لوگو امرداد
در امرداد 442 چاپ شده است

اشکانیان در تاریخ‌های ایرانی، کشمکش برسرِ تاریخ‌گذاری

p06از آن­جا که در بیشترتاریخ‌­های عمومی که پیرامون سده­‌ی سوم آغاز می‌­شود، تاریخ اشکانیان با نام [ملوک‌­الطوایف] خوانده شده و کم‌­و­بیش به نیمی از مدت زمان این پادشاهی 500 ساله اشاره شده است، این گمان اشتباه به وجود آمده که در منابع ایرانی از اشکانیان، به جز نام نشنیده‌­اند و نه در نامه­‌ی خسروان دیده­‌اند.

همین باور، انگیزه­‌ی نگارش این جستار را به دست داده است تا وارون باور همگان، نشان داده شود، گزارش­‌های گوناگونی درباره­‌ی تاریخ دقیق پادشاهی اشکانیان در میان تاریخ­‌نگاران ایرانی و سرچشمه­‌های آنان وجود داشته است که به آن­‌ها اشاره خواهد شد. پیشینه­‌ی پژوهش درباره­‌ی نخستین کوشش‌­های تاریخی برای یافتن نام اشکانیان و بازه‌ی زمانی فرمانروایی­‌شان در دفترهای ایرانی، به نویسندگان تاریخ­‌های عمومی باز می­‌گردد، گویا آشفتگی تاریخ و زمان فرمانروایی اشکانیان در میان گفتارهای پس از اسلام، سبب شده تا تاریخ‌­نگاران تیزبینی چون طبری، مسعودی، حمزه اصفهانی، بیرونی و دیگران این کوتاهی را به اشکانیان نسبت ندهند و به‌­دنبال پیدا­کردن این ناهمسانی برآیند، چنان­که طبری آورده: «مطلعان اخبار سلف درباره‌­ی كسى كه پس از اسكندر پادشاهى كرد و همین­طور در كار ملوك‌­الطوایف، اختلاف كرده‌‏اند.» یا ابوریحان بیرونی به چندین فهرست از تاریخ‌­نویسان گوناگون اشاره می­‌کند و در همین راستا می­‌گوید: «برخی از مورخان ایران میان دوره­‌ی اسکندر و اولین پادشاه اشکانی را به هم متصل نمودند و یک نقصان فاحشی دست می‌­دهد و برخی می­‌گویند اشکانیان پس از اسکندر به حکومت رسیدند و برخی دیگر از مورخان بدون شناسایی حقیقت، این اقوال را به هم مخلوط نموده‌­اند.» مسعودی نیز درباره­‌ی سبب این نابسامانی بیان کرده است: «در آن روزگاران کار شاهی آشفته بود و کشمکش‌­ها و اختلاف­‌ها و دسته­‌بندی­‌ها بود و هر کس بر ناحیه‌­ای چیره بود، از این رو پادشاهانی بوده‌­اند که نام و مدت شاهی‌­شان معلوم نیست و در کتاب ایرانیان و دیگر کتب سرگذشت ملوک،یادی از آن‌­ها نیست.»

آنچه در بالا آمده است بخشی از نوشتاری‌ست با عنوان «اشکانیان در تاریخ‌های ایرانی، کشمکش برسرِ تاریخ‌­گذاری»، به قلم علی اکبرپور که در تازه‌ترین شماره‌ی امرداد چاپ شده است.

متن کامل این نوشتار  را در رویه‌ی ششم (تاریخ و باستان‌شناسی) شماره‌ی 442 امرداد بخوانید.

«امرداد» شماره‌ی  442 از ‌‌دوشنبه 21 تیرماه 1400 خورشیدی، در روزنامه‌فروشی‌ها و نمایندگی‌های امرداد در دسترس خوانندگان قرار گرفته است.

خوانندگان می‌توانند برای دسترسی به هفته‌نامه‌ی امرداد افزون‌بر نمایندگی‌ها و روزنامه‌فروشی‌ها از راه‌های زیر نیز بهره ببرند.

فروش اینترنتی هفته‌نامه امرداد شماره‌ی 442

اشتراک ایمیلی هفته‌نامه امرداد

به اشتراک گذاری
Telegram
WhatsApp
Facebook
Twitter

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

تازه‌ترین ها
1403-02-05