آیین واجیشت گهنبار میدیوشهمگاه، با اوستاخوانی موبدان در آتشکده یزد برگزار شد.
آیین گهنبارخوانی دومین چَهره از ساعت 4:30 بامداد با نوکردن کشتی و اوستاخوانی موبدان خرمن خسرویانی، فریبا مالی، رستم کاووسیان زاده، شاه بهرام بلیوانی، بمان کیانی، مهربان آفرین، ایرج دهموبد و خدامراد گنجی و همراهی زرتشتیان یزد در محوطهی باز آتشکده برگزار شد. موبد مهربان پولادی برگزاری آیین یسناخوانی را بر دوش داشت و در پایان به سخنرانی دینی پیرامون آیین نیاکانی گهنبار پرداخت. فرنشین انجمن موبدان گفت: در چهره دوم گهنبار هستیم به معنای میانهی تابستان. در تقویم زرتشتی، پایه و اساس این گهنبار به پیش از اشو زرتشت میرسد و برپایه اساتیری که در اختیار داریم اشو زرتشت نیز در این مراسم شرکت میکرده است. سپستر اشو زرتشت این مراسم را دینی میکند و درنگ اهورامزدا برای پیدایش آب است. یکی و از مهمترین مراسمی که در دین داریم، مراسم گهنبار است. گهنبار یعنی گاه بار دادن. وظیفه یکایک ما زرتشتیان و ایرانیان این است که هر زمان که میتوانیم سودمند باشیم. باردهی داشته باشیم. از یکدیگر به نیکی، به خوبی یاد کنیم. معلوم نیست چه مدت زمانی در این دنیای گیتی هستیم ولی تا زمانی که در دنیای گیتی هستیم، نیک باشیم. خیلی زیباست که به دین زرتشت یکایک شما همکار اهورامزدا هستید بر روی زمین هستید، پس وقتی که انسان همکار خداوند بر روی زمین است باید بدیها را با دانایی از بین ببرد. نام نیک برجا بگذارد. نیکی را گسترش دهد. راستی را بخواهد و از همه مهمتر خوشبختی را برای دیگران بخواهد. دین زرتشتی دستکم ۳۷۶۲ سال است و تا به امروز رسیده است، بدون هیچگونه مذهبی. یک مذهب دارد و آن هم مذهب زرتشتی است. علت این ماندگاری دین برای برگزاری گهنبارها است. آیا شما که از بامداد در اینجا آمدید برای گرفتن لُرک و صرف صبحانه است؟ نه نیاز به این چیزها نداریم. هدف اصلی این است که دورهم جمع شدیم برای صدای اوستا و در کنار آن با هم بودن و احوال هم پرسیدن. در کنار آن استفاده لرک است. ما در سال دستکم 30 روز بایسته است که گهنبار برگزار کنیم. شش چهره و هر چهره پنج روز گهنبار، روی هم 30 روز گهنبار بایسته است. در کنار آن گهنبارهای توجی هم برگزار میشود. گهنبارهایی که به هنگام خودش نیست، گهنبارهای توجی هستند. هرکدام از این گهنبارها درنگی است به آفرینش. نخست آفرینش آسمان، سپس آب، زمین، گیاه، جانور و انسان است. در همه ادیان آسمانی جهانبینیها تقریبا مشترک است. تغییرات آفرینش را در انجیل در تورات، در قرآن و در کتابهای آسمانی میبینیم. ولی ما گهنباری داریم، موظف به برگزاری آن هستیم. مراسم گهنبار جزو خداشناسی عملی است که دین زرتشت را نگه داشته است. یکی از جشنهایی که دین را نگه داشته، گهنبار است. هدف گهنبار خواندن اوستا، دعوت به جمعشدن و از حالواحوال یکدیگر با خبرشدن است. بحث پرداخت پول نیست. همه ادیان، برنامه و جشنهایی برای خودشان دارند. هیچکدام از ما اجازه نداریم تغییراتی را در گهنبار ایجاد کنیم، مگر اینکه موبدان، انجمنی تصمیم میگیرند و سپس رییس انجمن موبدان وقت آن تصمیم را اعلام میکند. ما در دنیا دو انجمن موبدان داریم یکی در ایران و دیگری انجمن موبدان پارسی است. این دو انجمن موبدان ارتباط بسیار نزدیک با هم دارند. همهی موبدان دارای پروانه در ایران، عضو انجمن موبدان هستند. وظایفی را انجمن موبدان در ایران دارد. تمامی برنامهها، جشنها، مراسم دینی، آیین و سنت زیرنظر انجمن موبدان است. جاهای سپندینه (مقدس) مانند آتشکدهها، زیارتگاهها و مکانهای دینی زیرنظر انجمن موبدان است. هرجای مقدس متولی سرپرستی برای آن مشخص شده، مانند آتشکده همابایی یزد متعلق به همه زرتشتیان دنیا است و متولی آن انجمن زرتشتیان محلهی یزد است؛ و یا زیارتگاه پیرسبز و دیگر جاهای سپند. طبق اساسنامه انجمن موبدان، تمامی اوقاف زیرنظر انجمن موبدان است و هریک از موقوفات نیز انجمنی متولی آن است. زرتشتیبودن یا نبودن زیرنظر انجمن موبدان است. آموزش دینی، کلاس دینی، سخنرانهای دینی، آموزش دین و فرهنگ، آموزگاران دینی زیرنظر انجمن موبدان است. هر گلایهای از نحوهی اوستاخوانی هست، کتبی بنویسید و به انجمن موبدان دهید. انجمن موبدان بررسی میکند و انجمنی نیز اعلام میکند. مهم همازوری و همیاری است. بهترینها را برای یکدیگر خواستار شویم. در آیینها شرکت کنیم. گهنبارها را برگزار کنید. جای سپاسگزاری است از همه انجمنهایی که گهنبارها را همگانی برگزار میکنند. سپاس از یکایک بزرگوارانی که درِ خانههایشان برای برگزاری گهنبار باز است. موبد پولادی در پایان سخن ابراز امیدواری کرد همیشه از احوال یکدیگر باخبر باشیم و بتوانیم همیار باشیم. خوبی و خوشبختی برای یکدیگر خواستار شویم. وی از باشندگان برای پیوستن به این گردهمایی آیینی سپاسگزاری کرد بهویژه کودکان باشنده که برای حضور در آیین تشویق شدند.
پذیرایی با آب گیاه سپندینهی هوم، خوردن وَدرین (میوههای بریده شده در آیین اوستاخوانی)، لُرک (آجیل آیینی) و صبحانه، پایانبخش این گردهمایی آیینی و جشن آغاز گهنبار میدیوشهمگاه در روز آدینه هشتم تیرماه 1403 به روز خور از ماه تیر 3762 گاهشماری اوستایی بود.
«واجیشت گهنبار» یکی از کهنترین آیینهای دین زرتشتی است که در درازای تاریخ در برخی شهرهای زرتشتینشین که امکان برگزاری آن بنا به تایید انجمن موبدان برگزار میشود. این آیین از پاسی پس از نیمه شب، پیش از آغاز هر چهره گهنبار، در مکان سپندینه یشت خانه آتشکده ورهرام، به انجام میرسد. در هنگام یسناخوانی و سرودن یسنا، موبدان شربت هوم را از کوبیدن و نرم کردن ساقهی گیاه هوم با آب در هاون برنجی به دست میآورند و در پایان آیین واجیشت در ظرفهای کوچکیمیریزند و به باشندگان در آیین میدهند تا بیاشامند. هوم گیاهی است که در اوستا از آن نام برده شده است.
فرتور از فیروزه منوچهری است.
6744