آنسامبل زهی «آمستردام سینفونیتا» هلند با حضور کیهان کلهر و کیان سلطانی امشب به روی صحنه خواهد رفت.
«فرخزاد لایق» که آثارش در این برنامه اجرا خواهد شد، در گفتوگو با ایرنا یادآور شد که در این دوران رنجافزا، شنیدن اجرایی از آمستردام سینفونیتا با هنرنمایی آهنگسازان و نوازندگان ایرانی تسکینی بر درد این روزها میتواند باشد.
آمستردام سینفونیتا، یکی از مطرحترین آنسامبلهای زهی جهان و تنها آنسامبل زهی در هلند، برای هشتشب در شهرهای آمستردام، لاهه، اوترخت و دِنبوسِ هلند به اجرای برنامه خواهد پرداخت. اما نکته محوری این اجرا، تکیهی آن بر ایران، موسیقی معاصر ایران و آهنگسازان ایرانی است که در این میان، کیهان کلهر و کیان سلطانی، این تور کنسرت را همراهی میکنند. نخستین اجرا، امشب (پنجشنبه، ۲۹ اکتبر/ ۸ آبان) ساعت ۲۰:۱۵ به وقت آمستردام و ۲۲:۴۵ به وقت تهران، در ساختمان موسیقی آمستردام برگزار میشود که میتوان از طریق وبسایت www.cellobiennale.nl، بهطور زنده به تماشای این ضیافت باشکوه موسیقایی نشست. با این مقدمه، با فرخزاد لایق، که دو قطعه از هفتگاه معلق او را در این تور کنسرت خواهیم شنید، دربارهی این برنامه گفتوگو کردیم.
فرخزاد لایق، در آغاز درباره این آنسامبل گفت: آمستردام سینفونیتا (Amsterdam Sinfonietta)، یکی از مطرحترین آنسامبلهای زهی جهان و تنها آنسامبل زهی در هلند است. این آنسامبل، در سال ۱۹۸۸ توسط لو مارکیز (Lev Markiz) بنیادگذاری شد و از ۱۹۹۵ تاکنون خانم کندیدا تامسون (Candida Thompson) کنسرت مایستر و سپس مدیر هنری آن است.
او افزود: این آنسامبل که بیستودو نوازنده دارد، سیسال است که بهگونهی پیدرپی بر روی صحنه است و رپرتوار بدیع و خلاقانهای که از باروک تا دوران مدرن رادربرمیگیرد و گاه معرفی آثار روبه فراموشی و کمتر اجراشدهی معاصر را در دستور کار دارد.
لایق دربارهی ویژگی دیگر این آنسامبل گفت: آهنگسازان بزرگ معاصری چون سوفیا گوبایدولینا (Sofia Gubaidulina)، پتریس واسکس (Peteris Vasks)، توماس لارخر (Thomas Larcher) و توماس ادس (Thomas Adès) اجرای نخست کارهای خودشان را به این آنسامبل سپردهاند. آمستردام سینفونیتا، همکاری گستردهای نیز با هنرمندان نامی جهان در حوزههای دیگری مانند پرفورمنس آرت، ویدئو آرت، کوریوگرافی و تئاتر داشته است.
این آهنگسازافزود: این آنسامبل با سولسیستهای برجستهای مانند جنین جانسن (Janine Jansen)، ایزابل فاست (Isabelle Faust)، و سرگئی خاچاتریان (Sergey Khachatryan) اجرا داشته و دراجرای پیشرو نیز با دو سولیست برجستهی ایرانی (کیهان کلهر و کیان سلطانی) به روی صحنه خواهد رفت. در کارنامهی هنری این گروه آلبومهای پرشماری با کمپانیهای دویچه گرامافون (Deutsche Grammophon) ، ای سی ام (ECM) و سونی کلاسیکال (Sony Classical) با گسترهی وسیعی از مالر تا رپرتوار مدرن دیده میشود .
کیهان کلهر
او دربارهی این اجرا با حضور دو نوازندهی ایرانی گفت: کنسرت پیشرو رپرتوار گستردهای دارد که محور آن، ایران و موسیقی معاصر ایران است. از اینرو، از دو سولیست شناختهشده یعنی کیهان کلهر و کیان سلطانی استفاده شده است. در این تور کنسرت، از کالین جاکوبسن (Colin Jacobsen)، قطعه آتشگاه با نوازندگی کیهان کلهر اجرا خواهد شد، قطعهای از کلهر برای نخستینبار بههمراه کیان سطانی برای همراهی کمانچه و ویلنسل به اجرا درخواهد آمد، قطعاتی از موسیقی فولکلوریک شیراز به روایت مدرن رضا والی، آهنگساز آکادمیک برجسته و استاد موسیقی دانشگاه کارنگی ملونت در پیتسبورگ آمریکا ازسوی کیان سلطانی شنیده خواهد شد.
وی ادامه داد: دو قطعه از هفتگاه معلق من (گاه پنجم و هفتم)، را خواهیم شنید و سرانجام قطعهای که رامبراند فرریش (Rembrandt Frerichs)، رهبر تریوی جاز رامبراند، با الهام از موسیقی ایران و شرق تالیف کرده، با حضور کلهر و سلطانی اجرا خواهد شد. از نزدیکبه یک سال پیش که با من تماس گرفته شد، روشن بود که این برنامه از روزهای پایانی اکتبر ۲۰۲۰ آغاز میشود اما گمان نمیکردم با وجود جهانگیر شدن (پاندمی) کرونا این ایده بلندپروازانه محقق شود. با شگفتی و شادی همزمان باید گفت که با همهی مشکلات و محدودیتها شاهد اجرای این کنسرتها در زمان یادشده خواهیم بود و اگرچه اجرا ناگزیر در یکیدو شهر لغو شده است اما دیگر اجراها با حضور مخاطب برگزار خواهد شد. در این دوران محنتافزا، شنیدن اجرایی از آمستردام سینفونیتا با حضور آهنگسازان و نوازندگان ایرانی تسکینی بر درد این روزها تواند بود.
کیان سلطانی
لایق دربارهی کیان سلطانی یادآوری کرد: این اعجوبهی 28 ساله فرزند دو موزیسین نامدار ایرانی، خسرو سلطانی و فرزانه نوایی است. از چهارسالگی نوازندگی را آغاز کرد، در دوازدهسالگی به آکادمی موسیقی بازل سوئیس وارد شد و خیلی زود ازسوی دانیل بارن بویم (Daniel Barenboim) به ارکستر دیوان شرقی-غربی دعوت شد و پس از درخشش در اجرای تریپل کنسرتوی بتهوون و به دست آوردن جایگاه نخست در چندین فستیوال مهم اروپایی، نظرها را به سرعت بهسوی خود جلب کرد. در سال ۲۰۱۷ کمپانی دویچه گرامافون با او قرارداد انحصاری بست و هر سه آلبوم نخست او با این کمپانی، در همراهی با بارن بویم بوده است. کیان سلطانی اینک یکی از شناختهشدهترین نوازندگان ویلنسل در صحنه موسیقی کلاسیک جهانی است و این نخستین حضور او بر صحنه در کنار کیهان کلهر است. شوری به پا خواهد شد. تردید نکنید!
او دربارهی حضور خود در این برنامه گفت: سال گذشته خانم کندیدا تامپسون با من تماس گرفت و پیشنهاد حضور هفتگاه معلق را در رپرتواری داد که از شوبرت آغاز می شد و به کیهان کلهر میرسید، و چه جای اندیشیدن بود از جانب من؟! خوشحالم که هفتگاه معلق را به آرامی، بیشتر و بیشتر، در آنسوی جغرافیا میشنوند و قدری تامل میکنند. واپسین اجرای آن در فوریهی همین سال در کدوگن هال لندن بود، و اینک بیصبرانه چشمبهراهم روایت آن را از زبان آمستردام سینفونیتا بشنوم.