عنوان نمایشگاه‌ها برای مکان‌هایی به‌کار می‌رود که از این عنوان استفاده می‌کنند یا این که حداقل استاندارد و نیازهای لازم برای نامیده شدن به عنوان یک موزه را ندارند. این نمایشگاه‌ها معمولا فصلی و موقت، اما برخی از آنها هم دائمی و در طول سال برپا هستند.
در این بخش به نمایشگاه‌هایی پرداخته می‌شود که وابسته به انجمن‌ها و یا در ساختمان‌های زیرپوشش انجمن‌ها هستند و فضاها وابسته به بخش خصوصی به‌شمار نمی‌روند. محتوای این نمایشگاه‌ها بیشتر بر سفره‌های آیینی مانند گهنبارها، جشن‌ها و آیین‌ها و نیز لباس‌های سنتی و برخی ابزارها و وسایل سنتی تمرکز دارند. اغلب این نمایشگاه‌ها از محتوا و شکل کمابیش مشابه پیروی می‌کنند، برای همین در زیر بدون عنوان و تنها با جداسازی شهر به آنها پرداخته می‌شود:
یزد:
بی‌گمان برای آغاز باید از نمایشگاه دائمی برپا در «آتشکده یزد» دیدار کرد! از سال‌ها پیش، در داخل همان اتاق مربوط به بازدیدکنندگان بر دیوارها متن‌هایی که بیشتر ترجمه‌هایی از گاهان است نصب شده و بدیهی است نگاره‌ی بزرگی هم از اشوزرتشت آذین‌دهنده‌ی اتاق باشد و در برخی از قفسه‌های چوبی-شیشه‌ایی هم چند کتاب به نمایش گذاشته شده است. با بازسازی کامل یکی از ساختمان‌های اندرون با کوشش پرویز ورجاوند، ساختمانی دو طبقه در اختیار گذاشته شد و بدین‌گونه نمایشگاه به این ساختمان گسترش یافت. این نمایشگاه در دو طبقه و نیز با باز کردن راهی باریک از طبقه زیرزمین به خزانه یک آب‌انبار در نزدیکی آن، فضایی را برای نمایش محتواهایی که بیشتر در پیوند با هازمان زرتشتی هستند، فراهم کرده است.
در برخی از محله‌های زرتشتی‌نشین کوشیده شده است که در برخی از ساختمان‌های آن محله، نمایشگاه‌هایی هر چند مختصر فراهم شود که بیشتر برای گردهمایی‌ها و بازدید خود افراد محل کاربرد دارد (برای نمونه در «پیر مهرایزد» و نیز مدرسه رستمی در محله نرسی‌آباد). در برخی از محله‌ها هم ساختمانی قدیمی بازسازی شده است و برخی از گردهمایی‌ها در آنجا برگزار می‌شود و در برخی از مناسبت‌ها سفره‌ها یا وسایلی به نمایش گذاشته می‌شود (برای نمونه در محله کسنویه). روی‌هم رفته در روزهای تعطیلات سال نو که مسافران نوروزی و بازدیدکنندگان بسیاری به یزد سفر می‌کنند، در اغلب محله‌ها یا روستاها نمایشگاه‌های محدود و موقتی برپا می‌شوند (برای نمونه در روستای مبارکه).
تهران و شهرهای دیگر:
در آتشکده‌ی تهران در یکی از اتاق/تالارهای داخل محوطه آتشکده، فضایی به یک نمایشگاه دائمی اختصاص داده شده است. بازدیدکنندگان آتشکده می‌توانند از این نمایشگاه (هنگامی که باز باشد) بازدید کنند. البته گویا هنگام بازگشایی این فضا از سوی انجمن تهران عنوان «موزه» در خبر آن آمده بود که هرچند که شاید عنوانی باشد که دست‌اندرکاران وقت برای آن در نظر گرفته بودند اما همان‌گونه که پیش از این گفته شد، حداقل استاندارد یک موزه از نظر طرح محتوایی و چیدمان و فضا را ندارد.
کانون دانشجویان زرتشتی هر سال در هنگام تعطیلات نوروزی در کاخ سعدآباد نمایشگاهی را برگزار می‌کند. این نمایشگاه را با عنوان «آیین و فرهنگ ایران باستان»، می‌توان یکی از مهم‌ترین نمایشگاه‌های موقتی دانست که در مکانی به‌غیر از مکان‌های انجمن‌ها برگزار می‌شود و در آن افزون بر محتواهایی که به نمایش در می‌آید، برنامه‌های فرهنگی مانند شاهنامه‌خوانی نیز آن را همراهی می‌کنند.
در شهرهای دیگر مانند اصفهان و شیراز هم، بسیار محدود و بیشتر تنها با چیدن یک سفره‌ی نوروزی؛ محل مجموعه انجمن و آتشکده آراسته می‌شود.
نمایشگاه‌ها چه موقت و چه دائمی هر چند کوچک و ساده در هر آتشکده یا محل مربوط به انجمن و با بهره‌گرفتن از امکانات همان محل بسیار مناسب هستند. همان‌گونه که در بخش بررسی عمومی محتوا خواهیم دید ایجاد همین نمایشگاه‌ها به‌ویژه در محل آتشکده‌های هر محل می‌تواند در آموزش نسل‌های آینده بسیار مفید باشد.
بخش پنجم نوشته به «محتوا» پرداخته می‌شود؛ پنج‌شنبه‌ی آینده از تارنمای امرداد بخوانید.
بخش نخست، دوم و سوم این نوشته را بخوانید.
بهمن مرادیان، مرکز پژوهشی بندهش: زبان‌های ایرانی، پژوهش‌های زرتشتی
بخش مربوط به بازدیدکنندگان آتشکده یزد (عکس: بهمن مرادیان) 
تالار ورجاوند و نمایشگاه آتشکده (عکس: بهمن مرادیان)
سفره نوروزی در روستای مبارکه
نمایشگاه آتشکده تهران
نمایشگاه کانون دانشجویان زرتشتی در کاخ سعدآباد
گزینش فرتورها از بهمن مرادیان است.
1719
