برای خرید هر فرش خوبی باید به چند نكته توجه كرد. مواد اولیه مورد استفاده در فرش و قالی، رنگآمیزی و تناسب رنگها، بافت و نقش و طرح اگر هنگام انتخاب به این نكات توجه كنید فرشی كه صاحب آن خواهید شد مرغوب خواهد بود.
«ابراهیم بافته چی» كارشناس فرش، الیاف طبیعی را بهترین الیاف فرش میداند: «فرش خوب فرشی است كه از پشم، پنبه یا ابریشم بافته شده باشد. حتما این مواد باید به صورت طبیعی تهیه و تولید شوند. باید اطمینان حاصل كنید كه با الیاف مصنوعی با الیاف طبیعی مخلوط نشده باشد. پشمهایی كه فصل بهار از گوسفندان چیده میشود، بهترین پشم است و مرغوبترین پشمهای دنیا متعلق به گوسفندان ایرانی و استرالیایی است.»
مراقب باشید در فرشهای دستبافت ابریشمی از ابریشم طبیعی استفاده شده و رنگ فرشها هم به صورت طبیعی و از رنگدانههای موجود در طبیعت بهره برده باشند. در غیر این صورت به مرور زمان كمرنگ یا سیاه شده و از حالت اولیه خارج میشوند. رنگهای طبیعی ثابت هستند و هنگام شستوشو نیز تغییر نمیكنند. اگر در فرشی كه انتخاب كردهاید از رنگهای شیمیایی استفاده شده است، اطمینان حاصل كنید كه رنگهای آن ثابت است و تغییر نمیكند.
اغلب پیش آمده كه فرشهایی در یكی از بخشهای خود عیبی دارد، مثل سره، كجی، دودستی بافی، بدپودی، غلطبافی، بالازدگی و كیس.
«بافته چی»، درباره معایب فرش به میراث خبر میگوید: «یك خریدار عادی به سادگی و راحتی نمیتواند معایب فرش را تشخیص دهند و آنها را شناسایی كند. برای خرید فرش سعی كنید به مراكز معتبر مراجعه كنید و یا با خودتان كارشناسی را كه به اندازه كافی به فرش آشنایی دارد همراه ببرید. هنگام خرید طرح فرش را بررسی كنید تا غلط بافی نداشته باشد. در بعضی موارد گاهی بافتن فرش توسط چند تن باعث میشود در جایی فرش باریكتر و در جایی پهنتر یا سره داشته باشد. دقت كنید چنین معایبی در فرش شما نباشد.»
یكی دیگر از نكتههایی كه باید به آن توجه كنید ضخامت است. باید مواظب بود كه روی فرش بیش از حد قیچی نخورده و كوتاه نشده باشد.
طرح و نقش فرش نیز باید به طور درست و مرتب بافته شده باشد. نقشه فرش باید در تمام نقاط فرش با هماهنگی و به درستی ثبت شده باشد. تنوع و نوآوری و هماهنگی میان رنگ و طرح نیز یكی از نكات مهم است.
طبیعی است كه بسیاری از نكاتی كه باید هنگام خرید مورد توجه قرار بگیرد، توسط خریداران عادی قابل تشخیص نیست. كارشناسان فرش معتقدند هر فروشندهای موظف است تمامی مشخصات فرش موردنظر را با ذكر جزییات شامل مواد مصرفی، نوع نقشه، رج شمار، اندازه، تاریخ تولید و غیره را كتبا در فاكتور فروش قید كند و متعهد شود كه در صورتی كه هر نقصی در فرش وجود داشته باشد و یا رنگ آن ثابت نباشد، فرش را پس بگیرد.
امروزه كارشناسان فرش در دادگستری كشور مشغول كار هستند و وظیفه دارند به شكایاتی از این دست رسیدگی كنند. پس از خریدار بخواهید تا مشخصات دقیق فرش را قید كند تا در صورت لزوم بتوانید به مراجع قانونی مراجعه كنید.