لوگو امرداد
روزنگار 23 امردادماه

روز آسمان از ماه امرداد/ واردزیا در روزگار شاه تهماسب

امروز روز آسمان از ماه اَمُرداد 3762 زرتشتی، سه‌شنبه بیست‌وسوم اَمُردادماه 1403 خورشیدی، سیزدهم آگوست 2024 میلادی

گات ها1

فرازهایی از پیام اشو زرتشت:

ای اهورامزدا، دانش و آگاهی بیکران هستی مند.

هر مرد و زنی که از آنچه تو در زندگی بهترین‌شناخته ای پیروی کرده باشد.

پیروی از راستی را برای پیوستن به هنجار درست هستی

گزینش منش نیک را برای رسیدن‌

به خشَترا و شهریاری مینوی

آنها را برای ستایش تو همراهی خواهم‌ کرد.

تا همگی از گذرگاه مینوی چگونه زیستن،‌ چینود پِرِتو گذر کنیم.

یسنا؛ هات ۴۶ بند ۱۰

———-

آسمان ایزدآسمان ایزد:

بیست‌وهفتمین روز هرماه سی‌روزه در گاه‌شمار زرتشتیان، آسمان نام دارد.

 

واژه «آسمان» در اوستا به گونه «اَسمَن» آمده که  ایزد نگهبان سپهر گردون است.

 

در استوره ایرانی، آسمان نخستین پدیده هستی است که در نسک پهلوی بندهشن از آن یاد شده است.

 

در باور باستانی ایران، آسمان سرچشمه نور و گرمای خورشید بوده و همان گونه که به نور خورشید نیایش می‌شده، آسمان نیز گرامی بوده است.

————-

واردزیاواردزیا، شهر غارمانند، به دستور شاه تهماسب بسته شد

شاه تهماسب یکم، که 52 سال بر ایران سلطنت کرد، در 15 آگوست 1551 دستور تعطیلی شهر واردزیا در گرجستان را صادر کرد. این شهر که در دل کوه ساخته شده بود، به مرکز آموزش کشیش و ترویج مسیحیت تبدیل شده بود. شاه تهماسب که خود را پاسدار شیعه اثنی‌عشری می‌دانست، نگران بود که این شهر به پایگاهی برای مخالفان اسلام تبدیل شود. به همین دلیل، بسته‌شدن همیشگی آن را دستور داد. این تصمیم همچنین پس از مشاهده تلاش عثمانی‌ها برای سلطه بر بخش‌هایی از قفقاز گرفته شد.

واردزیا در سده دوازدهم میلادی به دلیل ترس از هجوم اقوام آلتائیک ساخته شد و در سده بعد به دلیل بیم از حمله مغولان توسعه یافت. این شهر دارای آپارتمان‌های چند طبقه در دل کوه بود و راه ورودی آن از طریق چاه‌های مخفی بود. پس از زلزله سال 1283 میلادی، واردزیا به مرکز آموزش مسیحیت تبدیل شد. باقی‌مانده آپارتمان‌هایِ «غارساخته» اين شهر اينک از نقاط جذب گردشگر به گرجستان است.

گرجستان نامی است که فرمانروایی ایران در سده‌های پیش از میلاد بر این سرزمین گذاشته بود. این سرزمین تا سال 1800 زیرپوشش ایران بود. آخرین فرمانروای کشور ایران که به تفلیس رفت، آقامحمدخان قاجار بود. فرمانروای گرجستان را که به پشتوانه هم‌کیشی با روس‌ها اعلام استقلال کرده بود را مجازات کرد. پس از شکست نظامی ایران در جنگ با روسیه در سده 19، ایران طبق قرارداد گلستان از دعاوی خود نسبت به گرجستان چشم‌پوشی کرد.

جمهوری گرجستان در سال 1991 اعلام استقلال کرد و دارای سه منطقه خودمختار اوستیای جنوبی، آبخازیا و آجارا بود. پس از جنگ 2008، اوستیای جنوبی و آبخازیا از فرمانروایی گرجستان خارج شدند. تفلیس پایتخت گرجستان است و استالین و بسیاری از مقامات شوروی زاده‌ی گرجستان بودند. هواداران روسیه در گرجستان همچنان شمار چشمگیری دارند.

———–

یادروز 23 امردادماه:

درگذشت “سردار همايون والی” اولين رئيس ايرانی ديويزيون قزاق كه در تشكيلات قشون درجه امير لشكری داشت. (۱۳۱۲ خورشیدی)

 

هیات وزيران تصويب كرد به فارغ التحصيلان دانشكده‌ها و هنرستان‌های فنی و كشاورزی و دامپزشكی و مخترعين، وام شرافتی اعطاء نمايد. حداكثر وام 50 هزار ريال بود. (۱۳۲۵ خورشیدی)

 

اعلام استقلال بحرين از ايران. (۱۳۵۰ خورشیدی)

جزيره بحرين ، در اوايل دوران قاجار تحت نظر ايران اداره می‌شد ولی پس از چند سال، انگليسی‌ها به بهانه اينكه ايران فاقد نيروی دريايی است، طی قراردادی با قاجار، حفظ امنيت خليج فارس و بحرين برعهده نيروی دريايی بريتانيا گذاشته شد. اين حاكميت كه بيش از يكصد و پنجاه سال به درازا انجاميد، بعدها بارها مورد مخالفت دولت‏‌های وقت ايران واقع می‌گرديد ولی هر بار به نحوی با شكست مواجه می‌شد. در نهايت وقتی كه ايران در سال ۱۳۳۶ خورشیدی در لايحه تقسيمات كشوری، بحرين را استان چهاردهم ايران اعلام كرد، موجی از مخالفت در كشورهای عربی را برانگيخت. در اين ميان شاه كه نمی‌خواست حمايت كشورهای عربی را از دست بدهد و در ضمن برای اينكه بتواند حاكميت ايران نسبت جزاير ديگر خليج فارس از قبيل تنب كوچک و تنب بزرگ و ابوموسی را تثبيت كند، يک‌باره و به طور ناگهانی، تصميم خود را مبنی بر چشم‏پوشی از ادعاهای ديرينه ايران به بحرين اعلام نمود و پس از آن، دولت، ميانجی‌گری دبير كل سازمان ملل را در اين مساله تقاضا كرد. بنابراين در ۲۱ ارديبهشت ۱۳۴۹ خورشیدی شورای امنيت براساس گزارش هيئت اعزامی به بحرين مبنی بر تمايل اكثريت قاطع اهالی بحرين به استقلال، قطعنامه‏‌ای صادر كرد كه مفاد آن قطعنامه مبنی بر لزوم استقلال بحرين، در ۲۴ ارديبهشت آن سال به تصويب مجلس شورای ملی ايران رسيد. سرانجام اين جزيره مهم و استراتژيک و سرشار از منابع انرژی در ۲۳ مرداد ۱۳۵۰ خورشیدی اعلام استقلال كرد و ايران نخستين كشوری بود كه يک ساعت پس از اعلام استقلال، آن كشور را به رسميت شناخت.

 

ارسال نامه “صدام حسين” به ریيس جمهور ايران پس از قبول قطعنامه ۵۹۸ توسط ايران و آغاز آتش‏‌بس. (۱۳۶۹ خورشیدی)

 

روز جهانی “چپ دست‌ها”.

 

زادروز “لئوناردو داوينچی” نقاش، هنرمند و مبتكر نامدار ايتاليايی. (1452 م)

 

نخستين کتاب که دارای تاريخ انتشار بود به چاپ رسيد. (1457 م)

 

“مایکل فارادی” دانشمند بر جسته انگلیسی از نفت خام “بنزین” را استخراج و کشف‌ نمود.‌ (1825 م)

 

زادروز “لی دِ فارِست” مخترع و صنعت‏گر آمريكايی. (1873 م)

 

نخستين گواهينامه رانندگی جهان در فرانسه كه از همان روز در آن كشور شماره‌گذاری اتومبيل و آزمايش رانندگی جهت صدور گواهينامه اجباری شده بود صادر شد. (1893 م)

 

آغاز نخستين جشنواره فيلم “ونيز” ايتاليا. (1932 م)

 

تسليم ژاپن در برابر متفقين و پايان جنگ جهانی دوم در آسيا. (1945 م)

 

درگذشت “ريچارد لاجی بيرد” مخترع اسكاتلندی “تلويزيون”. (1946 م)

 

روز ملی و استقلال “پاكستان”. (1947 م)

انگليس از هندوستان صرفنظر نمود و هندوستان از استعمار آن خارج شد و منطقه مسلمان‌نشين آن نیز كشور مستقلی به نام پاكستان را در غرب آسيا تشکیل داد.

 

درگذشت “برتولت بِرشت” شاعر و نويسنده برجسته آلمانی. (1956 م)

 

سقوط سنگ آسمانی ۸۸۰۰ كيلويی در “بوركينافاسو” در قاره آفريقا. (1962 م)

 

افتتاح تونل نامور به “مون بلان” بين ايتاليا و فرانسه. (1963 م)

 

“تلگرام” یک سرویس پیام‌رسان متن‌ باز چندسکویی مبتنی بر رایانش ابری، رسما انتشار یافت. (2013 م)

 

 

 

به اشتراک گذاری
Telegram
WhatsApp
Facebook
Twitter

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

تازه‌ترین ها
1403-06-29