امروز روز باد از ماه آبان 3762 زرتشتی، چهارشنبه شانزدهم آبان‌ماه 1403 خورشیدی، ششم نوامبر 2024 میلادی
فرازهایی از پیام اشو زرتشت:
خوشبختی برای کسی خواهد بود که آرزوی خوشبختی برای دیگران داشته باشد.
اهورامزدا، دانایی وآگاهی بیکران هستی
خواستار توانایی همراه با تازگی و پویایی هستم
تا اشا و هنجار راستی در هستی
را یادآوری کنم.
سپنته آرمئیتی، ای مهر پاک و آرمانی
پاداش نیک توانگری را در زندگی به من ارزانی‌دار.
یسنا؛ هات ۴۳ بند ۱
—————————– * —————————-
باد:
– بیست و دومین روز هر ماه سی‌روزه در گاه‌شماری زرتشتیان روز باد نام دارد.
– در آیین زرتشتی، با برآمدن خورشید (گاه هاوَن، هنگام بامداد) روز آغاز می‌شود.
– باد در اوستا به ریخت “وایو” آمده که به چمار(معنی) وزيدن است.
– در یشت پانزدهم اوستا، ایزد وایو ستایش شده و تا دوران اشکانی و ساسانی نیز ارج داشته است.
– «باد» به چم (:معنی) نسیم و هوا است.
– در فرهنگ و باور ایرانیان باستان، چهار آخشیج (عنصر) ستودنی و سپندینه و پاک کننده بوده‌اند. هوا نیز مانند آب و آتش و خاک از گروه چهار آخشیج ورجاوند و سپند است.
– در کردار ایرانیان باستان، پاک نگهداشتن این چهار آخشیج از خویشکاری (:وظیفه) همگان بوده نه تنها آنها را آلوده نمی‌کردند بلکه در پاسداشت آن کوشا بوده‌اند.
——————————- * —————————-
روز پیروزی ایران بر روم؛ تاریخ درخشان تیسفون
روزنگار تاریخی: هفتم نوامبر 260 میلادی
نوامبر سال 260 میلادی در شهر تیسفون (مدائن ـ 36 کیلومتری جنوب بغداد امروز) شاپور یکم، شاه وقت ایران از دودمان ساسانی، در مراسمی در برابر والرین (Valerian) امپراتور روم و سپاهش که با زنجیر به اسارت درآمده بودند، ایران را تنها ابر قدرت جهان اعلام کرد. این روز نه تنها یکی از روزهای درخشان تاریخ ایران، بلکه همه مشرق‌زمین است.
برای این که ایرانیان این پیروزی خود را فراموش نکنند و جهانیان عظمت ایران را همیشه به یاد داشته باشند، به خواست شاپور یکم، منظره به زانو نشستن والرین مغرور در برابر او در چند نقطه از ایران بر سنگ حکاکی شد که تا ابد باقی بماند و مانده است.
پس از این مراسم، شاپور یکم هزاران اسیر رومی را به خوزستان فرستاد تا در ساخت سد شادروان و پل شوشتر به کار گمارده شوند.
شرح این پیروزی نظامی درخشان ایرانیان را مارسلیوس که خود ناظر صحنه‌های آن بوده برنگاشته است. به نوشته ادوارد گیبون، این شکست، شیرازه امپراتوری روم را از هم گسیخت و آغاز پایان این امپراتوری و تجزیه آن شد.
شاپور یکم پیشتر نیز گردیانوس سوم، امپراتور روم را که به ایران لشکر کشیده بود در جنگ سال 246 میلادی شکست داده بود. این شکست چنان بر افسران رومی گران آمده بود که در حال عقب‌نشینی بر سر گردیانوس سوم ریختند و او را کشتند و فیلیپ را بر جای او نشاندند. فیلیپ با پرداخت پانصد هزار سکه طلا به ایران، موافقت شاپور را به ترک مخاصمه جلب کرد و نیروهای رومی را به اروپا بازگرداند.
گردیانوس به منظور جبران شکست نیروهای رومی از اردشیر پاپکان (پدر شاپور یکم) در جنگ سال 238 میلادی با شاپور که بر جای پدر نشسته بود، وارد جنگ شد. سنای روم اصرار به خفه کردن ناسیونالیسم ایرانی که بار دیگر با بپا خیزی اردشیر ساسانی ظاهر شده بود در نطفه داشت که موفق نشد و این ناسیونالیسم تا اواخر دوران ساسانیان دوام داشت.
فیلیپ نیز پس از بازگشت به روم به خاطر تحقیر امپراتوری و دادن باج به شاپور ترور شد. سنای روم والرین را به امپراتوری انتخاب و مامور جنگ با ایران و گرفتن انتقام شکست‌های گذشته کرد که در جنگ سال 260 خود او هم به اسارت ارتش ایران درآمد و با ژنرال‌هایش به تیسفون منتقل شد.
——————————– * ——————————-
یادروز 16 آبان‌ماه:
به رغم اعلام بی‌طرفی ایران، متعاقب ورود نیروهای روسیه به ایران، نیروهای عثمانی با مستشاران آلمانی خود به آذربایجان وارد شدند. (۱۲۹۳ خورشیدی)
عهدنامه دوستی میان ایران و چین در جلسه مجلس شورای ملی به تصویب رسید. (۱۳۰۰ خورشیدی)
دولت آمریکا حکومت “رضاشاه” را به رسمیت شناخت به شرط آن که تمام قراردادهای منعقد شده میان ایران و آمریکا از طرف حکومت جدید تهران محترم شمرده شود. (۱۳۰۴ خورشیدی)
در جلسه مجلس شورای ملی آقای حسین دادگر به ریاست دائمی مجلس انتخاب شد. (۱۳۰۷ خورشیدی)
گوستاو آدولف ولیعهد سوئد به اتفاق همسر خویش وارد ایران شدند. (۱۳۱۱ خورشیدی)
کارهای ساختمانی بندر شاهپور تمام شد. خط راه آهن نیز از بندر مزبور تا صالح‌آباد افتتاح شد. (۱۳۱۱ خورشیدی)
قانون تقسیمات کشوری و وظایف فرمانداران و بخشداران تصویب شد. (۱۳۱۶ خورشیدی)
مذاکرات نفتی ایران و کنسرسیوم آغاز شد. (۱۳۴۹ خورشیدی)
زلزله شدیدی جنوب خراسان را در هم کوبید. (۱۳۵۵ خورشیدی)
آغاز دستگیری شخصیت‌های سیاسی پیشین کشور از سوی دولت نظامی ازهاری. (۱۳۵۷ خورشیدی)
امیر عباس هویدا وزیر سابق دربار و نخست‌وزیر اسبق، در حالی که با دکتر سعید رییس مجلس شورای ملی و دکتر ناصر یگانه رئیس دیوان عالی کشور مشغول مذاکره بود، بازداشت شد. (۱۳۵۷ خورشیدی)
امام خمینی با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد؛ “هیچ‌کس حق ندارد با آمریکا مذاکره کند. آمریکا هیچ غلطی نمی‌تواند بکند.” (۱۳۵۹ خورشیدی)
“آکسفورد گزت” که بعدها با عنوان “لندن گزت” چاپ شد با عنوان قدیمی‌ترین روزنامه جهان که همچنان چاپ می‌شود برای اولین بار منتشر شد. (1665 میلادی)
انقلاب فرانسه برضد کلیسا دست به اقدام زد. (1793 میلادی)
زادروز “ماری کوری” کاشف رادیوم و پلوتونیوم در لهستان، برنده‌ی جایزه نوبل فیزیک در سال ۱۹۰۳ میلادی و جایزه نوبل شیمی در سال ۱۹۱۱ میلادی. (1867 میلادی)
زادروز “آلبر کامو” نویسنده معروف فرانسوی، خالق کتاب بیگانه، برنده‌ی جایزه نوبل ادبیات در سال ۱۹۵۷ میلادی. (1913 میلادی)
انگلیسی‌ها منطقه غزه در فلسطین را که جزئی از امپراتوری عثمانی بود، متصرف شدند. (1917 میلادی)
آغاز انقلاب بلشویک‌ها در روسیه و روز انقلاب. (1917 میلادی) بامداد این روز گاردهای سرخ مرکب از کارگران و کشاورزان مسلح وارد کاخ زمستانی تزارها در سن پترزبورگ شدند و به عمر دولت موقت روسیه به ریاست کرنسکی پایان دادند. تزار نیکلای دوم قبلاً تفویض اختیارات کرده بود. تصرف ساختمان‌های دولتی سن پترزبورگ (پتروگراد) از روز پیش آغاز شده بود.
نیروی هوایی آلمان کشتی بیمارستانی ارمینیا متعلق به شوروی را در دریای سیاه غرق کرد که حدود پنج هزار تن جان سپردند. (1941 میلادی)
ناسا فضاپیمای نقشه‌بردار سراسر مریخ را به سمت این سیاره پرتاب کرد. (1996 میلادی)
