آیین معارفه‌ی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی شنبه، چهارم شهریورماه 1396 با باشندگی شماری از اهالی فرهنگ و هنر در تالار وحدت برگزار شد.
سیدعباس صالحی، وزیر ارشاد در آیین معارفه‌اش با بیان این‌که ایران امروز از سه فرصت و سه چالش جهانی، ملی و نسل جوان خلاق و توانا در حوزه‌ی فرهنگ و هنر برخوردار است و هیچ‌گاه این فرصت‌ها یک‌جا با هم وجود نداشته است گفت: اگر وزارت در جمهوری اسلامی با نگاه دینی «خدمت» است، در حوزه فرهنگ و هنر، معنای «خادمیت» دارد و من به‌عنوان خادم اهل فرهنگ به این عنوان می‌بالم.
وی در دنباله گفت: فرهنگ، هوای تنفس و زندگی انسان است و کسانی کوشش می‌کنند این هوا سالم باشد. اگر پزشکان، طبیب جسم هستند، اصحاب فرهنگ طبیب روح هستند. فرهنگ هوای درگذر و پر نفس هازمان(:جامعه) است و این هوا را نمی‌توان گلخانه‌ای، حفاظت یا قطره‌ای، تزریق کرد. باید این هوا به‌گونه‌ای باشد که همه در آن به اندازه کافی نفس بکشند و اهالی فرهنگ و هنر در نگاه‌داشت چنین فضایی کوشش می‌کنند.
صالحی با بیان این‌که ایران با فرهنگ، هنر و ادبیاتش زنده است، گفت: همه‌جا ما را با فرهنگ و هنر می‌شناسند و دریغ است که امروز، تعریف دیگری از خود داشته باشیم و نام ما با نام دیگری هم‌نشین شود. روا نیست که امروز نام ایران با ایران‌هراسی تعریف شود. ما تنها با گذشته‌ی تاریخی خود در پیوند نیستیم. امروز هم هنر، ادب و فرهنگ ایران، پرتکاپو، سرزنده و شاداب است و هیچ کالایی به ارزشمندی فرهنگ و هنر نیست.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به این‌که افتخار چند دهه زندگی در جمع اهالی فرهنگ و هنر و رکاب‌داری این خیل پرتکاپو را داشته است، افزود: امیدوارم بتوانیم با یاری اصحاب فرهنگ و هنر، گامی به پیش برداریم. فرهنگ، معاشرت، همدلی و هم‌نفسی است، بنابراین خواهم کوشید تا همدم خوبی برای شما باشم. تلاش می‌کنم خاک پای کسانی باشم که برای ورق زدن کتاب پربار فرهنگ ایرانی کوشش می‌کنند تا این کتاب پربارتر شود.
وی از سرمایه‌گذاری‌های بزرگ در زمینه‌های گوناگون مانند صنعت خودرو یاد کرد و افزود: ما در زمینه‌ی جهانی شدن صنعت خودرو چه‌اندازه پیش‌رفته‌ایم؟ برای فرهنگ و هنر چه اندازه هزینه کرده‌ایم؟ در روزگار اکنون ما را به سینما، جایزه‌ی اسکار، موسیقی فاخر و متجلی‌مان، به تابلوهای نقاشی، هنرهای تجسمی و نمایشی پرشکوه‌مان می‌شناسند. ایران در درازای سده‌های‌های پی‌درپی، با نفس فرهنگ و هنر زنده مانده و هر جریان مهاجم را به خاک نشانده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در بخشی دیگر از سخنانش گفت: ما تنها با ارتش در برابر هجوم ایستادگی نکرده‌ایم. اگر می‌خواهیم امنیت پایدار، اقتصاد پایدار و سیاست مطمئن داشته باشیم، این کاخ را بر نهضت و سلاح بنا نکنیم که البته این دو با هم بی‌پیوند نیستند. ما چالش کمی نداریم. دولت یازدهم کارهای بزرگی کرد و در روی‌کردها، رخدادهای خوبی افتاد که برآیند یک رویکرد جدی در فضای سیاست و فرهنگ بود. یاران فرهنگ و هنر نیز نقش مهمی در این رویکرد داشتند.
صالحی از دکتر جنتی، وزیر سه ساله فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت یازدهم و از صالحی امیری، وزیر پیشین ارشاد سپاسگزاری کرد و گفت: خوش‌فکری، حل بحران و نکات بسیاری در اوصاف صالحی امیری وجود دارد که به یاری وزارت فرهنگ و ارشاد آمد. از این پس، بیش‌تر خواهیم شنید و کوشش می‌کنیم بیش‌تر از آن‌که بگوییم، بشنویم، زیرا بر این باوریم دولت‌مردان به شنیدن، بیش‌تر از گفتن نیاز دارند.
او با اشاره به سه چالش عمده در حوزه فرهنگ و ارشاد، بیان کرد: نخستین چالش در زمینه‌ی فرهنگ، فراوانی دیدگاه فرهنگی است که هازمان فرهنگی را گرفتار دشواری کرده است و گفت‌وگو، راه‌بردی برای از میان بردن این چالش است. باید به سوی برطرف کردن سوءتفاهم‌ها برویم. نمی‌توان در میان میلیون‌ها دیدگاه حرکت کرد و هازمان ایرانی را در پیچیدگی و سربستگی قرار داد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره‌ی چالش دوم، گفت: این چالش به‌شدت مساله ایجاد کرد؛ نا روشنی در حقوق فرهنگی، حقوق فردی، اجتماعی و حاکمیتیِ هازمان وجود دارد و مردم باید به حقوقی مانند، حق امنیت فکری، هویت صنفی، هویت‌های قومی و زبانی خود آشنا باشند و حاکمیت باید به آن‌ها توجه کند.
صالحی از شکاف قومیتی و جنسیتی، به عنوان چالش دیگر و چالش سوم این حوزه یاد کرد و افزود البته با وجود جدی بودن چالش‌ها، امیدها نیز اندک نیستند.
صالحی پس از بررسی چالش‌ها به فرصت‌ها در این زمینه پرداخت و گفت: فرصت نخست، جهانی شدن ادب و فرهنگ ایران در زمینه‌های گوناگون است. ما در ۱۰۰ سال گذشته، چنین فرصتی نداشتیم ولی اکنون در همه‌ی حوزه‌ها، حرفی برای گفتن و نشان دادن داریم. امروز فرهنگ و ادب، ارزش افزوده‌ی ملی ایران است. این ارزش در سطح جهانی توانایی برابری دارد. ما فرصت‌های زیادی برای دیده شدن در جهان داریم و هرجا که رابطه‌ها باز شده، این فرصت‌ها بیش‌تر شده است. ایران در گذشته‌ی تاریخی خود یک ضلع جهان بوده و اکنون نیز باید چنین باشد.
او ادامه داد: فرصت دوم، کشوری شدن فرهنگ و ادب است. برخی پیش از این، برای فعالیت‌های فرهنگی و هنری به تهران می‌آمدند، اما امروز در جای‌جای ایران، فرصت آفرینش فرهنگی و ادبی وجود دارد و در گستره‌ی ایران، خلاقیت موج می‌زند. امروز دیگر نه تنها تهران بلکه ایران سرای فرهنگ و ادب است. اگر در گذشته کانون هنر و ادب در بخشی از شهرها برپا بود بود، امروز در همه جای ایران برپا است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از نسل جوان به عنوان فرصت سوم یاد کرد و در پایان افزود: نسل جوان یک سرمایه‌ی بزرگ ملی است و به عنوان نسلی که می‌تواند کارآفرین باشد، باید ارزش آن را دانست.
مجری، سید عباس سجادی
سید رضا صالحی امیری، وزیر پیشین ارشاد اسلامی
ازراست: سید عباس صالحی، وزیر ارشاد، اسحاق جهانگیری و سید رضا صالحی‌امیری
اسحاق جهانگیری، معاون نخست رییس‌جمهور
سید عباس صالحی، وزیر ارشاد دولت دوازدهم
حجت اشرف زاده، خواننده
فرتور از همایون مهرزاد است.
1393
