هنر نگارگری (:مینیاتور) به عنوان پانزدهمین میراث ناملموس ایران در پرونده‌ای مشترک با ترکیه، جمهوری آذربایجان و ازبکستان در فهرست جهانی یونسکو ثبت شد.
به گزارش خبرگزاری ایرنا، پانزدهمین کمیته جهانی یونسکو، (میراث ناملموس سازمان علمی، آموزشی و فرهنگی ملل متحد) که به شوند(:دلیل) فراگیری بیماری کرونا به‌گونه‌ی مجازی (آنلاین) برگزار می‌شود، کار خود را از روز دوشنبه 24 آذرماه 1399 به میزبانی جاماییکا آغاز کرده و برای 6 روز تا 29 آذرماه 1399 (14 تا 19 دسامبر2020) هر روز به‌گونه‌ی آنلاین از ساعت 16 تا 19 ادامه دارد.
محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی کشور پیرامون این نشست گفت: «در نشست عصر چهارشنبه (26 آذرماه) پرونده هنر نگارگری (مینیاتور) به صورت مشترک با کشورهای ترکیه، جمهوری آذربایجان و ازبکستان کمیته جهانی مطرح شد و خوشبختانه پس از بررسی با رای اکثریت آرا و بدون مخالفت به عنوان پانزدهمین میراث ناملموس ایران در فهرست جهانی یونسکو ثبت شد».
وی با تبریک ثبت جهانی نگارگری به همه ایرانیان و هنرمندان و نگارگران و تمام کسانی که در گردآوری پرونده کوشش کردند، افزود: «ثبت جهانی نگارگری نشان از جایگاه فرهنگی و هنری رفیع و والای ایران در جهان است. باید به همه هنرمندان که در طول تاریخ این هنر را خلق و پاسداری کردند تبریک گفت. از این پس مسوولیت همه ما برای حفظ و نشر این هنر متعالی سخت‌تر است و باید این ارزش والای فرهنگی را در تراز جهانی حفظ و به آن توجه ویژه داشته باشیم».
معاون میراث فرهنگی کشور افزود: «آموزش‌های نگارگری و برگزاری نمایشگاه‌های آثار آن می‌تواند به پاسداری این هنر کمک کند تا نسل به نسل به آیندگان برسد. وقتی یک هنر از چنین جایگاه والایی برخورد است بی‌گمان باید نسل‌های آینده هم آن را بشناسند و حفاظت و پاسداری کنند. همچنین رسانه‌ها و دستگاه‌های فرهنگی و هنری متولی، باید در این مسیر وزارت میراث فرهنگی را یاری کنند تا جریان‌سازی و پویایی آن در عرصه‌ی کشور تداوم داشته باشد».
طالبیان افزود: «البته نگارگری طرفداران بسیاری در ایران دارد، اما همین رویدادهای فرهنگی هنری کمک می‌کند تا افرادی که اطلاعات کمتری دارند با این هنر بیشتر آشنا شوند و در پاسداری از آن بیشتر تلاش کنند».
فرازمندی افزون‌تر در جهانی با نگارگری
طالبیان با سپاس‌گزاری از دفتر ثبت آثار، حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی و سیدعبدالمجید شریف‌زاده، مدیر گروه پژوهشی هنرهای سنتی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری و مسوول تهیه بخش ایرانی پرونده، درباره اهمیت ثبت هنر نگارگری (مینیاتور) گفت: «ثبت یک هنر خاص برای یک کشور جایگاه نیاکان مردمان آن کشور را برجسته کرده و نوعی واکنش عاطفی را نسبت به میراث‌فرهنگی و هنری ایجاد خواهد کرد».
معاون میراث فرهنگی کشور گفت: «ثبت هنر مینیاتور می‌تواند ضمن ارتقای جایگاه منطقه در زمینه تنوع فرهنگی جهان، قدرت تخیل و تاسیس یک هنر منحصر به‌فرد را در آگاهی عمومی جامعه تقویت کند و به‌عنوان محرکی نیرومند در زمین مطالعات هنری در زمینه و بافت فرهنگ جهانی، ایفای نقش کند».
سرنوشت سه پرونده‌ی دیگر تا پایان هفته روشن می‌شود
قرار است سه پرونده «زیارت تادئوس مقدس» به گونه‌ی مشترک به ارمنستان، «مهارت شاختن و نواختن عود» به گونه ی مشترک با کشور سوریه و «جشن مهرگان» به گونه ی مشترک با تاجیکستان در این دور از نشست بررسی شود که در صورت موافقت اعضای کمیته جهانی، شمار آثار ملموس ثبت شده ایران در یونسکو به 18 اثر می‌رسد.
محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، در جریان سفر به استان گلستان گفته بود که با توجه به محدودیت‌های سهمیه‌ای یونسکو، این چهار پرونده به شکل مشترک با کشورهای همسایه گردآوری شده است تا بتوان از ظرفیت سهمیه مشترک با دیگر کشورها برای ثبت جهانی میراث‌فرهنگی ناملموس کشور بهره گرفت.
وی با اشاره به پیشنهاد ریفر دو پرونده‌ی جشن مهرگان و مهارت ساختن و نواختن عود گفت: «منظور از ریفر کردن پرونده، ارجاع پرونده به اجلاس بعدی یونسکو برای ثبت جهانی است. این پرونده‌ها به دلیل اینکه به‌شکل مشترک با کشورهای دیگر تنظیم شده، ظاهراا ابهام‌هایی برای کمیته ارزیابی جهانی بر روی نقاط مشترک برگزاری این عناصر فرهنگی در کشورهای تهیه‌کننده پرونده مطرح شده است، البته ایران به همراه سوریه و تاجیکستان به‌شکل مشترک دفاعیه‌های کارشناسی و فنی خود را ارائه کرده است».
طالبیان ابراز امیدواری کرده است با رایزنی‌هایی که در حال انجام است چهار پرونده پیشنهادی ایران ثبت جهانی شود، البته تصمیم نهایی درباره‌ی این چهار پرونده، به نظر کمیته میراث جهانی ناملموس در این نشست باز می‌گردد.
زیارت تادئوس مقدس، آیینی مذهبی در قره کلیسا در آذربایجان غربی در ایران است، که ارامنه هر ساله از جاهای گوناگون جهان به این مکان تاریخی (قره‌کلیسا- کلیسای تادئوس)، که جزو میراث جهانی ثبت شده است، می‌آیند، و این آیین را برگزار می‌کنند.
ساز عود (رود) یا بربت (بربط)، سازی از آنِ کشور ایران است که در تقسیم‌بندی سازها، در رده‌سازهای زهی قرار می‌گیرد. این ساز که زهی زخمه‌ای است در خاورمیانه و کشورهای عربی یکی از محبوب‌ترین سازها به‌شمار می‌رود. بربط یا عود ایرانی نقش پررنگی در موسیقی ایرانی دارد. مهرگان یا جشن مهر، یکی از بزرگترین جشن‌های ایران باستان بوده است که در مهرروز از ماه مهر برگزار می‌شده است. مهرگان پس از نوروز بزرگترین جشن ایرانیان باستان بوده است.
