امروز فرخ روز ورهرام ایزد از ماه آبان سال 3758 زرتشتی، چهارشنبه 14 آبانماه 1399 خورشیدی، چهارم نوامبر 2020 میلادی
چنین روزی، نوامبر 1914، (14 آبانماه 1293 خورشیدی)، شورای وزیران دولت وقت ایران كه برای بررسی چگونگی رویارویی با نقض بیطرفی كشور از سوی دولتهای دشمن (:متخاصم) تشكیل جلسه داده بود به بنبست رسید.
در آغاز این جنگ، دولت ایران اعلام بیطرفی کرد، اما قدرتهای جهانی و طرفهای درگیر جنگ این بیطرفی را ندید گرفتند. از چندین سو به ایران یورش آورده و بیطرفی این کشور را شکستند. زیرا كه نظامیان میهن به شوند ناتوانی در سازوبرگ (:تجهیزات) و آموزش، و نداشتن آمادگی و حتا آذوقه توانمند به دفاع از بیطرفی كشور نبودند. بیشتر سربازان برای گذر روزگار خود كه دولت میبایست مهیا کند، به كارهایی در خانهها میپرداختند. دولت در آن شرایط میتوانست تنها روی نیروی ژاندارم دلگرم شود كه این نیرو هم بدون اسلحه سنگین (توپ) بود و نمیتوانست از پاسخ به تجاوزگر كه وارد ایران شده بودند برآید.
جنگ جهانی اول در 28 ژوئیه 1914، (امردادماه 1293) یعنی تنها چند روز بعد از تاجگذاری احمدشاه قاجار، آغاز شد. پس از این اتفاق بود که احمدشاه با حضور در مجلس شورای ملی بهصورت رسمی بیطرفی ایران را اعلام کرد. راهبردی که به هیچ وجه مورد احترام کشورهای درگیر در جنگ قرار نگرفت و بهتدریج ایران آماج تهاجم و تجاوز این کشورها قرار گرفت. به نظر میرسد یکی از مهمترین شوندها (:دلایل) این مساله ضعف بیاندازهی دولت مرکزی ایران در آن زمان و وجود هرج و مرج سیاسی در ایران دوران آغاز جنگ جهانی اول بود. این مساله در کنار دیگر شوندها مانند اهمیت استراتژیک ایران برای قدرتهای درگیر در جنگ باعث شد تا بیطرفی ایران شکسته شود.
همایون باد ورهرام ایزد پیروزیبخش
ورهرام، ایزد پیروزی و سرافرازی است. در ادب مزدیسنا و آریایی کهن ، بهرام ایزد در پیکرههای بسیار زیبا ، نیرومند ، تیزرو ، برنا ، شاداب ، شاهین تیز پرواز ، مرد رایومند و …. دادگری و درستی و خوشی و یکرنگی مىدارد و اهریمن زدایی مىکند، به نیکان و ستایندگان نیرو مىدهد و بر دشمنان خشم مرگ مىآورد و در کار آشتی هم کوشاست. آشتی که از راه درست اشو زرتشت سپنتمان آن را ستود و همواره در آرزوی برپاییاش بود و از برای پیروزی خود و پیش بردن آواژگان بهرام ایزد را ستایش کرد.
بیستمین روز از هر ماه در گاه شماری ایرانی «وَرَهرام» نامیده میشود، در اوستا ورترغن آمده و در پهلوی ورهران و درپارسی بهرام آمده، ورهرام به چم پیروزی و کامیابی قابل ستایش است. فروزهی پیروزی است. ورهرام ایزد به چم (:معنی) پیروزی قابل ستایش است و به سبب جایگاه پر اهمیتش «شاه ورهرام ایزد» نامیده میشود.
در باور ایرانیان پیروزی همواره با ارزش و قابل ستایش بوده است به همین دلیل در اوستا سرودهای زیبایی در ستایش پیروزی آمده است.
ایرانیان باستان پیش از آغاز هر کار گروه، در نیایشگاه ویژهای گردهم میآمدند و سرودهای ستایش پیروزی را با هم میخواندند و با روانی نیرومند و ارادهای استوار، برای پیروزی، پای به میدان مبارزهی زندگی میگذاشتند.
این مکانها به تدریج به نیایشگاه ورهرام ایزد شناخته شد. اکنون زرتشتیان دستکم ماهی یک بار ، در روز ورهرام، در نیایشگاه شاه ورهرام ایزد گردهم می آیند و اهورا مزدا را نیایش می کنند و از او میخواهند که پیروزی را در زندگی، بهرهی آنان گرداند و نیز همهی کسانی را که به پیروی از پیام اشو زرتشت در«تازه گردانیدن ِ زندگانی»، «پیش بردن جهان هستی» و «گسترش آیین راستی» میکوشند ، پیروز و سر افراز گرداند.
در بهرامیشت آمدهاست که بهرام آفریده اهورا نیرومند و فرهمند است و نیروی بینایی شگفتانگیزی دارد. او یورش همه دشمنان را، چه جادوان و پریان، و چه کَویها و کَرَپانهای «ستمگر» را در هم میشکند، جهان را تازگی و آشتی میبخشد و به خوبی آرمانها را بر آورده میکند. بهرام همچنین توانایی فرزندآوری و بازوان نیرومند و تندرستی و دلیری میبخشد.
آذر بهرام همان سومین آتشکدهی بررگ ایران هست آذر برزین مهر در ریوند خوراسان، در آتش بهرام نیایش، بند شش آن، کوه نام برده شده است.
نیایشگاههای شاه ورهرام ایزد در خرمشاه یزد، زینآباد یزد، شریفآباد اردکان، امیریهی تهران، تهران پارس، کرج، کرمان و اهواز وجود دارد. از آیینهای این روز پختن آش، سیروگ و پخش شیرینی و نخود مشکلگشا است.
نماد این روز نیز گل «سنبل» در دین زرتشتی است.