گرفته شد (1951 م)
– آغاز جام جهانی فوتبال ۲۰۱۸ روسیه (2018 م)
بیست و یکمین دوره جام جهانی فوتبال در کشور روسیه برگزار و در نهایت فرانسه قهرمان شد. این اولین جام جهانی در تاریخ است که در اروپای شرقی برگزار شده است.
– روز “دَحوالارض”
روزی كه رحمت خدا در زمين منتشر شده است.
– زادروز حضرت ابراهيم(ع)به نقل از امام رضا (ع)
– خروج پيامبر اكرم(ص) از مدينه به قصد حجة الوداع (۱۰ ه.ق)
– زادروز “خيام نيشابوری” شاعر، فيلسوف، پزشک و رياضیدانِ شهير ايرانی(۴۳۹ مهی)
– درگذشت “ميرزا عيسی قائم مقام فراهانی” وزير نامدار عهد فتحعلی شاه قاجار(۱۲۳۷ مهی)
یک پاسخ
چقدر عالی و خوب دست مریزاد