خبرهای میراث فرهنگی و زیستبوم ما با رویدادهایی آمیخته است که آسیبی برای میراث تاریخی به شمار میرود. هنوز هم سدسازی تهدیدی برای سازههای تاریخی است. نمونهای از آن را در خبرهای این هفته و ساخت سد خرسان و آسیبی که به گورستان 5 هزارسالهی استان کهگیلویهوبویراحمد میزند، مییابیم. آتشسوزی جنگلها نیز با وجود گذشت ماههای گرم سال، همچنان ادامه دارد و نگرانیها بسیاری پدید میآورَد.
– آغاز فصل هشتم کاوش در شهرهخامنشی خراسان شمالی: تاکنون هفت دوره از عملیات کاوش در تپه باستانی ریوی (شهر هخامنشی خراسان شمالی)، در شهرستان مانه و سملقان، با همکاری موسسه باستانشناسی آلمان انجام شده است. قرار بر این بود تا در این فصل از کاوش، باستانشناسان آلمانی در منطقه باشنده باشند و کار کاوش را ادامه دهند، اما به سبب فراگیری ویروس کرونا و دادهنشدن ویزا، آنها نتوانستد در این گسترهی باستانی باشند. هم اکنون فصل هشتم کاوشها در این تپهی باستانی بهدستیاری باستانشناسان ایرانی انجام میشود.
قرار بر این است تا در این فصل از کاوش، بر روی بخشهای دیگر ساختمانهای هخامنشی کار و آزادسازی شود و سایت به سوی گردشگرپذیر شدن پیش رود. در این فصل کاوش، بخشهای خشتی از دل خاک بیرون آورده میشوند.
با توجه به نشانههای باستانشناختی، گسترهی ریوی یکی از مهمترین محوطههای دوران تاریخی شمال خاوری کشور است که پژوهشهای باستانشناسی هدفمند در آن میتواند سبب افزونی شناخت ما از هویت تاریخی منطقه و رشد صنعت گردشگری در خراسان شمالی شود.
در روند کاوشهای باستانشناسی که در محوطه تاریخی ریوی تاکنون انجام شده است، نتایج چشمگیری از وجود یک محوطه تاریخی بزرگ به دست آمد که از حدود ۱۷۰۰ سال پیش از میلاد تا پایان دوران ساسانی، نزدیک به ۲۳۰۰ سال پیوستگی استقراری داشته است.
ارزش محوطه ریوی در این است که گسترهی آن در دوران هخامنشی به بیش از ۱۱۰ هکتار رسیده و به گمان میرسد یکی از شهرهای مهم دوران هخامنشی در شمال خاوری کشور بوده است. بر پایهی این پژوهشها، از دوران اشکانی و ساسانی نیز نشانههای معماری و باستانشناسی گوناگونی از محوطه ریوی به دست آمده است که نشان از ادامهی استقراری پس از دوران هخامنشی در محوطه ریوی بوده است. (ایسنا، 19 مهر)
– یادداشت شجریان در بازدید از مجموعه تاریخی سلطانیه: محمدرضا شجریان در بازدیدی که سال ۷۹ از مجموعه میراث جهانی گنبد سلطانیه داشت یادداشتی برای این میراث جهانی به یادگار گذاشت. او در این یادداشت که به تازگی منتشر شده، نوشته است: «همه جای ایران سرای من است. امروز پنجشنبه ۲۲/۱۰/ ۷۹ به اتفاق جمعی از دوستان تهران به دیدار از گنبد سلطانیه در استان زنجان آمدیم در حالت مرمت و بازسازی بود؛ و نسبت به چهار سال قبل که از این بنا دیدار داشتم کارهای تعمیراتی چشمگیری در حال شکلگیری است… من به نوبه خود حاضرم که به هر شکل که ممکن است توجه آگاهان را به این آثار که هویت تاریخی و فرهنگی، جلب کنیم و بخواهیم که دستبهدست هم داده در ایران عزیز و آنچه که شایستگی تاریخ آن هست به جهان معرفی کنیم… سرفرازی همه آرزوی من است. محمدرضا شجریان». (ایلنا، 20 مهر)
– جدال شهردای و پایگاه میراث فرهنگی میبد: در حالی شهرداری میبد نسبت به ناهماهنگی پایگاه میراث فرهنگی در زمینه اجرای طرحهای مشارکتی شهردرای گلایه میکند، مسوول این پایگاه میراثی، تمام کارها را در چارچوب ضوابط میداند و از ناهماهنگی شهرداری با پایگاه میراث فرهنگی خبر میدهد.
علیرضا نقوی شهردار میبد، افزون بر ابراز نگرانی از ادامهی کارهای مشترک شهرداری و میراث فرهنگی در میبد، میگوید: «کهن شهر باستانی میبد و میراث تاریخی ارزشمندش، این روزها حال و روز خوشی ندارد و متاسفانه مدام قربانی تصمیمگیریها و اقداماتی غیرتخصصی و غیرکارشناسانه میشود».شود شهردار میبد توجه نکردن به بافتهای تاریخی محلات از سوی سرپرستان را برای بقای این داشتههای فرهنگی و ارزشمند مخاطرهآمیز بازگو میکند و میگوید: «بافتهای تاریخی میبد در این سالها صدماتی جدی دیدهاند و با وسعتی حدود ۷۰۰ هکتار در سطح شهر به صورت پراکنده قرار گرفتهاند، اما به طور محدود و انحصاری به بافت تاریخی محور حد فاصل نارینقلعه تا کاروانسرای رسیدگی می شود. گویا در میبد به جز این محور، سایر بافتها فاقد ارزش تاریخی و فرهنگی هستند».
شهردار میبد به فضاسازیهای نادرست دربارهی احیای دروازه تاریخی راسته بازار میبد اشاره و میگوید: «در جدیدترین موج از این فضاسازیهای نادرست و گزارشهای خلاف واقع، موضوع احیای دروازه تاریخی بازار میبد در مقابل میدان مهدیه و در ابتدای بازار و گذر تاریخی آلمظفر است».
وی میافزاید: «این اثر تاریخی به واسطه احداث مهدیه و تحولات معماری نیم قرن گذشته دچار تخریب شده و تنها بازمانده این دروازه تاریخی و بخشی از یک برج به صورت کاملا گسسته و بریده شده باقی مانده است».
اما در این باره سیما حشمت، مدیر پایگاه میراث فرهنگی میبد، میگوید: «دروازه جنوبی شارستان که مهمترین دروازه قدیمی میبد بوده، به دلیل مواد فرهنگی به دست آمده پیش از اسلام و همچنین ارتباط مستقیم به شاهراه ری به کرمان از اهمیت ویژهای برخوردار است».
وی با گفتن این که همهی دروازهها با برج و بارو و خندق، به شماره ۳۶۹۹، در فهرست آثار ملی ثبت شده، میگوید: «با این وجود شهرداری میبد قبل از تهیه طرح اجرایی و بدون هماهنگی پایگاه میراث فرهنگی شروع به عملیات تخریب و بازسازی نمود. قسمتهای زیادی از این دروازه را تخریب کردند در حالی که مجموعه شماره ثبتی نیز داشته است».
حشمت میافزاید: «استفاده از پیکور(:چکش برقی) در بناهای تاریخی ممنوع است اما شهرداری با استفاده از پیکور اقدام به تخریب قسمتهای زیادی از باقیمانده برج دروازه جنوبی کرده است».
این مسوول با گفتن این که برپایهی ابلاغیه باید همهی کارهای شهرداری برای مجموعههای تاریخی دارای طرح باشد، میگوید: «اقدام بدون طرح و ایجاد سازههای الحاقی بدون طرح مصوب، تصنعی بوده و جعل تاریخی محسوب میشود». (ایسنا، 20 مهر)
– کاخ گچسر موزه میشود: در پی رایزنی با مالک خصوصی کاخ گچسر، مرمت و بازسازی این بنای تاریخی بهزودی آغاز و با دگرگونی کاربری، به موزه تبدیل میشود. کاخ گچسر با داشتن پنجرههای بلند، گچبری و شومینههای زیبا و بلندی سقف بیش از سه متر، در روستایی به همین نام، در جاده چالوس جای دارد. این کاخ در ۱۰ دیماه ۱۳۸۱ با شماره ۶۵۷۵ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. در سال ۱۳۱۷ همزمان با ساخت تونل کندوان، پهلوی اول دستور ساخت این کاخ را در روستای خوش آب و هوای گچسر داد تا بتواند از نزدیک بر روند ساخت تونل نظارت داشته باشد. (مهر، 21 مهر)
– آغاز کاوشها در بافت تاریخی دهدشت: میراثفرهنگی کهگیلویه و بویراحمد از آغاز فصل جدید کاوش باستانشناسی در بافت تاریخی دهدشت خبرداد. هدف از این کاوش، پیگردی و خواناسازی باروی تاریخی ارگ حکومتی، ساختهی محمدخان حاکم شهر در دوره صفوی، است. با کاوش این گستره، عرصه و حریم تاریخی ارگ مشخص شده و راه برای شناسایی و مرمت بخشهای از میان رفته ارگ تاریخی هموار خواهد شد. بافت تاریخی دهدشت در تاریخ ۲۷ امردادماه ۱۳۶۴، با شماره ثبت ۱۶۸۹، بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. (ایلنا، 22 مهر)
– خاکسپاری پیکر دکتر صادق ملکشهمیرزادی، باستانشناس و استاد دانشگاه: در این آیین، که بنا به خواست شادروان و همچنین برای رعایت پروتکلهای بهداشتی پیشگیری از بیماری کرونا، به گونهی محدود برگزار شد، شماری از همکاران پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، استادان دانشگاه کاشان و شاگردان استاد باشنده بودند.
شادروان دکتر صادق ملکشهمیرزادی، بامداد روز دوشنبه ۲۱ مهر ماه ۱۳۹۹ در سن ۷۹ سالگی چشم از جهان فروبست. او باستانشناسی پیشکسوت، استاد بازنشسته دانشگاه تهران و نویسندهی چندین کتاب علمی در بخش باستانشناسی پیش از تاریخ ایران بود. (ایلنا، 22 مهر)
– 35 میلیون هکتار کانون گرد و غبار در کشور وجود دارد: مدیر کارگروه ملی مقابله با پدیده گردوغبار کشور با اشاره به اینکه ۳۵ میلیون هکتار کانون گرد وغبار در کشور وجود دارد، گفت: تاکنون ۲۵۰۰ میلیارد تومان برای مقابله با گرد وغبار به کل کشور اختصاص یافته است. (ایسنا، 22 مهر)
– سد خرسان چه بر سر گورستان تاریخی دنا میآورد؟: گورستان پنج هزار ساله دهستان سادات محمودی شهرستان دنا، در محدوده اجرای سد خرسان ۳، از شمار نمونههای میراث فرهنگی باارزش استان کهگیلویه و بویراحمد شناخته میشود. اما اینکه سرنوشت این گورستان به کجا میرسد و سرانجامِ ساخت سد در این محدوده چه خواهد شد؟ پرسش کاربران در فضای مجازی شده است.
گورستان تاریخی ۳۰۰۰ سال پیش از میلاد، در دهستان سادات محمودی (روستای لهسواره) شهرستان دنا، در کاوشهای باستانشناسی کشف شده است. دهستان سادات محمودی از توابع بخش پاتاوه شهرستان دنا در استان کهگیلویه و بویراحمد است و بخش زیادی از روستاهای این دهستان میان ۲ رودخانه خروشان بشار و خرسان جای گرفته است.
مجید صفایی، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کهگیلویه و بویراحمد در بارهی کاوشها در این گستره، گفته است: «در چهارمین کاوش، تاکنون پنج گورستان تاریخی کشف شده که ساختار گورها به صورت سنگچین و با سقف خرپشتهای بوده است. تاکنون سه عملیات نجاتبخشی آثار تاریخی در روستای دهپایین ساداتمحمودی انجام گرفته و مرحله آخر آن نیز در امرداد ماه امسال، برای نخستینبار در روستای لهسواره این دهستان انجام شد. اشیا کشف شده در این کاوش شامل ظروف سفالی لولهدار، ظروف مفرغی و دستبند با نقش شیر و پیالههای پایهدار بودهاند».
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کهگیلویه و بویراحمددر ادامه افزوده است: «بررسی اولیه کارشناسان این سازمان، از اشیای کشف شده مربوط به هزاره نخست قبل از میلاد و فرهنگ ایلامی بوده و تخمین زده میشود که مربوط به ۲ هزار و ۵۰۰ تا سه هزار سال پیش است. کشف این آثار نشاندهنده اهمیت تاریخی این گورستان است».
اما گورستان تاریخی در دهستان ساداتمحمودی در روستای لهسواره شهرستان دنا، این روزها سوژه بحثهای گوناگون در فضای مجازی است. در یکی از آن پستها در فضای مجازی آمده که: «این گورستان تاریخی در مخزن سد خرسان واقع شده و پژوهشکده میراث فرهنگی از پاسخگویی به افکار عمومی خودداری میکند و انتقال آب سرشاخههای کارون از سد خرسان برای مصارف صنعت در اصفهان، یزد و کرمان انجام میشود».
با این همه، کارشناس باستان شناسی معاونت میراث فرهنگی کهگیلویه و بویراحمد این سخنها در فضای مجازی را درست نمیداند و میگوید: «انتقال آب از این مخزن صحت ندارد و بیشتر برای بحث کشاورزی و تولید برق استفاده خواهد شد». سد خرسان ۳ یک سد مخزنی بتنی دو قوسی نازک با ارتفاع ۱۹۵ متر در فاصله ۵۰ کیلومتری جنوب شهرستان لردگان در دست اجراست و مجری طرح ملی سد خرسان سه وزارت نیرو و مکان ساخت آن نیز استان چهارمحال و بختیاری است. (ایرنا، 23 مهر)
– آتشسوزی در گسترههای حفاظت شدهی قزوین، سه برابر شده است: معاون فنی حفاظت از محیط زیست استان قزوین گفت: از آغاز سال جاری، ۱۴ مورد آتشسوزی به وسعت ۶۵۰ هکتار در زمینها و مناطق حفاظت شده استان ثبت شده که در سنجش با سال گذشته از دید وسعت نزدیک به سه برابر افزایش یافته است. عبدالحسین مظفری افزوده است: «در ۶ ماه نخست سال ۹۸، هشت مورد آتشسوزی به وسعت ۲۲۳ هکتار به ثبت رسیده بود که امسال این رقم به دلیل وسعت بالای آتشسوزی در الموت غربی با رشد سه برابری روبهرو بوده است».
مظفری با گفتن اینکه بازسازی گسترههای آتش گرفته، پس از آتشسوزی بسیار سخت است، افزود: «در مناطق حفاظت شده استان قزوین گیاهانی رشد میکنند که از اهمیت بالایی برخوردار هستند و در صورت بروز آتشسوزی به آنها خسارت جدی وارد میشود».
معاون فنی حفاظت از محیط زیست استان قزوین افزود: «آتشسوزیهایی که در سطح استان قزوین به وقوع پیوسته، طبیعی نبوده و به دو صورت عمدی یا غیر عمدی اتفاق افتادهاند». (ایرنا، 23 مهر)
– آغاز کوچ پرندگان به تالابهای هرمزگان: هرسال پاییز نزدیک به 90 گونه پرندگان آبزی و کنارآبزی به استان هرمزگان سفر میکنند؛ این پرندگان از سیبری و آسیای میانه به تالابهای هرمزگان کوچ میکنند و تا بهار سال آینده در این استان میمانند. مسیرهای اصلی پرندگان کوچرو، مسیر پروازی آفریقایی- اوراسیایی، مسیر پروازی آسیای مرکزی، مسیر پروازی شرق آسیا-استرالیایی و مسیر پروازی نیمکره غربی است. شمارش این پرندگان در سایتهای سرشماری همهساله از دیماه آغاز میشود و یک ماه ادامه دارد. هرمزگان ۵۵ سایت سرشماری پرندگان دارد. پرندگان کوچ رو نیز از گونهی حواصیلیان، آبچلیکیان، سلیمیان، کاکاییان، باکلانیان و پرستوهای دریایی هستند.
دگرگونیهای آب و هوایی، توسعه ناپایدار، خسارت زیستگاه، نشت و ریزش مواد نفتی در دریا، تولید سوخت با منشا گیاهی و توسعه زمینهای کشاورزی، توربینهای بادی، دکلهای مخابراتی، ساختمانهای بلند و پنجرهها، آلودگی نوری و زبالهها و پلاستیک از عوامل تهدید و تاثیرگذار در روند زندگی و کوچ پرندگان است. (خبرگزاری مهر، 23 مهر)
– میزهای بیلیارد در جایی که تختی کشتی میگرفت: نه تشکی به جا مانده، نه زنگِ مرشدی، نه میل و کبادهای؛ اکنون تنها گوش تا گوشِ سالن، میزهای بیلیارد چیده شده و چند جوان که سخت سرگرم بازیاند، اما حیاط زورخانه انگار دستنخورده بهجا مانده، آناندازه که درخت پیرش هم نای ایستادن ندارد.
«زورخانه پولاد» هر چند خودش نه نام چندان آشنایی دارد و نه نشانیاش به تنهایی هر کسی را یاد آن میاندازد، اما بسنده است نام «غلامرضا تختی» را کنارش به زبان بیاورید، تا برای خیلیها آشناتر شود. زورخانهای که دست کم در سالروز تولد یا درگذشت تختی، یک بار نامش آورده میشود. اما در روزهای دیگر اگر از کنارش گذر کنید، میتوانید زمزمه رهگذرانی را بشنوید که میگویند «زودتر از کنار دیوار این خرابه عبور کنیم تا روی سرمان آوار نشده!».
وارون (:برخلاف) بسیاری از بناهای قدیمی، نفیس یا دارای ارزش تاریخی که دست کم با تابلوهای سازمان زیباسازی شهرداری تهران شناخته میشوند، دست کم تابلویی هم کنار زورخانه پولاد در خیابان طبرستان نصب نشده تا نگاهها به این سازهی قدیمی اندکی متفاوتتر باشد. حتا جستوجو در اینترنت هم آگاهیهای بسیار کمی از این بنای تاریخی به دست میدهد.
صاحب امروزی زورخانه، که سالهاست جای پدر پشتِ دخلِ سالن بیلیارد امروزی نشسته، میگوید: «از سال ۸۰ اینجا به سالن بیلیارد تبدیل شد، در واقع در ۴۰ سال اخیر کمتر زورخانه یا سالن ورزشی روی تشک کشتی را به خود دید».
او با گفتن اینکه این سالن ورزشی در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده، اما پافشاری میکند: «تاکنون هیچ کاری برای بازسازی این بنا از سوی میراث فرهنگی و کسانی که به طور دایم میگویند باید این سالن ورزشی حفظ شود، انجام نشده است».
او دیوارِ روبهروی دیوار زورخانه را آن سوی کوچه طبرستان نشان میدهد و میگوید: «آن زمین هم روزی زورخانه پولاد بود، که سال ۱۳۴۲ استفاده میشد، اما سال ۱۳۶۰ آن را مصادره میکنند. ولی زورخانه باقیمانده امروزی پولاد سال ۱۳۰۰ تاسیس شد و غلامرضا تختی از سال ۱۳۲۷ به این باشگاه میآمد و کشتی خود را از روی تشک این زورخانه شروع کرد».
او از خاطرات کودکیاش از زمانِ حضورِ تختی در این زورخانه، تنها سفری را به یاد دارد که با او همراه بوده است و حرفِ بیشتر از تختی و این زورخانه را به گزارشها و خبرهایی وامیگذارد که هر سال و در سالگرد تختی از او و این باشگاه منتشر میشود.
بیتوجهی به این زورخانه تاریخی در خیابان وحدت اسلامی، خیابان طبرستان، ادامهدار است و دستکم از دو سال پیش گفتوگوی آن در میان بوده است، اما هنوز نسبت به آن توجهی نشده است. (ایسنا، 24 مهر)
– اُرسیخانه ایران، در نمایشگاه بین المللی ایتالیا: «ارسیخانه» ایران، در نمایشگاه بینالمللی «موزه دیزاین» ایتالیا به نمایش در میآید. مسابقه «آ. دیزاین»، بزرگترین و مطرحترین جایزه بینالمللی طراحی در دنیاست که هر ساله طراحان خلاق کشورهای جهان در رشتههای گوناگون در این مسابقه که در شهر کوموی ایتالیا برگزار میشود، شرکت و برای به دست آوردن جایزههای آن هماوردی میکنند. آنچه بر ارزش این مسابقه در سنجش با دیگر مسابقههای بینالمللی طراحی میافزاید، روند داوری آثار است؛ چرا که این مسابقه در چندین مرحله و با همراهی بیش از ١٧٠ کارشناسان حرفهای از سراسر جهان، دربردارندهی چهرههای دانشگاهی، مدیران شرکتهای بزرگ، مهندسان و برجستگان رشتههای گوناگون، برندگان جوایز دورههای گذشته و مدیران برندهای باارزش جهان داوری میشود.
پروژه «ساختمان مسکونی اُرسیخانه» از ایران، سال ۲۰۱۶ برنده مدال برنز مسابقه «آ. دیزاین» در بخش معماری، ساختمان و سازه شد و اکنون قرار است این ساختمان مسکونی در نمایشگاه بینالمللی موزه دیزاین به نمایش درآید.
نمایشگاه بینالمللی موزه دیزاین در راستای پشتیبانی و شناسایی آثار برجسته بخش معماری و طراحی جهان، از تاریخ ١٥ اکتبر تا ١٥ نوامبر ٢٠٢٠ و به مدت یک ماه در شهر کوموی ایتالیا برگزار میشود. روند برگزاری آن به این گونه است که برندگان دورههای گوناگون جایزه جهانی «آ. دیزاین» بررسی میشوند و برگزیدهها به نمایش درمیآیند.
نیما کیوانی، معمار و طراح این ساختمان، پیش از این گفته بود: «شاخصه اصلی ساختمان اُرسیخانه همان طور که از نامش پیداست، زنده کردن پنجره اُرسی به شکل مدرن آن است. به عبارتی میتوان این پروژه را نگاهی تازه در نگرش کاربردی به معماری ایرانی دانست».
به گفتهی این معمار ایرانی در طرح این بنا، همچنین به معماری خانههای سنتی ایران، بهویژه خانههای شهر کاشان و هندسه فضایی و نقش گیاه، آب، نور و قاب بندی و شفافیت در معماری ایرانی توجه ویژهای شده است. (مهر، 24 مهر)
– نمایشگاهی کم مانند از آثار تمدن سیلک برپا میشود: مدیر پایگاه سیلک از برگزاری نمایشگاهی از یافتههای گیرشمن خبر داد و گفت: «نمایشگاهی بسیار مهم و هیجانانگیز، از یافتههای تپه سیلک در معرض دید عموم قرار خواهد گرفت که تاکنون در هیچ موزه و نمایشگاهی به نمایش گذاشته نشدهاند. به سخن دیگر، میتوان گفت روایتی جدید از سیلک به نمایش درخواهد آمد».
جواد حسینزاده ساداتی، مدیر پایگاه سیلک، دربارهی چگونگی وضعیت بازدید گردشگران از این مجموعه گفت: «تا زمانی که اجازه بازدید از سوی ستاد ملی کرونا وجود داشت با حفظ پروتکلهای بهداشتی روزانه تقریبا ۳۰ تا ۵۰ گردشگر از این مجموعه دیدن میکرد. البته اکنون و در هر زمان دیگری که ستاد کرونا تعطیلی مجموعه را اعلام کند، مجموعه تعطیل خواهد بود. باتوجه به شرایط موجود با کاهش بیش از ۹۰ درصدی بازدیدکنندگان از سیلک روبهرو هستیم و تقریبا میتوان گفت تعداد گردشگران خارجی به صفر رسیده است».
مدیر پایگاه سیلک در ادامه گفت: «این نمایشگاه در موزه ملی کاشان در باغ فین برگزار خواهد شد. با توجه به آنکه بخشی از کاوشها توسط ملک شهمیرزادی انجام شده بود، قرار بود از نظرات او نیز در برگزاری نمایشگاه بهره جویم اما متاسفانه ایشان چند روز پیش فوت کردند. شاید برگزاری این نمایشگاه چندی عقب بیفتد اما قطعاً تا قبل از پایان سال ۹۹ برگزار خواهد شد».
سیَلک نام نخستین تمدن ایرانِ مرکزی در کاشان است. محوطه باستانی سیلک که در منطقه فینِ کاشان جدای دارد، پیشینهای نزدیک به بیش از هشت هزار سال دارد. این تپه دراصل ویرانههای زیگورات باستانی ایران است. (ایلنا، 24 مهر)
– سخن شگفتآور در یک برنامه تلویزیونی: قلعه ایرج را غولها ساختند!: در یکی از برنامههای تلویزیونی که درباره شناساندن جاذبههای گردشگری شهرستان پیشوای ورامین بود، گفته شد که قلعه ایرج را غولها ساختند!
این سخنان اشتباه و بیپایه به جای گسترش و توسعه دانش سفر و گردش و شناخت از محیط پیرامونی، بیننده را گمراه میکند. آنچنان که در خیلی از این برنامهها که بخشی از آنها رفتن به طبیعت و حفظ محیط زیست در کنار لذت بردن از جاذبههاست، کمتر به محیط زیست توجه میشود و میبینیم که فردی در طبیعت آتش درست میکند، آن هم بدون هیچ حفاظ و عایقی. اما این بار یک اتفاق جالبتر رخ داد. فردی در یکی از این برنامهها که در چند روز گذشته از شبکه تهران پخش شد، میگوید که قلعه تاریخی ایرج در شهرستان پیشوای ورامین به دست غولها ساخته شده است! او میگوید که قلعه ایرج به دست افرادی که از غول کوچکتر و از انسان بزرگتر بودهاند و به آنها گبر میگفتهاند، ساخته شده است!
این سخنان نادرست و اغراقآمیز بیشتر در پی گمراه کردن بینندگانی است که تنها ۳ تا ۵ دقیقه زمان برای دیدن این برنامه و شناساندن قلعه میگذارند. گفتن این آگاهیهای نادرست، نشان میدهد که سازندگان چنین برنامههایی چه اندازه بدون مطالعه به سراغ معرفی بناهای تاریخی میروند و گمان میکنند که اگر حرفهای عجیب و غریبی بگویند برنامه پربینندهتری خواهند داشت. (مهر، 25 مهر)
– قلعه فلکالافلاک آسیب ندیده است: بر اثر زلزله روز آدینه 25 مهرماه در شهر خرمآباد، به قلعه فلکالافلاک هیچگونه آسیبی وارد نشد. در پی آن رویداد، مدیر روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی لرستان گفته است که کارشناسان و ارزیابان اداره کل میراث فرهنگی لرستان، هرگونه تغییر و تهدید را رصد کرده و به آگاهی خواهند رساند. (ایسنا، 25 مهر)